ماجرای کارخانه‌های تولید کتاب برای حاج قاسم!

ایسناپلاس: اکنون سه سال از حادثه تلخ 22 دی 1396 یعنی ترور سردار حاج قاسم سلیمانی و یاران شهیدش می گذرد. پس از شهادت حاج سردار سلیمانی، فعالان فرهنگی تصمیم گرفتند از روش‌های مختلفی استفاده کنند. شخصیت این شهید را به مردم بگویید. روشن و بدیهی بود که محبوبیت بی حد و حصر سردار سلیمانی در جامعه و اقشار مختلف مردم به دلیل تواضع و مردمی بودن او بود، اما آشکارتر از این سخنان این بود که این رهبر بزرگ ایران و اسلام بر مردم تأثیر یکسانی داشت. مثل شخصیتش توضیح نمی دادند و نمی گفتند. پس از شهادت سردار سلیمانی، تولیدکنندگان محصولات فرهنگی کشور اعم از مستند، نماهنگ، شعر، ترانه و کتاب به تبیین و ارائه تعریف و روایت صحیح از شخصیت و شخصیت سردار سلیمانی پرداختند. گمنامی او جبران زحمات او در این سال هاست.

612 عنوان در سه سال

بر اساس آمار منتشر شده از سوی خانه کتاب و ادبیات؛ 612 عنوان کتاب با کلیدواژه «حاج قاسم» منتشر شد که 185 عنوان آن چاپ اول بود. همچنین در این سه سال در مجموع 590 عنوان کتاب با کلیدواژه «قاسم سلیمانی» منتشر شد که از این تعداد 180 عنوان چاپ اول بود.

بعد از شهادت سردار سلیمانی و قبل از تأسیس بنیاد و مدرسه حاج قاسم; در ابتدا کتاب های مختلفی درباره این سردار زیر نظر وزارت ارشاد منتشر شد. اما پس از تأسیس مدرسه و انتشارات مرتبط با مدرسه; قرار شد کتاب های مربوط به شهید زیر نظر مدرسه ایشان منتشر شود. اولین کتاب مدرسه «از هیچ چیز نمی ترسم» زندگی نامه یک شهید از کودکی تا سال 57 بود.

کتاب سازی و تکرار

به طور کلی بیشتر کتاب هایی که درباره سردار سلیمانی منتشر شده است، خاطرات دیگران از این رهبر بزرگ اسلام است. البته نباید گفت که در این بین کتاب ها، مجلدات شعر، کتاب های کودک و نوجوان درباره مراسم خاکسپاری سردار نیز منتشر شد، اما در این سه سال کمتر کتابی درباره تشییع سردار وجود دارد. اثری درباره موضوعات مهم مرتبط، شخصیت، زندگی و منش سردار به سراغش آمد و خواننده نیازی به رفتن به سراغ آثار دیگر نداشت. البته این تنها نظر ما نیست، بلکه حتی خوانندگان همیشگی کتاب های مربوط به جنگ و دفاع مقدس یا تاریخ معاصر ایران و یا فعالان فعال در این حوزه معتقدند که با وجود آثار فراوانی که درباره سردار سلیمانی وجود دارد، هنوز آثاری وجود دارد. کار قابل توجهی دیده نمی شود

محمدصادق علیزاده، فعال حوزه کتاب که پس از شهادت سردار سلیمانی در خصوص این اقدام به رویداد برتر گفت: آفات زیادی در حوزه نشر وجود دارد که یکی از آنها کتابسازی است. کتابسازی در این زمینه رایج است. در زمینه ترجمه اگر از موضوعی مثل ملت عشق یا کتاب سبک زندگی دخترانه استقبال کنند; ناشران مختلف به صورت قانونی و غیرقانونی یک اثر را ترجمه می کنند یا همان ترجمه را دوباره به بازار معرفی می کنند. این بدافزار یک آفت رایج در فضای انتشار است و منحصر به این موضوع نیست. دنیای نشر از این آفت رنج می برد و هرچه استقبال می کنند و می فروشند وارد این چرخه می شود».

وی ادامه می دهد: در مورد این موضوع خاص، علاوه بر خوش اقبالی در فروش، احساس مسئولیت مضاعف نیز از سوی تولیدکنندگان وجود دارد. یعنی اثری تولید می شود که در بازار مورد استقبال عموم قرار می گیرد و به خاطر تعهد به حاج قاسم این اثر به بازار می آید. این دو مولفه در کنار هم بر مشکل تولید کتاب درباره سردار سلیمانی افزود. اگر در موارد دیگر و در سایر زمینه ها، مقصود فقط نفع مالی تولیدکننده است; اما برای این موضوع در کنار این موضوع، تهیه کنندگانی داریم که وظیفه خود می دانند درباره حاج قاسم آثاری بنویسند و تولید کنند. این دو چرخه ای را تشکیل می دهند که نتایج آن را در صنعت نشر نیز می توان دید.

