این آزمایش به پزشکان کمک می‌کند تا عفونت‌های دستگاه دفع ادرار، بیماری‌های کلیوی و دیابت را شناسایی کنند. در این آزمایش، غلظت، ویژگی‌های ظاهری و ترکیب شیمیایی ادرار بررسی میشود.
اگر نتایج آزمایش ادرار غیرطبیعی باشد، پزشک ممکن است، دستور به انجام انواع خاصی از آزمایش خون، آزمایش کشت ادرار و بررسی آنزیم‌های کبدی دهد.
تجزیه و تحلیل ادرار اغلب در موارد زیر هم انجام میشود:
- قبل از عمل جراحی
- غربالگری مشکلات و بیماری‌های دوره بارداری
- بررسی و چکاب کلی بدن
پزشکان برای بررسی ابتلا به بیماری‌های زیر هم این آزمایش را انجام می‌دهند؛
- بیماری کلیوی
- بیماری کبد
- عفونت مجاری ادراری
موارد خاصی از آزمایش ادرار وجود دارد که نیاز به آمادگی‌های خاص دارد. این آزمایش‌ها معمولا در موارد خاص و برای بررسی بیماری‌های خاص تجویز میشود. از جمله می‌توان به آزمایش ادرار ۲۴ ساعته و اولین نمونه ادرار صبحگاهی اشاره کرد.
انواع دیگر آزمایش ادرار
از آزمایشات دیگر ادرار که برای تشخیص برخی مشکلات خاص تجویز میشود، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- کشت ادرار (تعیین علت باکتریایی عفونت ادرار)
- کراتینین ادرار (ارزیابی بیماری کلیه)
- پروتئین و آلبومین کل ادرار (ارزیابی بیماری کلیه مخصوصا دفع پروتئین از ادرار)
- سیتولوژی ادرار (بررسی وجود تومور در مثانه و بخش‌های دیگر دستگاه دفع ادرار)
- کلسیم ادرار (ارزیابی سطح بالای کلسیم در خون)
- جمع‌آوری ۲۴ ساعته ادرار برای بررسی وجود پروتئین‌ها (تشخیص علل نقص کلیه، بیماری کلیه مربوط به دیابت، بیماری کلیوی مربوط به لوپوس)
- جمع‌آوری ۲۴ ساعته ادرار برای الکتروفورز پروتئین (اندازه‌گیری اجزای مختلف پروتئین در ادرار در ارزیابی مولتیپل میلوما، التهاب کلیه همراه با دفع پروتئین)
- جمع‌آوری ۲۴ ساعته ادرار متابولیت‌های کاتکول آمین (ارزیابی بیماری غده فوق کلیه)
چه مواردی در نتیجه ی آزمایش ادرار اختلال ایجاد می کند؟
برخی از داروها و مکمل‌های غذایی وجود دارند که باعث تغییر در نتایج این آزمایش می‌شوند. از جمله این داروها و مکمل‌ها باید به موارد زیر اشاره کرد:
- مکمل‌های ویتامین C
- مترونیدازول
- ریبوفلاوین
- ملین‌های آنتراكینون
- متوکاربامول
- نیتروفورانتوئین
برای پیشگیری از گرفتن نتایج غلط و تکرار دوباره آزمایش بهتر است داروها و مکمل‌هایی که مصرف می‌کنید را به پزشک و مسئول آزمایشگاه اطلاع دهید.
خانم‌ها باید به این نکته توجه کنند که انجام این آزمایش در دوره قاعدگی می‌تواند باعث نتایج غلط شود. داشتن رابطه جنسی شب قبل از انجام آزمایش هم از دیگر عوامل ایجاد خطا در آزمایش ادرار خانم‌هاست. اخبار اقتصادی، تحلیل‌های کارشناسانه و آموزش‌‌های مفید در اقتصاد و تجارت را از وب‌سایت ما دنبال کنید.
