اختیارات قانونی دختر بعد از ۱۸ سالگی
آیا از اختیارات دختر بعد از 18 سالگی اطلاع دارید؟ حضانت فرزندان تا رسیدن به سن بلوغ و سن قانونی بر عهده والدین یعنی پدر و مادر است. در کشور ما ایران با شروع 18 سالگی، سن قانونی در نظر گرفته می‌شود. همه ما می‌دانیم که پسران بعد از سن 18 سالگی می‌توانند به عنوان فرد مستقل مسائل اقتصادی و سایر امور خود را اداره نمایند. اما همواره این پرسش برای مردم وجود دارد که اختیارات دختران پس از 18 سالگی چگونه خواهد بود؟ آیا تفاوتی میان پسران و دختران در این زمینه وجود دارد؟ در ادامه به نقل از بهترین وکیل کیفری در تهران؛ به مسئله اختیارات دختران بعد از 18 سالگی می‌پردازیم. در صورت وجود هر گونه ابهام و سوال می‌توانید دریافت نمایید.
اختیارات دختران بعد از سن 18 سالگی
همان‌طور که می‌دانید حضانت فرزندان اعم از دختر یا پسر پیش از 18 سالگی با والدین می‌باشد. طبق قانون افراد پس از 18 سالگی دیگر تحت حضانت والدین خود قرار ندارند. در واقع با استنباط از قانون ایران می‌توان سن 18 سالگی را سن قانونی در نظر گرفت. معمولاً افراد تصور می‌کنند حضانت دختران با پسران پس از سن 18 سالگی متفاوت است. یعنی تصور جامعه و عرف این است که دختران بعد از 18 سالگی همچنان تحت حضانت پدر باقی می‌مانند.
اما آیا این تصور از نظر قانونی صحیح است؟ آیا اختیارات دختران بعد از 18 سالگی برعکس پسران بر عهده خودشان نیست بلکه برعهده پدرشان است؟ واقعیت قانونی این است که فرزندان دختر پس از رسیدن به سن قانونی یعنی 18 سالگی یک انسان مستقل در نظر گرفته می‌شوند. در واقع این قانون که پس از سن 18 سالگی فرد دیگر به عنوان صغیر در نظر گرفته نمی‌شود و نیاز به حضانت ندارد مختص به پسران نیست و شامل دختران نیز می‌شود. بنابراین افراد بالای 18 سال اعم از دختر یا پسر به عنوان انسان بالغ در نظر گرفته می‌شوند.
اختیارات دختر بعد از 18 سالگی در اداره امور زندگی چیست ؟
اختیار اداره کردن امور اموال و همچنین تصمیم‌گیری در مورد محل زندگی و نحوه زندگی و انتخاب شغل به عهده خود انسان بالغ و رشید است یعنی اختیارات دختر بعد از 18 سالگی به مانند یک انسان بالغ خواهد بود. از آن جا که هم دختر و هم پسر پس از رسیدن به سن 18 سالگی رشید و بالغ شناخته می‌شوند. بنابراین تصمیم‌گیری در مورد تمامی این موارد پس از 18 سالگی بر عهده خود دختر است. موارد مطرح شده و استقلال دختران پس از 18 سالگی کاملاً قانونی است. اما به لحاظ عرفی ممکن است برای دخترانی که قصد زندگی مستقل از خانواده را دارند یا در زمینه انتخاب شغل از جانب خانواده یا جامعه موانعی ایجاد گردد.
اختیارات مربوط به ازدواج دختران پس از 18 سالگی
همان‌طور که پیش‌تر اشاره کردیم پس از 18 سالگی دختران به عنوان انسان بالغ اداره امور مسائل زندگی خود را برعهده دارند. لذا در اداره اموری مثل امور اموال و انتخاب شغل کاملاً مختار می‌باشند. بنابراین از نظر قانونی در این مسائل تفاوتی میان دختران و پسران وجود ندارد. تنها تفاوت موجود اجازه ازدواج دختران است. اجازه ازدواج دختر دوشیزه و باکره بدون توجه به این که دختر در چه سنی باشد با پدر یا جد پدری است. طبق قانون و شرع دختران دوشیزه برای ازدواج حتماً به اجازه پدر یا جد پدر نیاز دارند.
البته قانون برای مواردی که پدر یا جد پدری بدون دلیل موجه مانع ازدواج دختر بشوند پیش‌بینی کرده است. در صورت ممانعت غیرموجه پدر و جد پدری به اجازه ازدواج دختر دوشیزه اجازه آن‌ها ساقط می‌شود و دختر می‌تواند با مراجعه به دادگاه و معرفی کامل مردی که قصد ازدواج با او را دارد و مشخص کردن ازدواج و تعیین مهریه و… اجازه دادگاه را برای ثبت ازدواج دریافت نماید. پس از دریافت اجازه ازدواج از دادگاه مدنی خاص با مراجعه به دفاتر ثبت ازدواج اقدام به ثبت رسمی ازدواج نمایند.