در انتشار اطلاعات دقت کنید

علیزاده همچنین معتقد است که این مبحث حاج قاسم با مسائل امنیتی تعریف می شود که بسیاری از آنها هنوز باز است. وی ادامه می دهد: بیشتر شناخت مردم ایران از شخصیت سردار سلیمانی مربوط به دهه گذشته است. در این مرحله اتفاقاتی افتاد که مخاطب ایرانی دقیقاً آن را لمس کرد و پسندید و در دل همین پدیده ها و اتفاقات بود که شخصیت حاج قاسم برای او معنا پیدا کرد و او را به عنوان یک قهرمان به تصویر کشید. این پدیده ها عمدتاً پدیده های امنیت ملی جمهوری اسلامی هستند و اکثر آنها نیز باز هستند. بحث در مورد سوریه، لبنان، یمن، عراق و اخیراً آمریکای لاتین همگی باز است. این باعث می شود که طرف دیگر ماجرا، یعنی تأسیسات امنیتی مناسب باشد. در ارائه و انتشار اطلاعات و حقایق واقعی و مستند دقت کنید. به همین دلیل، بسیاری از داده ها و حقایق واقعی از عملکرد و تاریخچه شخصیت آشکار نمی شود. علاوه بر این، از آنجایی که اطلاعات واقعی و موثق منتشر نمی شود، خالق باید با فقر اطلاعاتی مواجه شود و مجبور است این کمبود را از راه های دیگری جبران کند. آنچه در حرکتی که در سال های اخیر وجود داشته می بینیم این است که برای بیان خاطرات خود از حاج قاسم به سراغ شخصیت هایی رفته اند که با حاج قاسم همراهی می کردند. افرادی که گاهی با حاج قاسم رفاقت خیلی کمی دارند. یا رویداد دیگری که رخ داده است؛ خلق اثری بر روی پدیده های خاص حاج قاسم مانند تشییع پیکر اوست.

نیت اصلی هر کدام

این روزنامه نگار و فعال کتاب نیز می گوید: «گاهی باید برمی گشتند و دوران نوجوانی و جوانی سردار را روایت می کردند. نام حاج قاسم در اسناد و کتب دوران دفاع مقدس نیز آمده است. وقایع مربوط به حاج قاسم در آن دوره را جست و جو کردند و آن چند مورد را جمع آوری کردند.

علیزاده همچنین می گوید فارغ از صحت و سقم آنها، میان آثار مکتوب شخصیت حاج قاسم اشتراکات زیادی وجود دارد. وی می افزاید: قطعاً کسانی که در تهیه این آثار مکتوب درباره حاج قاسم شرکت داشته اند در نیات و انگیزه های خود شایسته هستند، اما با نگاهی به نتایج کارها می بینیم که با اثر برجسته ای روبه رو نیستیم، در بین 670 مورد آثاری که در سه سال تولید شده است، شاید مهمترین اثر کتابی باشد که توسط خود سردار منتشر شد که با استقبال خوبی روبرو شد و کتاب دیگری از حاج قاسمی که من می شناسم و رهبران در برخی از بیانات خود به آن اشاره کردند. همچنین با آثار معروف منتشر شده در فضای مجازی و چاپی مواجه شدیم که در این میان برخی از آنها از نظر دقت و پیچیدگی نیز مشکلاتی را ایجاد می کنند و حتی گاهی این خاطرات وارد حوزه شخصی موضوع نیز می شود.

سردار علیه خودش

وی همچنین درباره اینکه چرا قبل از شهادت سردار سلیمانی اثری از این شخصیت منتشر نشده است، صحبت کرد. وی معتقد است یکی از افرادی که مانع مطرح شدن سردار در رسانه ها شد، خود سردار سلیمانی بود. علیزاده در این باره تصریح می کند: سردار به دنبال کانون توجه و بدنامی نبود، بلکه جلوی اقدامات مربوط به آن را می گرفت، رهبری نیز در مورد این سمت از شخصیت سردار صحبت کردند، اما قسمت دیگر این موضوع مستندسازی وقایع است که موضوعی سبک و کم اهمیت تلقی می شود، بدون شک مسائلی مانند سوریه، عراق یا لبنان باید مستند باشد و مستندسازی و شفاف سازی این دوره از تاریخ کشور توسط نهاد ذی صلاح امنیتی انجام شود، اما این موضوع نیز باید انجام شود. در نظر داشته باشید که این نهاد وظیفه اول این نهاد نیست اولویت آن مسائل دیگر است اما به هر حال همین سازمان باید برای مستندسازی این مسائل برنامه ریزی و فکر کند البته در اواسط دهه 90 قدس فورس به اهمیت موضوع پی برد و کم کم فعالان رسانه ای و رسانه ای به مناطقی مانند سوریه و عراق رفتند.

شما باید در زمین، آسمان و ذهن بجنگید

علیزاده ادامه می دهد: «اگر ما مستندهای زیادی در مورد جنگ نداشتیم و اگر کسانی بودند که در تاریخ جنگ آثاری نساخته بودند، بسیاری از مسائل کلیدی دفاع مقدس برای ما نامشخص بود. ما روایت اول و روایت درست را ارائه نمی کنیم، روایت دیگری ارائه می شود که فضا را در اذهان عمومی برای ما تنگ می کند، مثلاً در زمان حضور ما در سوریه که شهید باغبانی در سوریه به شهادت رسید، دوربینش به داخل شهر افتاد. دست تکفیری ها و سپس به دست بی بی سی، ما در این سایت شتاب گرفتیم و متوجه شدیم که این فضا نیز مهم است و همانطور که در زمین، هوا و دریا می جنگیم، باید با فکر هم بجنگیم.

البته وی تصریح می کند که جمهوری اسلامی واقعیت را به رسانه های جهان تحمیل کرده و با قدرت جلو می رود، بنابراین حتی رویترز یا واشنگتن تایمز هم نمی توانند از بیان اینکه مقاومت یا جمهوری اسلامی در منطقه دست برتر را دارند، خودداری کنند. . اما اگر این موضوع ضمیمه رسانه ای مناسبی داشت، واقعیت بسیار متفاوت از الان بود.

انتهای پیام/