روش درست جمع‌آوری نمونه ادرار
برای جمع‌آوری نمونه ادرار، در آزمایشگاه، یک ظرف به شما داده میشود تا به دستشویی بروید و در آن نمونه ادرار خود را بریزید. برای جلوگیری از ورود باکتری و عوامل مداخله‌گر بهتر است مجرای ادرار تمیز شود. آقایان باید سر آلت خود را با یک دستمال تمیز کنند. خانم‌ها هم باید مجرای ادراری و اطراف واژن را با دستمال و از جلو به عقب پاک کنند.
برای داشتن نتایج واقعی‌تر بهتر است، مقدار کمی ادرار کنید و بعد از آن ظرف نمونه را در جریان ادرار خود قرار دهید. بعد از نمونه‌گیری از لمس دیواره داخلی یا نمونه حتما خودداری کنید. درب ظرف را ببندید و نمونه را در محل مشخص شده قرار دهید.
در بعضی موارد، ممکن است پزشک از شما بخواهد که آزمایش ادرار را با استفاده از کاتتری که از طریق مجرای ادرار در مثانه قرار داده شده انجام دهید. این موضوع ممکن است باعث ناراحتی خفیف شود. اگر از این روش ناراحت می‌شوید، روش‌های جایگزین را از پزشک خود بپرسید.
در آزمایشگاه نمونه ادرار معمولا در سه بخش مورد بررسی قرار می‌گیرد؛ اما در برخی موارد به بررسی داروهای موجود در ادرارا هم نیاز است. این موضوع باعث میشود گاهی آزمایش ادرار یک بخش چهارم، به نام داروهای موجود در ادرار هم داشته باشد.
بخش میکروسکوپی
در این بررسی، متخصص آزمایشگاه، ادرار را در زیر میکروسکوپ بررسی می‌کند. هدف او از این کار پیدا کردن یکی از موارد زیر است:
- گلبول‌های قرمز یا سفید خون: وجود این سلول‌ها نشانه‌ای از عفونت، بیماری کلیوی، سرطان مثانه یا اختلال خون است.
- بلورها: اگر در نمونه ادرار بلور وجود داشته باشد، احتمال ایجاد سنگ کلیه بیشتر میشود.
- باکتری‌ها یا مخمرهای عفونی: این بررسی تاییدی بر عفونت قارچی یا باکتریایی مجاری ادراری است.
- سلول‌های اپیتلیال: وجود این سری از سلول‌ها در ادرار می‌تواند احتمال ابتلا به سرطان را نشان دهد.
تست نوار ادراری Dipstick
برای آزمایش dipstick ، در آزمایشگاه یک نوار مخصوص با همین نام وارد نمونه ادرار میشود. ترکیب شیمیایی ادرار باعث تغییر رنگ این نوار میشود. با توجه به راهنمای رنگ، مواد شیمیایی و غلظت آنها تعیین میشود.
آزمایش نوار dipstick، موارد زیر در ادرار را بررسی می‌کند:
- بیلی‌روبین (که محصول مرگ گلبول‌های قرمز است و معیاری برای سلامت کبد و صفراست)
- خون
- پروتئین
- وزن مخصوص
- pH یا اسیدیته
- قندها
بررسی ویژگی‌های ظاهری
ادرار از نظر ویژگی‌های ظاهر هم بررسی میشود. شفافیت، بو و رنگ از جمله این ویژگی‌ها هستند.
داروهای قابل شناسایی در ادرار
داروهایی که مصرف می‌کنیم از طریق ادرار دفع می‌شوند. در آزمایشگاه پزشکان دارو یا فرآورده‌های حاصل از متابولیسم آن در بدن را در ادرار شناسایی می‌کنند.
در ادامه لیست مهم‌ترین داروهایی که در ادرار شناسایی میشود، آورده شده است:
- آمفتامین‌ها: داروهای هستند که برای درمان اختلال کم‌توجهی تجویز می‌شوند. از جمله آنها می‌توان به مت‌آمفتامین و دگزامفتامین اشاره کرد. البته این مواد به صورت ماده مخدر هم وجود دارند که مهم‌ترین آن «شیشه» است.