در صورت فوت پدر و جد پدری اجازه ازدواج دختران دوشیزه به چه کسی محول می‌شود ؟
لازم به ذکر است در صورت فوت پدر و فوت جد پدری دختر دوشیزه نیاز به اجازه شخص دیگری برای ازدواج کردن ندارد. اجازه ازدواج فقط در انحصار پدر و جد پدری است. بنابراین در صورتی که این دو شخص در قید حیات نباشند این اجازه به شخص دیگری اعم از جد مادری، برادر، عمو و.. محوّل نمی‌شود. پدر و جد پدری نیز نمی‌توانند طی وصیت این اجازه را به شخص دیگری محوّل نمایند. همچنین دختران دوشیزه برای ازدواج کردن پس از فوت پدر و فوت جد پدری نیازمند اخذ اجازه از دادگاه نیز نمی‌باشند.
اختیارات دختر در خصوص خروج از کشور
دختران مجردی که بالای 18 سال سن دارند، بدون اذن پدر می‌توانند پاسپورت گرفته و از کشور خارج شوند. این قانون در مورد دختران زیر 18 سال، صغیر و مجنون می‌گوید که ولی و سرپرست قانونی می‌تواند مانع از خروج او شود.
حق ورود به دانشگاه برای دختران
برخی از والدین به دلایل مختلف صلاح در ادامه تحصیل دخترانشان در دانشگاه نمی‌دانند. مع‌هذا دختران بدون اذن پدر می‌توانند در دانشگاه تحصیل کرده و برای ساختن آینده خود تلاش کنند.
حضانت دختر قبل از سن قانونی برای تصمیم گیری
براساس ماده 1169 قانون مدنی : ” برای حضانت و نگهداری طفلی که ابوین او جدا از یکدیگر زندگی می‌کنند ، مادر تا سن هفت سالگی اولویت دارد و پس از آن با پدر است . ” حضانت دختر تا هفت سالگی با مادر می باشد مگر آنکه طرفین برخلاف آن توافقی کرده باشند. البته این به آن معنا نیست که ، هزینه و مخارج زندگی فرزند در زمان زندگی با مادر ، برعهده مادر است بلکه پدر موظف است که مخارج و هزینه های زندگی و به اصطلاح خود را بپردازد . لازم به ذکر است که اگر پدر از تحویل طفل زیر هفت سال به مادرش امتناع کند ، مادر می تواند در دادگاه درخواست صدور دستور موقت مبنی بر استرداد فرزند را مطرح کند .
در صورتی که مادر در زمان حضانت فرزند ، اقدام به ازدواج کند ، پدر می تواند با مراجعه به دادگاه حضانت را از مادر سلب کرده و خودش حضانت دختر را عهده دار شود . حضانت فرزند دختر ، قانونا بعد از هفت سالگی تا زمانی که وی از حضانت خارج شده و بتواند در مورد آنکه پیش چه کسی می خواهد زندگی کند تصمیم بگیرد ، با پدر است.
فرزندان ، تا زمانی که به سن بلوغ برسند ، تحت حضانت والدین خود هستند و نمی توانند خودشان در مورد آنکه می خواهند پیش چه کسی زندگی کنند ، تصمیم بگیرند . اما از زمانی که به سن بلوغ می رسند ، قانونا تصمیم گیری و اختیار در خصوص آنکه می خواهند پیش چه کسی زندگی کنند ، با خودشان است .
بنابراین دختران بعد از نه سالگی ، می توانند انتخاب کنند که می خواهند نزد کدام یک از والدین خود زندگی کنند . البته در صورتی که دختر نزد مادر خود زندگی کند نیز باز هم پدر ملزم به پرداخت نفقه و هزینه های زندگی است . همچنین خود همیشه محفوظ بوده و پدر یا مادری که حضانت را برعهده ندارد ، نمی توان از ملاقات فرزندش محروم کرد .
لازم به ذکر است که بر اساس ماده 1173 قانون مدنی در صورت حصول یکی از موارد ذیل ، ممکن است بنا به تشخیص دادگاه حضانت ساقط شود :
1- اعتیاد به الکل ، قمار و مواد مخدر به نحو زیان آور
2- داشتن فساد اخلاقی و اشتهار به استفاده از کلمات رکیک و فحش
3- مبتلا بودن به بیماری های روانی
4- سوء استفاده کردن از کودک و اجبار او به گدایی ، قاچاق و فحشا
5- ضرب و جرح و تکرار آن به نحوی که خارج از حد متعارف باشد .
سؤالات متداول
اختیار اداره امور زندگی مانند انتخاب شغل یا محل زندگی دختران بعد از 18 سالگی برعهده کیست ؟
دختران و پسران بعد از 18 سالگی انسان بالغ و رشید در نظر گرفته می‌شوند بنابراین اختیار اداره کردن امور اموال و همچنین تصمیم‌گیری در مورد محل زندگی و نحوه زندگی و انتخاب شغل به عهده خود انسان بالغ و رشید است.
اجازه ازدواج دختران بعد از 18 سالگی برعهده کیست ؟
اجازه ازدواج دختر دوشیزه و باکره بدون توجه به این که دختر در چه سنی باشد با پدر یا جد پدری است. و در صورت مانعت بی دلیل پدر و جد پدری برای ازدواج دختر دوشیزه صدور این اجازه از جانب دادگاه امکان‌پذیر است.
منبع مقاله:
سایت دفتر پیشگیری و مبارزه با فساد