خواستگاری یا سوداگری؟ – رویداد برتر
در حال مشورت با یکی از مراجعین بودم که منشی دفترچه ای را که نام مشتری در آن نوشته شده بود به من نشان داد و به آن اشاره کرد و گفت که مشتری بعدی می خواهد من فوراً کارش را بپذیرم. چند دقیقه بعد، پانصد سال بعد، پیرزنی با سه دختر نوجوان وارد اتاق شد، وقتی عصبانی شد و شروع به گریه کرد، حرفی نزد، دختری که از بچه های دیگر بزرگتر بود، در حالی که به مادرش می داد. آب و یک دستمال، به سخنان مادرش ادامه داد. گفت:
وکیل! من پسرخاله ای دارم که سالهاست خواستگار من بوده و هر چقدر بزرگترها به او توصیه کنند که دست از کار بکشد، بگذار درس بخوانم و به زندگی خودش ادامه دهم، فقط چند ماه به حرف من گوش نمی دهد. خانه آمون به بهانه دیدار پدرم خواستگاری را دوباره مطرح کرد، پدرم که از مخالفت من آگاه بود هرچه مینا می گفت…سادک ناگهان شروع به تهدید و داد و بیداد کرد…پدرم به عمه ام زنگ زد تا با او صحبت کند. پسرش سادک ناگهان شروع به شکستن شیشه های اتاق کرد و… خواهرم بدون اینکه ما متوجه شویم با 110 تماس گرفت و دقایقی بعد از رسیدن ماشین پلیس و گزارش پلیس از همه خواستند به پلیس مراجعه کنند. ایستگاه. فرم شکایت را پر کنید…
داخل کلانتری بودیم که خاله و شوهر خاله ام وارد شدند و با مادرم شروع کردند به صحبت کردن… صادق قول میده دیگه اذیتش نکنه و تو هم قبول میکنی که قضیه اینجا ختم به خیر میشه دستم رو دراز کرد و گفت که این گوشی زیاد زنگ می زند پدرجون نوشت… وقتی تلفن رو جواب دادم پدرم با عصبانیت و ناراحتی که معلوم بود از حرفش راضی نیست گفت: بابا این دفعه ببخشید تا دفعه بعد اگه زیاد درست کرد. اشتباهات.” خودم با این ویلچر و عصا میکشمش.
در حیاط پلیس بودیم که صادق به پلیس گفت: می خواهم این دختر را از دست مادر فروشنده مواد مخدر نجات دهم، مینا خودش می داند که مادرش از کیفش برای قاچاق مواد مخدر و فروش جنسی به جوانان محل استفاده می کند!! زبانم از تعجب خشک شده بود و می خواستم دهانم را باز کنم که ناگهان یکی از پلیس ها با عجله آمد، زیر گوش رئیس کلانتری، رئیس بلافاصله دستور داد مادرم را دستبند بزنند…
صبح روز بعد مادرم به اتهام حمل مواد مخدر به زندان افتاد و بعد از بیست روز بازداشت یکی از همسایه ها لطف کرد و یادداشتی گذاشت که مادرم آزاد شد و بعد از آزادی مادرم به سراغ ماموران رفتیم. که همون شب شکایت کرد صدوق با نقشه قبلی برای مامان دمپایی درست کرد و… ما هم کاری نکردیم که این حرفا برای تبرئه مامان کافیه دیروز که اجرایی شد فهمیدیم. که دادگاه دفاعیات مادر را نپذیرفت…
پس از بررسی سند صادر شده و دستور اجرای احکام قاضی متوجه شدم کار تمام شده و هیچ اقدام موثر و قابل پیش بینی ای وجود ندارد مگر اینکه مادرمینا به زندان مراجعه کند اما پس از این مرحله می توانم برای او وثیقه الکترونیکی درخواست کنم.
بر اساس مواد 56 به بعد قانون مجازات اسلامی، بهره مندی محکوم از مجازات جایگزین حبس از جمله حبس الکترونیکی مشروط به شرایطی از قبیل جلب رضایت شاکی یا پرداخت غرامت یا به موجب ماده 58 نصف مجازات حبس است. از ده سال گذشته یا در مورد حبس کمتر از ده سال، یک سوم مجازات حبس به پیشنهاد دادستان یا قاضی قابل اعمال است.
تحمل یک سوم دوران زندان برای مادر مینا با شوهر معلول و چند فرزند سخت و دشوار بود، بنابراین تنها راه کوتاه شدن این سفر با موافقت معاون دادستان به عنوان رئیس اجرای احکام کیفری بود. احکام با مهلت درخواست، سپس مهلت برای الزام آور الکترونیکی. لذا مادر مینا برای انجام تشریفات قانونی ابتدا خود را به زندان معرفی کرد تا پس از آن مقدمات استفاده از املاک مخفف فراهم شود.
در دیدار با معاون محترم دادستان، شرایط سخت معیشتی خانواده محکوم از جمله ازکارافتادگی پدر فرزندان، شرایط تحصیلی فرزندان، گواهی بهزیستی در شرح وضعیت اقتصادی و زندگی محکوم علیه و …. به این ترتیب مادر مینا پس از چند بار آزادی بقیه دوران حبس خود را با دستبند الکترونیکی می گذراند.
جنبه حقوقی
ماده 62 قانون مجازات اسلامی در این خصوص مقرر می دارد:
در جرایم درجه پنج تا هشت، دادگاه می تواند با رضایت وی، محکوم را در زندان تحت نظارت سامانه(های) الکترونیکی در محل معین قرار دهد.
تبصره ـ دادگاه در صورت لزوم می تواند محكوم علیه را مشمول اقدامات نظارتی یا دستورات مذكور در تعلیق مراقبت قرار دهد.
اینک با تصویب قانون تسهیل مجازات سال 1398 (دو طرح فوریت کاهش مجازات) دو تبصره به شرح زیر به این ماده اضافه شد:
تبصره 2: حكم اين ماده در مورد حبس تعزيري درجه دو، درجه سه و درجه چهار پس از تحمل يك چهارم حبس قابل اعمال است.
تبصره 3 – قوه قضائیه میتواند از ظرفیت بخش خصوصی برای انجام اقدامات نظارتی موضوع این ماده یا سایر مقررات که به موجب آن متهم یا محکوم علیه تحت نظارت الکترونیکی قرار میگیرد، زیر نظر سازمان زندان و سازمانهای امنیتی و آموزشی استفاده کند. . اقدامات کشور خط مشی اجرایی این تبصره توسط معاونت حقوقی قوه قضائیه با همکاری مرکز آمار و فناوری و سازمان تعزیرات کشور و اقدامات تأمینی و تربیتی تهیه و به تأیید رئیس قوه قضائیه می رسد.
مردادماه سال جاری دستورالعمل جدیدی برای استفاده از مهارهای الکترونیکی ابلاغ شد که یکی از نکات ضروری آن تعریف مشخص دامنه حرکتی محکوم علیه است. تردد محکوم له مشخص شده است، لازم است طبق دستورالعمل صادره، مسیر و نقاط جغرافیایی که محکوم در آن بیشتر وقت خود را در آن سپری می کند به قاضی اجرائیه گزارش شود.
وکیل-شیراز
6565