- باربیتورات‌ها: این داروها در درمان تشنج و کمک به خواب بیمار موثر هستند. از این داروها در درمان صرع، ضربه به جمجمه، میگرن و ترک الکل استفاده میشود. از جمله معروف‌ترین این داروها می‌توان به سکونال، پریمیدون و نمبوتال اشاره کرد.
- بنزودیازپین‌ها: داروهایی هستند که در درمان اختلال اضطراب و بی‌خوابی به کار می‌روند. از جمله این داروها می‌توان به آلپرازولام، کلونازپام و دیازپام اشاره کرد.
علاوه بر داروها مواد مخدر هم در ادرار قابل شناسایی هستند. از جمله مهم‌ترین مواد مخدری که می‌توان با آزمایش ادرار آنها را شناسایی کرد، عبارتند از:
- الکل
- ماری‌جوانا
- شیشه
- کوکائین
- فنسیکلیدین (PCP)
- نیکوتین
آزمایش ادرار برای تعیین مصرف الکل توسط فرد، قابل اعتماد است؛ اما پزشکان معمولا برای تعیین میزان الکل مصرفی از آزمایش خون یا آزمایش تنفسی استفاده می‌کنند.
تفسیر نتایج بخش ظاهری و فیزیکی آزمایش ادرار
در بخش نتایج فیزیکی سه گزینه وجود دارد؛
Color یا رنگ ادرار
رنگ ادرار می‌تواند از زرد کمرنگ تا زرد کهربایی تغییر کند؛ البته وجود برخی اختلالات و بیماری‌ها می‌تواند ادرار سبز و قهوه‌ای رنک ایجاد کند.
- ادرار تیره: ادرار با رنگ زرد کهربایی، نشان‌دهنده کمبود آب بدن است.
- قهوه‌ای، زرد تیره یا سبز: نشان‌دهنده وجود بیلی‌روبین در نمونه است.
- سبز: این وضعیت زمانی اتفاق می‌افتد که عفونت سودوموناس وجود داشته باشد یا داروی خاصی مثل میتومایسین مصرف شود.
- قرمز روشن یا قهوه‌ای: وجود خون در نمونه را تایید می‌کند. قاعدگی و برخی مواد غذایی مثل چغندر می‌تواند باعث تغییر رنگ نمونه به قرمز هم شود.
این بخش، ظاهر ادرار را بررسی می‌کند. ادرار طبیعی شفاف است؛ اما وجود برخی از مواد در ادرار باعث تغییر ظاهر طبیعی آن میشود. گلبول‌های سفید و قرمز خون، باکتری‌ها و مایع ناشی از عفونت ظاهر ادرار را تغییر می‌دهد. کف کردن ادرار هم می‌تواند به دلیل وجود پروتئین در آن باشد.
برای آشنایی بیشتر: اخبار مسکن
بوی ادرار
ادرار تازه مقداری کمی بوی اوره می‌دهد؛ اما این بو غیرقابل تحمل نیست. در صورت وجود مشکل سلامتی بوی آن تغییر می‌کند؛
- بوی ماهی: می‌تواند نشانه عفونت ادراری باشد.
- بوی استون: وجود کتون در ادرار را ثابت می‌کند.
برخی از غذاها و ادویه‌ها می‌تواند بر روی بوی ادرار تاثیر بگذارد. از جمله این غذاها می‌توان به مارچوبه اشاره کرد.
Mucus
مقدار کم تا متوسط Mucus در ادرار طبیعی است؛ اما مقدار زیاد آن می‌تواند نشان‌دهنده عفونت ادراری، یک بیماری مقاربتی، سنگ کلیه، سندروم روده تحریک پذیر و سرطان مثانه باشد.
در هنگام تفسیر نتایج آزمایش ادرار به این نکته توجه کنید که بخش‌های مختلف آن باید با هم تفسیر شوند و تنها از یک فاکتور نمی‌توان نتیجه‌گیری کرد؛ پس بهتر است نتیجه آزمایش خود را به یک پزشک متخصص نشان دهید.
