داروی ضد یبوست سوربیتول
مشکل یبوست که عنوان مادر بیماری‌ها را یدک می‌کشد، یکی از رایج‌ترین بیماری‌ها است. معمولا این بیماری به دلیل تغذیه و رژیم نامناسب(کم فیبر) ایجاد میشود. در اغلب مواقع با مصرف خوراکی‌های فیبردار این مشکل مرتفع میشود. سوربیتول ماده‌ای است که به‌صورت طبیعی در اکثر سبزیجات و میوه‌ها یافت میشود. ولی در مواقعی نیاز به درمان وجود دارد و فرد نیاز به داروهای ملین پیدا می‌کند. که داروی ضد یبوست سوربیتول یکی از درمان‌های موقت آن است. ماده سوربیتول نوعی قند الکلی است که در بدن به آرامی متابولیزه می‌گردد. سوربیتول هم به شکل خوراکی و هم به حالت مقعدی قابل استفاده است و به شکل پودر( داخل ساشه) قابل حل در آب و همچنین به صورت شیاف در دسترس است. پودر خوراکی این ماده ملین است و جهت رفع مشکلات یبوستی موقت استفاده میشود. هر شاسه از سوربیتول دارای 5 گرم داروی ضد یبوست است. سوربیتول ماده‌ای است که با کم شدن قند بوجود می‌آید و در بعضی افراد کمبود آن موجب نفخ و اسهال میشود. باید توجه کرد که این دارو برای درمان موقت مناسب است و استفاده زیاد از آن در عملکرد روده اختلال بوجود می‌آورد. مقدار درست مصرف برای هر فردی را پزشک تعیین می‌کند ولی معمولا برای درمان یبوست مزمن در افراد بالغ 30 الی 150 میلی‌لیتر مناسب است. معمولا 1 الی 3 ساشه در طول روز، پیش از وعده غذایی و یا زمان دچار شدن به یبوست، برای مصرف داروی ضد یبوست سوربیتول مناسب است. با اضافه کردن محتویات هر ساشه در نصف لیوان آب خنک می‌توان آن را میل کرد.
موارد مصرف داروی سوربیتول
داروی ضد یبوست سوربیتول (Sorbitol)، یک مسهل هیپراسموتیک است که برای بهبود کوتاه مدت یبوست استفاده میشود. همچنین ماده سوربیتول که یک شیرین کننده است در فرآورده‌های دارویی و غذایی مورد استفاده قرار می‌گیرد. داروی ضد یبوست سوربیتول به شکل پودر که حاوی 5 میلی‌گرم از این دارو است و شیاف 70 درصد، تولید و دردسترس می‌باشد. این دارو از طریق سیستم گوارش اندکی جذب میشود، سوخت و ساز این دارو در کبد رخ می‌دهد و تبدیل به فروکتوز میشود. این عمل به واسطه آنزیم سوربیتول دهیدروژناز کاتالیز می‌گردد. لازم به ذکر است که که نباید این دارو را بیشتر از یک هفته مصرف نمود. ملین‌ها باید برای مدت کوتاهی استفاده شوند تا زمانی که دفع، به صورت عادی و حالت طبیعی انجام شود. استفاده بی‌رویه از ملین‌ها سبب وابستگی به این نوع داروها میشود. دقت شود همراه این دارو، ملین دیگری استفاده نشود. اگر بعد از مصرف دارو مشکل یبوست رفع نشد، حتما به پزشک اطلاع دهید. در صورت فراموشی یک نوبت مصرف دارو، هروقت به یاد آورید، آن را مصرف نمایید ولی اگر زمان نوبت بعدی فرا رسیده است دوز قبلی را فراموش کنید و هرگز آن را دو برابر استفاده نکنید و فقط یک دوز مصرف کنید. اطلاعات بیشتر در خصوص داروی سوربیتول که در برای درمان یبوست استفاده می شود در https://www.daroobin.com/fa/drug/sorbitol قابل مشاهده می باشد .
