عفو «گناهان صغیره» ارتشیان دورۀ شاه

به گزارش رویداد برتر در یادداشتی عصر ایران در مقاله مهرداد خدیر آمده است: امروز 30 فروردین روز ارتش جمهوری اسلامی ایران است و پس از گذشت دو سال (1399 و 1400) که به دلیل شیوع ویروس کووید 19 رژه ای برگزار نشد. توانستند شاهد آن باشند. آیین های خاص

نام روزها مناسب است و البته ممکن است در رابطه با روز ارتش این سوال پیش بیاید که مناسبت چیست؟

تصاویر تیمسار قرنی اولین فرمانده ارتش پس از انقلاب که توسط گروهک فرقان کشته شد و سپهبد صیاد شیرازی فرمانده نیروی زمینی در زمان جنگ این تصور را ایجاد می کند که برای این دو مناسبت هستند. در حالی که اینطور نیست و ماجرا را باید دید و تاریخی گفت.

با پیروزی انقلاب اسلامی در 22 بهمن 1357، جایگاه ارتش به عنوان یکی از مهمترین ارکان حکومت شاهنشاهی دچار ابهام شد. اولین گروه از اعدام شدگان در 26 بهمن 1357 چهار ژنرال ارتش بودند: سپهبد نعمت الله نصیری (رئیس سوم ساواک)، سپهبد رحیمی (فرماندار نظامی تهران)، سپهبد خسروداد (فرمانده نیروی هوایی) و سپهبد ناجی (فرماندار نظامی تهران). اصفهان). .

یک دیدگاه ارتش را غیر قابل اعتماد می دانست و خواستار انحلال آن و ایجاد ارتش جدید شد. این دیدگاه یک ماه پس از پیروزی انقلاب در اولین جلسه سازمان مجاهدین خلق در دانشگاه تهران رسماً توسط مسعود رجوی اعلام شد و روی جلد روزنامه کیهان قرار گرفت.

برداشت دوم، پاکسازی ارتش و قدردانی از نیروهای مرکزی و در عین حال ایجاد نهادی جدید برای مقابله با احتمال کودتا و جلوگیری از تکرار آن در 28 مرداد 1332 بود. دولت موقت معتقد به دیدگاه دوم بود و بر همین اساس بود که سپهبد ولی قرنی که کودتای نافرجامی را در رژیم پهلوی طراحی کرده بود، به ریاست ستاد انتخاب شد. پس از تیمسار ریاحی، رئیس ستاد دولت ملی، دکتر مصدق که وزیر دفاع دولت بازرگان شد، دکتر مصطفی چمران به این سمت منصوب شد. وزارت دفاع در آن زمان هنوز نقش حمایتی و لجستیکی محض نداشت و وزیر جدید پاکسازی ارتش را اعلام کرد.

شورای انقلاب و شخص امام بر این عقیده بودند. همزمان در غرب کشور قیام هایی به راه افتاد و به ویژه شهر نقده مرکز درگیری ها شد. با اعزام نیروها به نقده، اعتماد به ارتش نیروهای انقلابی بیشتر شد و امام خمینی (ره) در حالی که هنوز قانون اساسی جدید وضع نشده بود، سمت فرماندهی کل قوا را تعیین کرد. سه شنبه 28 فروردین 1358 گناهان صغیره » لشکریان تأکید کردند و با اعلام روز چهارشنبه 30 فروردین 1358، بر عرضه عمومی دستگاه های نظامی و ارتباط با مردم تأکید کردند. این زمانی بود که سرلشکر قرنی از سمت رئیس ستاد کل ارتش برکنار شد و سرلشکر ناصر فربد مسئولیت را بر عهده گرفت.

بنابراین تصور اینکه روز ارتش سالروز کشته شدن و شهادت سپهبد قرنی باشد نادرست است، زیرا چهارشنبه 29 فروردین 1358 روز ارتش بود، اما قرنی – که به اشتباه قرنی هم نوشته شده است – دوشنبه است. در 3 می، و کمتر از یک هفته بعد به قتل رسید. در حالی که او دیگر رهبر ارتش نبود. سپهبد صیاد شیرازی در اواخر فروردین ماه ترور شد، اما تقریباً 20 سال پس از 29 فروردین روز ارتش اعلام شد.

قاعدتا 29 بهمن، روز همبستگی نیروی هوایی با انقلاب و حضور آنها در مدرسه رفاه، برای نامگذاری روز ارتش مناسبتر بود، اما رهبری انقلاب نخواستند در 29 بهمن منتظر بمانند و تصمیم به آزادی ارتش گرفتند. ارتش در آوریل .7 فوریه روز نیروی هوایی شد.