تفسیر نتایج بخش نوار Dipstick ادرار
در این بخش هم گزینه‌های زیر وجود دارد:
افزایش این فاکتور هم می‌تواند به دلیل کمبود آب بدن، استفراق، اسهال، نارسایی قلبی یا کبدی، وجود پروتئین و گلوکز در ادرار باشد.
pH
این فاکتور مقدار یون هیدروژن را اندازه‌گیری می‌کند. ادرار معمولا اسیدی است؛ اما دامنه طبیعی pH آن بین ۴.۵ تا ۸ است. pH ادرار، مقدار این فاکتور را در خون منعکس می‌کند. با توجه به این موضوع، pH کمتر از ۴.۵ نشان‌دهنده اسیدوز متابولیکی یا تنفسی است. دیابت، اسهال و گرسنگی هم می‌توانند باعث کاهش این فاکتور شوند.
اگر pH بیشتر از ۸ باشد، آلکالوز تنفسی، متابولیکی یا عفونت دستگاه ادراری اتفاق افتاده است.
خوردن زیاد غذاهای اسیدی و رژیم غذایی پرپروتئین می‌تواند باعث اسیدی شدن ادرار شود؛ از طرف دیگر رژیم غذایی کم‌کربوهیدرات یا گیاه‌خواری می‌تواند باعث افزایش این فاکتور خونی شود.
Blood
به طور طبیعی در ادرار نباید خون وجود داشته باشد. اگر حجم زیادی خون در ادرار باشد، در بخش رنگ، این موضوع قابل مشاهده است؛ اما در صورتی که مقدار آن کم باشد، با کمک این نوار مشخص میشود.
Nitrite
به طور طبیعی نباید در ادرار نیتریت وجود داشته باشد. باکتری‌هایی وجود دارند که نیترات موجود در ادرار را به نیتریت تبدیل می‌کنند. با توجه به این موضوع، وجود نیتریت در ادرار نشان‌دهنده عفونت باکتریایی است. باکتری‌های E.Coli، استافیلوکوکوس و کلبسیلا می‌توانند باعث این مشکل شوند.
Glucose
به طور طبیعی در ادرار گلوکز هم وجود ندارد. اگر مقدار این ماده در خون خیلی زیاد شود، بدن برای کاهش آن شروع به دفع گلوکز از کلیه‌ها می‌کند. دیابت، بیماری‌های کبدی، داروهایی مثل تتراسایکلین، لیتیوم، پنی‌سیلین و بارداری می‌توانند باعث دفع گلوکز از کلیه‌ها شوند.
Ketones
کتون‌ها در نتیجه متابولیسم چربی در بدن تولید می‌شوند. وجود کتون‌ها در ادرار می‌تواند به دلیل دیابت، الکلیسم، اکلامپسیا (یکی از مشکلات دوران بارداری که به آن مسمومیت حاملگی هم می‌گویند) و حاملگی باشد.
Urobilinogen و Bilirubin
بیلی‌روبین (Bilirubin) ماده‌ای است که در بدن از تجزیه گلبول‌های قرمز خون ایجاد میشود. این ماده از طریق خون به کبد منتقل میشود. کبد بیلی‌روبین را از خون می‌گیرد و طریق صفرا به روده تخلیه می‌کند. بلی‌روبین در روده به اوروبیلیژن (Urobilinogen) تبدیل میشود.
معمولا در ادرار، اوروبیلیژن کمتر از ۱ درصد است و بیلی‌روبین هم وجود ندارد. وجود بیلی‌روبین در ادرار نشان‌دهنده بیماری کبدی، سنگ صفرا یا مالاریا است.
پروتئین
این آزمایش مقدار پروتئین خاصی به نام آلبومین را در ادرار بررسی می‌کند. در حالت طبیعی، این پروتئین در ادرار وجود ندارد؛ اما در صورت نارسایی کلیه، آسیب به دستگاه دفع ادرار و التهاب مجاری ادراری، وجود این پروتئین شناسایی میشود.
