ضرر ۳۰۰ میلیاردی مافیای زباله به شهروندان تهرانی

به گزارش رویداد برتر ایران وی نوشت: «هر شهروند تهرانی روزانه ۷۳۰ گرم زباله تولید می‌کند. اگر حدود هشت میلیون شهروند تهرانی را در نظر بگیریم، روزانه بیش از پنج هزار تن زباله در تهران تولید می شود. در همین حال، هر شهروند آلمانی تنها 250 گرم زباله در روز تولید می کند. زیرا اگر تولید زباله بیش از 300 گرم در روز باشد، طبق قانون کاهش زباله آلمان مصوب 1992، هرکس بیش از این ضایع کند جریمه می شود. علاوه بر این، در بیشتر کشورها زباله ها فقط یک بار در روز جمع آوری می شوند، اما در ایران اگر زحمات زباله گردها را حساب نکنیم تا سه بار در روز می رسد! این در حالی است که با اجرای طرح جمع آوری کانتینرها از معابر، باید هر سه روز یک بار جمع آوری زباله انجام می شد.

در کشورهای پیشرفته، هیچکس سطل زباله بزرگی را خارج از محدوده مسکونی قرار نمی دهد، شبیه آنچه امروز در خیابان های تهران می بینیم. آلمان با جمع آوری ظروف ظرف سه سال توانست میزان زباله را به میزان قابل توجهی کاهش دهد. بر اساس وعده مسئولان شهری جمع آوری مکانیزه زباله باید به 80 درصد برسد در حالی که اکنون 20 درصد است و فرآوری وعده داده شده به جای 90 درصد تنها 25 درصد پیشرفت داشته است. در عین حال کارشناسان تاکید می کنند که در صورت جمع آوری ظروف زباله از سطح شهر، مشکل زباله جمع کن ها تا حدود زیادی حل می شود. البته حل این مشکل آنقدرها هم که به نظر می رسد آسان نیست!

مافیای زباله های تهران حتی برای واگذاری پیمانکار هم مشکل ایجاد می کند. رهبران شهر بارها به این موضوع اذعان کرده اند. رانت حاصل از خرید و فروش زباله تهران، شبکه قاچاق سازمان یافته ای را ایجاد کرده است که امکان حل آسان معضل زباله تهران را نمی دهد. البته آنها راه حل را بستن این رانت می دانند اما سوال اصلی اینجاست که آیا می توان دست کارآفرینان را از این رانت کوتاه کرد؟

اکنون شهرداری تهران می خواهد طرحی را اجرا کند که مدل قدیمی جمع آوری زباله را به شیوه ای جدید اجرا کند. در این مدل، 0 تا 100 شغل به پیمانکاران واگذار می شود تا دیگر مجبور نباشند بدون مجوز وارد فرآیند مدیریت پسماند شوند. چرا که این روند غیرمجاز دور باطلی را در پشت صحنه جمع آوری و استفاده از زباله جمع کن ها ایجاد کرد که به شهرداری اجازه سود واقعی نمی دهد و البته شهروندان پایتخت نیز در این ضرر سهیم هستند. اگر می خواهید بدانید این ضرر چقدر بزرگ است به اظهارات مهدی بابایی یکی از اعضای شورای شهر تهران نگاه کنید. وی به «ایران» می گوید: شهرداری تهران با الگوی قدیمی سالانه 190 میلیارد تومان دریافت می کند که در مناطق 22 گانه به صورت مزایده انجام می شود در حالی که در تهران تصفیه هر کیلو زباله 250 هزینه برای شهرداری دارد. به طور متوسط، یعنی در مجموع 500 میلیارد تومان در سال یا حدود 300 میلیارد تومان در دست شهرداری می ماند که به عبارتی این هزینه از جیب شهروندان می آید و به تهران می رود.

