سیمای لرستان از دریچه طرح «آمایش سرزمین» / بهشتِ ظرفیت‌های مغفول! – خبرگزاری آنلاین | اخبار ایران و جهان
خبرگزاری آنلاین – گروه استانی: لرستان به زودی میزبان یازدهمین سفر دولت خواهد بود که می تواند پایانی بر رنج استان در عرصه های مختلف باشد. لرستان در صنعت، گردشگری، کشاورزی، فرهنگی و زمینه های مختلف مشکلات جدی دارد. اگر نگاهی عمیق به مسائل استان داشته باشید این سفر راهگشا خواهد بود.
این استان بارها از سوی مسئولان و دولت های مختلف به عنوان بهشت سرمایه گذاری معرفی شده است که همه چیز در آن مهیای توسعه است اما هنوز در مسیر توسعه قرار نگرفته است و این پارادوکس تلخ انتقاد و ناامیدی مردم را برانگیخته است.
استان لرستان با مساحتی حدود 28157.85 کیلومتر مربع و حدود 1.7 درصد از خاک کشور در منطقه جنوب غربی ایران قرار دارد. ارتفاع متوسط آن از سطح دریا بیش از 2200 متر، پست ترین نقطه استان 239 متر از سطح دریا و بلندترین قله اشترانکوه حدود 4080 متر از سطح دریا در زاگرس است. ارتفاعات این استان حدود 1.72 درصد مساحت را در بر می گیرد. کل کشور از نظر اندازه در رتبه شانزدهم قرار دارد.
استان لرستان از شمال به استان همدان، از شمال شرق به استان مرکزی، از شرق به استان اصفهان، از جنوب شرق به استان چهارمحال و بختیاری، از جنوب به استان خوزستان، از غرب به استان ایلام و از شمال غرب به استان کرمانشاه می‌رسد.
شاخص جمعیت استان بین 45 تا 95 سال است
استان لرستان بر اساس سرشماری سال 1395 دارای 11 شهرستان، 25 شهرستان، 31 بخش، 87 دهستان و 3415 روستا (روستا) است.
جمعیت استان در سال 1345 که دومین سرشماری به طور رسمی انجام شد، حدود 686307 نفر بوده است. در آخرین سرشماری در سال 1395 تعداد 1760649 نفر سرشماری شده است.
بنابراین بررسی جمعیت ایران از سرشماری دوم تا آخرین سرشماری نشان می دهد که بیش از یک میلیون نفر به کل جمعیت استان اضافه کرده ایم. به عبارت دیگر جمعیت استان در 50 سال گذشته بیش از 2.5 برابر بوده است.
سخت کفه اشتغال لرستان به سمت خدمات!
استان لرستان نیز مانند سایر استان های منطقه زاگرس در گذشته از اقتصاد مطلوبی برخوردار نبود. این استان قبل از انقلاب اسلامی از نظر اقتصادی چندان مطلوب نبود.
اقتصاد استان به شدت به فعالیت های خدماتی در بخش شهری و فعالیت های کشاورزی و دامپروری در بخش روستایی وابسته است. در این راستا، استان لرستان را باید استانی دانست که بخش کشاورزی آن بر سایر بخش ها مسلط است.
ترکیب اشتغال استان لرستان نیز به گونه ای است که حدود 45.5 درصد از ترکیب اشتغال استان در بخش خدمات شاغل است.
پرآبِ بی‌آب!
استان لرستان شامل حوزه کرخه، کارون و دز است. میانگین بارندگی سالانه در این محدوده در کوهستان ها 911 میلی متر و در دشت ها و دشت ها حداقل 402 میلی متر است. دارای میانگین 542 میلی متر است که باعث ایجاد تنوع گسترده ای در شرایط محیطی و ساختارهای اقلیمی در منطقه شده است. آب و هوای استان از خشک و گرم پلدختر تا بروجردی و مرطوب است سلام متغیر. از مهمترین رودخانه های استان می توان به کشکان و سزار (داخلی) اشاره کرد. سیمور و بختیاری (مرز) که به دریاچه دس و سدهای کرخه راه دارد.
از میانگین بارندگی سالانه 15.3 میلیارد مترمکعب، حدود 10 میلیارد مترمکعب فرار کن در رودخانه ها و مسیل های اصلی استان جریان دارد که 4.1 میلیارد مترمکعب آن مربوط به استان های همجوار و 200 میلیون مترمکعب آن آب چشمه است. آهکی مجموع دبی آب سطحی رودخانه که بازده اساسی رودخانه ها است به 4/12 میلیارد مترمکعب در سال می رسد که بخشی از آن مصرف می شود و بیشتر آن از طریق رودخانه ها به استان های همجوار یا داخل کشور می ریزد.
به طور کلی استان دارای 9.2 میلیارد مترمکعب منابع آب تجدیدپذیر و 8.3 میلیارد مترمکعب منابع آب سطحی از منابع تجدیدپذیر است.
مرکز ثقل بزرگراه ترانزیت
استان لرستان در یکی از سه مسیر اصلی بزرگراهی قرار دارد که مناطق جنوبی را به بخش های مرکزی و شمالی کشور متصل می کند و دسترسی به آسیای میانه و قفقاز را فراهم می کند. یکی از ویژگی های این خط ترانزیتی مهم همجواری با یکی از بزرگترین مراکز صنعتی، کشاورزی و انرژی ایران و جهان است. بنابراین فرصت های زیادی برای توسعه استان فراهم می کند.
مسائل صنعت لرستان در حوزه های مختلفی دسته بندی می شود. یکی از این چالش ها، عدم تعادل عظیم در سیستم موقعیت جغرافیایی واحدهای صنعتی و حاشیه نشینی برخی سکونتگاه های شهری در استان است.
بر این اساس، در حالی که نزدیک به نیمی از واحدهای صنعتی استان در یک منطقه قرار دارند، بسیاری از مناطق دیگر استان سهم چندانی در توسعه صنعتی نداشته اند.
با توجه به قابلیت‌های معدنی استان، بسیاری از بخش‌های صنعت استان برای تولید محصولات معدنی غیرفلزی به مواد معدنی متکی بودند.
بازار سرمایه و مشکلات آن از موانع اصلی توسعه صنعتی استان بود که برای ارتقای سیمای صنعتی استان به ویژه در شهرهای محروم با موانع جدی مواجه شد.
راه ناتمام کشاورزی و گردشگری!
با وجود موقوفات کشاورزی استان، بسیاری از منابع لرستان در این حوزه همچنان دستخوش تحولات غیرمولد و اساسی است، اما می‌تواند این بخش از فضای ملی را در مسیر توسعه قرار دهد. و اقتصاد ملی همانطور که با توانمندی های این استان.
استان لرستان یکی از مهم ترین مناطق توسعه تمدن و یکی از مهم ترین سکونتگاه های بشری و پیشگام میراث فرهنگی و کهن کشور در جهان به شمار می رود. متأسفانه توسعه بخش گردشگری در طول سالیان متمادی متاثر از سطح عمومی توسعه استان بوده است، به طوری که از رونق استان هایی مانند اصفهان، شیراز، یزد و انتظار بی بهره است.
* برگرفته از سند آمایش سرزمین استان لرستان