نتایج حاصل از بررسی نمونه ادرار در زیر میروسکوپ به صورت زیر است:
Leukocytes
اگر نتایج آزمایش وجود لکوسیتوز یا گلبول‌های سفید خون را نشان دهند، احتمال عفونت دستگاه ادراری وجود دارد.
erythrocytes
erythrocytes یا گلبول‌های قرمز به طور طبیعی در ادرار وجود ندارند؛ اما بیماری‌های کلیه، اختلالات خونی یا سرطان مثانه می‌تواند باعث حضور آنها در ادرار شود.
باکتری یا مخمر
وجود باکتری با مخمر در ادرار می‌تواند نشان‌دهنده عفونت باشد.
کریستال
وجود کریستال در ادرار می‌تواند نشان‌دهنده وجود سنگ کلیه باشد.
وقتی نتایج آزمایش ادرار در دسترس باشد، پزشک آنها را بررسی می‌کند. اگر نتایج غیرطبیعی باشد، دو گزینه وجود دارد:
- اگر قبلا مشکلات کلیوی، مشکلات دستگاه ادراری یا سایر مشکلات سلامتی را داشتید، پزشک ممکن است آزمایشات دیگری را برای تجزیه و تحلیل ادرار و شناسایی علت محتوای غیرطبیعی تجویز کند.
- اگر علائم دیگری از بیماری زمینه‌ای ندارید و معاینه جسمی نشان می‌دهد که سالم هستید، نیازی به آزمایش‌های بیشتر نیست؛ اما بهتر است آزمایش شما تکرار شود.
اگر نتایج آزمایش ادرار غیرعادی باشد و شما علائم مشکلات سلامتی داشته باشید، ممکن است پزشک برای تعیین علت، به آزمایشات اضافی نیاز داشته باشد. این آزمایش‌ها می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- آزمایش خون
- آزمایش‌های تصویربرداری مانند سی تی اسکن یا MRI
- آزمایش پانل متابولیک جامع
- کشت ادرار (آزمایش UC)
- شمارش کامل خون
- بررسی آنزیم‌های کبد یا پانل کلیه
با شروع دوران بارداری یکی از آزمایش‌های متداول و مهم، آزمایش ادرار است. متخصص زنان برای بررسی وضعیت سلامت مادر و وجود عفونت ادراری از این آزمایش استفاده می‌کند.
برخی از پزشکان ممکن است هر سه ماه یک بار این آزمایش را برای مادران باردار تجویز کنند؛ اما برخی دیگر تا علائم عفونت یا دیابت بارداری ظاهر نشود، دستور به انجام این آزمایش نمی‌دهند.
وجود غیرطبیعی پروتئین در ادرار مادر باردار نشانه عفونت مجاری ادراری یا آسیب کلیوی است و اگر همراه با فشار خون بالا باشد، پزشک دستور به آزمایش کشت ادرار (آزمایش UC) می‌دهد.
وجود کتون در ادرار هم نشانه‌ای از کمبود کربوهیدرات در رژیم غذایی مادر باردار است. در صورتی که مادر به دلیل ویار و استفراغ شدید قادر به دریافت مواد غذایی کافی نباشد، برای تامین مواد غذایی مورد نیاز او و جنین باید مکمل‌ها خوراکی یا تزریقی تجویز شود.
وجود همزمان کتون و قند در ادرار یکی از نشانه‌های دیابت دوران بارداری است.
بعد از گذشت زمان مشخصی، میکروب‌هایی (باکتری و قارچ) که در محیط رشد کردند بررسی و تعیین می‌شوند. به این صورت اگر عفونتی در دستگاه دفع ادرار باشد شناسایی میشود.
آزمایش UC هم یکی از آزمایش‌های مهم و متداول دوران بارداری است. وجود عفونت در مجاری ادراری می‌تواند باعث زایمان زودرس و افزایش احتمال ابتلای نوزاد به انواع عفونت شود. با توجه به این خطرات شناسایی و درمان این مشکل بسیار مهم است.
سخن پایانی
انجام آزمایش ادرار به تشخیص عفونت‌های ادراری، عفونت قارچی، کمبود آب بدن و عملکرد نادرست کلیه‌ها و کبد کمک می‌کند. برای اطمینان از سلامتی خود بهتر است، برگه آزمایش ادرار شما توسط یک پزشک بررسی شود.