عوارض جانبی مصرف سوربیتول
مصرف هر دارویی در کنار اثرات درمانی سودمند، ممکن است عوارضی نیز داشته باشد که بعضی از آنها خفیف و کوتاه مدت هستند، ولی برخی از آنها ممکن است خطرناک و مدتی فرد را درگیر کنند. برخی افراد نیز هیچ عوارضی را در حین درمان تجربه نمی‌کنند. در ادامه به برخی از عوارض جانبی داروی ضد یبوست سوربیتول اشاره می‌کنیم. این عوارض عبارتند از: حالت تهوع، اسهال، نفخ شکم، گرفتگی ماهیچه‌ها و یا درد معده و شکم، حساس شدن مقعد و یا سوزش آن. در صورت ماندگاری و یا کم نشدن عوارض، حتما به پزشک خود اطلاع دهید. اگر نشانه‌هایی مثل ضعف و سرگیجه، خونریزی در ناحیه مقعد داشتید، یا مدفوع قیری شکل و به رنگ تیره مشاهده کردید، یا حساسیت به دارو نشان دادید که علائمی چون خارش، التهاب و تورم(به ویژه در زبان، گلو و صورت) و تنگی نفس را تجربه کردید، سریعا به پزشک مراجعه نمایید. قبل از استفاده از داروی ضد یبوست سوربیتول، حتما درمورد حساسیت‌های دارویی و غیر دارویی خود با پزشک صحبت کنید. زیرا این دارو، دارای مشتقات غیر فعالی است که احتمال دارد موجب واکنش آلرژیک و اختلالات دیگر شود. مصرف بیش از اندازه از داروی ضد یبوست سوربیتول ممکن است سبب علامت‌هایی مثل: بی‌حال شدن، بی‌هوشی و تنگی نفس شود. به محض مشاهده این نشانه‌ها سریعا به اورژانس بیمارستان و یا پزشک مراجعه نمایید و یا با شماره 115 تماس بگیرید. هرگز به افراد دیگری که علائم مشابه شما دارند، داروی ضد یبوست سوربیتول را پیشنهاد نکنید، زیرا پزشک با در نظر گرفتن شرایط بیمار این دارو را تجویز می‌کند.
از جمله داروهای دیگر که برای درمان یبوست استفاده میشود می توان به پودر خوراکی پلی اتیلن گلیکول اشاره کرد این دارو نیز در درمان این بیماری کاربردی است
موارد منع مصرف و تداخلات دارویی
قبل از مصرف هر دارویی، توصیه میشود، درمورد بیماری‌هایی که به آن مبتلا هستید و در کل پیشینه بیماری‌های خود، با پزشک مشورت نمایید. به‌ویژه اگر دچار درد معده(به هر علتی)، حالت تهوع و استفراغ، تغییر ناخواسته و ناگهانی دفع(که 2 هفته یا بیشتر طول بکشد) و خونریزی مقعدی، هستید، پیش از مصرف داروی ضد یبوست سوربیتول، پزشک یا داروساز را مطلع نمایید. مصرف این دارو برای افرادی که مشکل عدم تحمل فروکتوز موروثی دارند مجاز نیست. همچنین بیماران مبتلا به دیابت و نارسایی حاد کبدی و کلیوی، حتما باید زیر نظر پزشک و با احتیاط این دارو را مصرف کنند. این دارو برای افراد کهنسال و اطفال به دلیل حساس‌تر بودن این اشخاص، به عوارض جانبی، باید با احتیاط و زیر نظر پزشک مصرف شود. در دوران بارداری از مصرف این دارو اجتناب کنید. ترشح این دارو در شیر مادر هنوز اثبات نشده است، ولی بهتر است در این دوران خاص و جلوگیری از مشکلات احتمالی برای نوزاد، داروی ضد یبوست سوربیتول، مصرف نشود. پیش از آغاز درمان با این دارو، لیست تمام داروهای مصرفی خود، ازجمله گیاهی، مکمل، ویتامین‌ها، داروهای با نسخه و بدون را در اختیار پزشک و یا داروساز قرار دهید تا دچار تداخلات دارویی ناخواسته نشوید. تداخلات دارویی عملکرد و تاثیر داروها را کم و یا زیاد می‌کنند ولی ممکن است بسیار خطرناک نیز باشند، به نحوی که ممکن است به قیمت جان فرد تمام شود. لازم به ذکر است هیچ دارویی را بدون دستور پزشک آغاز، کم، زیاد و یا قطع نکنید. از تداخلات دارویی، داروی ضد یبوست سوربیتول باید به سایر ملین‌ها، لامیوودین، سدیم پلی‌استیرن سولفات و روانسازهای مدفوع اشاره نمود.