اعلام 29 فروردین به عنوان روز ارتش و معرفی دستگاه های نظامی شامل سه پیام بود:

اولاً، اعدام و مجازات رهبران ارتش شاهنشاهی و فرماندهان عالی رتبه شامل همه عرصه‌های زندگی نمی‌شود. در این پیام مکتوب به ویژه بر بخشش گناهان صغیره یا عیوب صغیره توسط نیروهای نظامی تاکید شده است. منظور از «جرایم صغیر» هم‌کاری میان ارتش‌ها بود که در چارچوب امنیت کشور توجیه می‌شد، نه همکاری با ساواک یا شهربانی در سرکوب مردم. دوم اینکه ارتش منحل نخواهد شد و خواسته های گروه هایی مانند سازمان مجاهدین خلق رسما رد شده است.

پیام سوم این بود که دشمنان خارجی و گروه های داخلی فکر نکنند که ارتش ضعیف شده و سازوکار ندارد، بلکه باید به فکر حمله باشد. زیرا هر زمان که دولت مرکزی و ارتش در ایران ضعیف می شدند سعی می کردند آنها را از هم جدا کنند و البته این نگرانی وجود داشت. (برخی کودتای نوژه را این گونه می دانند که هدف اصلی از خلع سلاح ارتش، اشغال عراق و دور کردن ارتش از چشم انقلابیون است و اعدام ها رابطه ارتش با دولت جدید را بدتر می کند).

در 30 فروردین 1358 بر حضور ارتش در خیابان ها تاکید شد و از مقابل بیت امام خمینی در قم عبور کردند و ارتش منحل شد.

در تهران و شهرستانها استقبال گرمی از مردم شد و همه جا شعار ارتش فدای ملت سر می دادند و گاهی پاسخ می دادند ملت قربانی ارتش و انگار نه انگار. ارتشی که ده ها سال اطاعت می کرد، شاه را آموزش، تجهیز و مسلح کرد و به سلطنت سوگند یاد کرد و با سقوط سلطنت، فرماندهان عالی رتبه ناگهان با آتش سوزی مواجه شدند.

از آن زمان، 19 آوریل هر سال به عنوان روز ارتش جشن گرفته می شود.

تعداد شهدای ارتش در جنگ هشت ساله 48 هزار نفر اعلام شد و اگرچه زمزمه انحلال ارتش با کشف کودتای نوژه تابستان 1359 از سر گرفته شد، اما اندکی پس از آن و با وقوع جنگ جنگ ، در نیاز به ارتش تردیدی وجود نداشت.

سپاه پاسداران انقلاب اسلامی اگرچه از ابتدای انقلاب تشکیل شد و تنها نهادی بود که در مقابل تهدید کودتا ایستادگی کرد، اما به سرعت تقویت شد و نقش بسزایی در جنگ داشت و نقش اساسی داشت. نهادهای جمهوری اسلامی تا جایی که در معادلات منطقه ای نیز نقش آفرینی می کند.

مناسبت 29 فروردین در واقع سالروز عفو گناهان صغیره ارتش شاهنشاهی و فعالیت جدید آنها به نام ارتش جمهوری اسلامی ایران است.

با گذشت 43 سال از پیروزی انقلاب 1357 البته عملاً دیگر از ارتش سابق باقی نمانده است و اکثریت بازنشستگان را می توان جانباز دانست و اکنون فرمانده کل ارتش است که جذب نیرو کرده است. . او چند ماه پس از اعلام در 30 فروردین 1358 در دانشکده افسری پذیرفته شد. او دفتر مرکزی خود را از طریق سلسله مراتب بدست آورد و در سیستم قبلی هیچ گذشته ای نداشت.

اما شکی نیست که ارتش در جمهوری اسلامی نقشی کاملاً متفاوت از دولت قبل دارد و کمتر از ارتش و معیشت پرسنل آن جز در زمان جنگ و موارد خاص شنیده می شود. مطالبات منعکس نمی شود رسانه ها حضور گسترده ای ندارند. امسال البته گفتگوی جالبی با فرمانده کل ارتش با پخش فرهاد جم (بازیگر) از تلویزیون و افق پخش شد. فرماندهی که یک سال پس از پیروزی انقلاب از زاغه کما به ارتش پیوست. در حالی که فرماندهان ارتش در دولت گذشته سالیان متمادی و اگر نه در سطح فرماندهی بالا، اما از طریق آموزش و مشارکت در ارکان آن، گذشته ای داشتند».

انتهای پیام/