بر اساس آخرین آمار، مجموع زباله های تهران به 5100 تن در روز می رسد. این در حالی است که بابایی، یکی از اعضای شورای شهر تهران به «ایران» گفت: تنها 40 درصد از این میزان در حال مدیریت است و حدود 60 درصد در آرادکوه دفن شده است. طرح توسعه شهری این است که تعداد دفن ها در دوره جدید به صفر برسد. مشابه کاری که در اکثر کشورهای پیشرو مانند هلند و آلمان انجام می شود. به گفته وی، عمده زباله های تولیدی مربوط به زباله های مسکونی است. بابایی می گوید: حدود 35 درصد زباله های خشک با ارزش تهران قابل بازیافت هستند و 10 تا 12 درصد در نهایت جدا می شوند.

این عدد را باید با در نظر گرفتن روش های سنتی و غیرسنتی که توسط پیمانکاران شهرداری و زباله جمع کن در تهران انجام می شود محاسبه کرد. با این حساب نزدیک به 25 درصد پسماندهای با ارزش تهران معدوم می شود. در آرادکوه تنها 40 درصد بازیافت می شود، هرچند هنوز تا رسیدن به 100 درصد راه زیادی در پیش است، اما تولید کودهای کمپوست از زباله های مرطوب گامی رو به جلو است که فضای سبز تهران را تغذیه می کند.

البته مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند به این موضوع اشاره کرد اما آمار وی تا حدودی متفاوت است. محمدعلی عزیزی گفت: از آنجایی که در تهران تفکیک از مبدا انجام نمی شود، میزان ضایعات ضایعات به 30 درصد افزایش می یابد و مجبوریم 40 درصد زباله ها را دفن کنیم که این بزرگترین مشکل شهر تهران است. برخی از کلانشهرها با سوزاندن زباله با این موضوع برخورد می کنند و برخی شهرها بحث آموزش و تفکیک زباله را دنبال می کنند. وی افزود: در حال حاضر همه شهرهای بزرگ زباله را دور می ریزند، اگر بتوانیم زباله های شهر تهران را به درستی تفکیک کنیم، حدود 65 درصد زباله، حدود 31 درصد زباله های خشک با ارزش و حدود 6 درصد زباله هستند.

با این حال، مشکل اصلی همچنان باقی است. آیا مافیای زباله در تهران اجازه می دهد سود به جیب شهروندان تهرانی برود؟ بابایی می‌گوید: «عدم سیاست‌گذاری صحیح شهرداری در مدیریت پسماند ما را به اینجا رساند. اکنون باید با طیف گسترده ای از جمع آوری و تصفیه غیرقانونی زباله توسط پیمانکاران شهرداری مواجه باشیم. اکنون می خواهیم قراردادهای جدیدی را برای ایجاد ایستگاه های میانی تصفیه زباله منعقد کنیم تا همه زباله ها در اختیار پیمانکار باشد. چون فکر می کنیم برون سپاری باید انجام شود. یک اشتباه سیاسی در گذشته وجود داشت و نتیجه این مافیا است. هنر ما این است که سه جنبه حفاظت از محیط زیست، اقتصاد و مکانیزه کردن روش های جمع آوری را با هم توسعه دهیم.

کارآفرینان چه کسانی هستند؟ بابایی به صراحت می گوید: بیش از 90 درصد پیمانکاران شهرداری هستند به همین دلیل قراردادها را اصلاح کردیم تا رویه را اصلاح کنیم و بر این اساس تمام پسماندهای شهر تهران را به پیمانکاران تحویل دادیم تا خودشان سرمایه گذاری کنند. ایستگاه های میانی را هم فعال کردیم.»

البته مدل جدید شهرداری یک ماه است که در ایستگاه های میانی مناطق 21 و 22 در حال اجراست اما هنوز زمان زیادی برای قضاوت در مورد آن باقی مانده است. اما کارشناسان بر این باورند که این طرح می تواند زباله ها را متوقف کند.”

انتهای پیام