از مجرمان عکس بگیریم؟ – رویداد برتر
یکی از موضوعاتی که همواره مورد انتقاد مردم در شبکه های اجتماعی بوده و بعضا رسانه های خارجی نیز به آن پرداخته اند، عکاسی از چهره مجرمان است. این تصاویر که اغلب یا در جریان بازسازی صحنه جرم و یا در دادگاه ها گرفته می شود، دو سوال اساسی را مطرح می کند: آیا عکاسی از مجرمان حق است؟ چه قوانینی در سایر کشورها برای عکاسی از مجرمان اعمال می شود؟
اسماعیل عباسی عکاس پیشکسوت در گفت وگو با رویداد برتر توضیحاتی را درباره این موضوعات ارائه کرد و در ادامه صحبت های خود می توانید نظرات مرتضی فرج آبادی عکاس پیشکسوت مطبوعات را بخوانید.
عباسی می گوید: «مشکل ما این است که تعریف درستی وجود ندارد.
وی ابتدا با اشاره به اینکه تا زمانی که چیزی مشخص نشود، نباید از مردم به عنوان مجرم عکسبرداری کرد، گفت: ما در کشور با عدم تعریف درست برخی از مسائل دست و پنجه نرم می کنیم. به عنوان مثال در گذشته در ایالات متحده مطلقاً امکان عکاسی از مجرمان در دادگاه وجود نداشت، بنابراین برخی از روزنامه نگاران به طور مخفیانه حتی یک دوربین با خود می بردند و عکس می گرفتند. – در مجارستان اما بارها دیده ایم که امروز یک جنایتکار اسیر شده است که فردای آن روز تصاویرش در اخبار منتشر می شود!
این عکاس پیشکسوت همچنین گفت: عدم تعریف درست از مشکل باعث ایجاد مشکل می شود؛ به عنوان مثال در صورت سقوط هواپیمای C-130 مشکل باعث شد خبرنگاران به داخل هواپیما رفته و عکس بگیرند و فقط ماموران پلیس هستند. روزنامه نگاران از یک سو طلبکاران، پلیس و سایر نهادها دیدگاه های متفاوتی در این مورد دارند.
تعاریف حقوق با اخلاق همخوانی ندارد
همانطور که قبلا ذکر شد موضوع عکاسی از تصویر مجرمان و صحت آن از دو بعد حقوقی و اخلاقی قابل بررسی است. از منظر حقوقی باید به این سوال پاسخ داد که قوانین مجارستان در زمینه عکاسی از پرتره مجرمان چه پروتکل هایی را پیش روی عکاسان مطبوعاتی قرار داده است و از نظر اخلاقی لزوم حفظ حریم خصوصی افراد را باید پاسخ داد. و ممکن است چیزهای مجرمان مطرح شود، و چه نباید کرد.
نظر عباس اسماعیلی درباره این موضوع: «گاهی قانون تعاریفی دارد که با اخلاق ناسازگار است و در مواردی خلاف اخلاق است».
او گفت: «هر آنچه که چشم انسان در فضاهای عمومی می بیند، عکاسان می توانند آن را ثبت کنند.
این عکاس پیشکسوت ادامه داد: بر اساس این تعریف، عکاسی با توجه به فضاهای مختلف معانی مختلفی دارد؛ مثلاً من نمی توانم وارد خانه شما شوم و عکس بگیرم، اما شما می توانید در خانه خود پنجره داشته باشید. برهنه شد و شاید حتی تعریفی هم برای آن وجود نداشت. «بعد از انقلاب فضا تغییر کرد و با این حال تعریف روشنی ارائه نشد.»
به گزارش رویداد برتر، انتشار تصاویر مجرمان در حین بازسازی صحنه جرم و یا در کنترل فضای مجازی و رسانه ها اغلب با انتقادات مردم و کاربران همراه است. اکثر این افراد صرف نظر از اینکه فیلم ها و عکس های مجرمان چقدر قانونی یا غیرقانونی ارائه می شود، ماهیت عمل را بیشتر زیر سوال می برند. اما مشکل اصلی که عواقب درازمدت برای مجرم و اعضای خانواده اش دارد، دیدن چهره او در هنگام فیلمبرداری و عکسبرداری است.
کشورهای مختلف قوانین متفاوتی در مورد انتشار تصاویر مجرمان دارند. به عنوان مثال، در اردن، سازمان دیده بان رسانه دستورالعمل های حرفه ای و اخلاقی را تدوین کرده است که می تواند به روزنامه نگاران و رسانه ها کمک کند تا عکس های جنایتکاران و قربانیان را منتشر کنند. بر اساس این دستورالعمل، بیش از هر چیز باید بین مظنون (شخص دستگیر شده)، متهم (فرد حاضر در دادگاه) و محکوم (علیه او حکم قطعی دادگاه) قائل شد. و ثانیاً، قانون اساسی برای تصمیم گیری در مورد انتشار یا عدم انتشار عکس مجرم باید ارزیابی شود تا تأثیر انتشار بر آگاهی عمومی و مزایای انتشار عکس ارزیابی شود.
پروتکل خاصی وجود ندارد
مرتضی فرج آبادی، عکاس مطبوعاتی وی در گفتوگو با رویداد برتر گفت: در ایران پروتکل جداگانهای وجود ندارد و هرگز به ما نگفتند که چگونه صورت را چک کنیم. عکاسان اغلب روی چشمان مجرم خطی می کشند که هنوز از صورت او قابل تشخیص است.
وی با بیان اینکه گاهی اوقات پیش میآید که یکی از خبرگزاریها عکس مجرمانه را بررسی میکند و دیگری این کار را نمیکند، گفت: در حوزه عکاسی باید بگویم که رسانهها ذوق زده شدهاند. حتی عکاس هم سلیقه ای دارد. بستگی به حساسیت عکاس به سوژه دارد. مثلاً در حالی که گانگسترها در شهر می چرخیدند، شطرنج بازی می کردیم، اما بعد از مدتی دیدیم که هدف از این کار این است که این افراد به عنوان گانگستر شناخته شوند و دیگر شطرنج بازی نمی کنیم. با این حال، پشت این افراد خانواده و موانعی هستند که به هر حال باید به عنوان یک عکاس حفظ شود. متأسفانه قانون خاصی در مطبوعات در مورد نحوه برخورد با مقصر وجود ندارد.»
بر اساس این گزارش، انتشار تصاویر جنایتکاران اگرچه به قول خودمان در گذشته های دور یکسان نبود، اما شاید آموزنده و منطقی بود، اما امروز تصویر و دنیای پست مدرن به سمت یک تصویر پیش می رود. حرکت رسانه ای در قالب انتشار فیلم و عکس افراد باید با دقت زیادی انجام شود، یعنی دروازه بان به درست ترین شکل ممکن انجام شود.
پابام تمام شد