سوالات متداول در کشت ادرار آزمایشی است که می‌تواند تشخیص دهد آیا باکتری در ادرار وجود دارد یا خیر؟ با این آزمایش در حقیقت می‌توان میکروب‌های ایجاد کننده عفونت ادراری (UIT) را پیدا و شناسایی کرد.
باکتری‌هایی که موجب عفونت ادراری می‌شوند، قادر هستند از طریق مجاری ادرار وارد دستگاه ادراری شوند. در این محیط باکتری‌ها با سرعت زیاد رشد می‌کنند و در نهایت عفونت ایجاد میشود.
اگر می‌خواهید بیشتر با شرایط این آزمایش و تفسیر آن آشنا شوید تا انتهای مطلب همراه هومکا بمانید. برای انجام آزمایش کشت ادرار می‌توانید از خدمات مجموعه هومکا بهره‌مند شوید.
آزمایش کشت ادرار چیست؟
آزمایش کشت ادرار که در گزارشات با U/C مشخص میشود در واقع می‌تواند در شناسایی باکتری‌های ایجاد کننده عفونت ادراری موثر باشد. به‌طور کلی عفونت ادرای در زنان بیشتر از مردان اتفاق می‌افتد.
چون در زنان مجرای ادرار کوتاه‌تر است و باکتری‌های روده به‌راحتی می‌توانند به سیستم ادراری و تناسلی راه پیدا کنند. باکتری‌ها از این مجاری به درون مثانه، لگنچه و کلیه‌ها وارد می‌شوند و موجب عفونت می‌شوند. اگر نسخه آزمایش دارید و وقت کافی برای رفتن به آزمایشگاه را ندارید، !
تفسیر آزمایش کشت ادرار
از آن جایی که بارزترین شاخص عفونت ادراری مربوط به باکتری‌ها است در تفسیر آزمایش نیز گزارش این مورد از اهمیت بالایی برخوردار است.
برای آزمایش کشت ادرار چند روز باید صبر کرد تا اگر باکتری در آن وجود داشت رشد صورت گیرد. سپس نمونه را تحت بررسی‌های میکروسکوپی قرار می‌دهند. اگر نتیجه آزمایش خود را دریافت کرده‌اید و میزان WBC یا هر فاکتور دیگری در بازه نرمال قرار ندارد، برای تفسیر آزمایش !
در صورت وجود باکتری در ادارار پزشک احتمالا برایتان آنتی‌بیوتیک تجویز می‌کند تا باکتری‌های مضر موجود در نمونه از بین بروند. گاهی نیز به دلیل وجود بیش از یک نوع باکتری در ادرار و تاخیر در گرفتن جواب نهایی لازم باشد دوباره آزمایش دهید.
در رابطه با آزمایش کشت ادرار و اینکه در چه مواقعی پزشک آن را تجویز می‌کند سایت این‌گونه نوشته است:
کشت ادرار آزمایشی است که می‌تواند باکتری‌های ادرار را تشخیص دهد. این آزمایش می‌تواند میکروب‌های ایجاد کننده عفونت دستگاه ادراری را پیدا و شناسایی کند. باکتری‌ها که به طور معمول باعث عفونت ادراری می‌شوند، می‌توانند از طریق مجرای ادرار وارد دستگاه ادراری شوند.
به این دلیل است که مجرای ادرار زن کوتاه‌تر و بسیار نزدیک به مقعد است. بنابراین، باکتری‌های روده بسیار راحت‌تر می‌توانند به دستگاه ادرار راه پیدا کنند. باکتری‌ها از مجرای ادرار به داخل مثانه و کلیه ها رفته و در آنجا به عفونت تبدیل می‌شوند.
شایع ترین علائم عفونت ادراری عبارتند از:
- درد و ناراحتی ، به طور معمول در ناحیه کمر و شکم
- درد هنگام ادرار کردن
- تب
- تکرر ادرار
- مشکل در جریان ادرار
آزمایش UC چیست؟
البته در درمان این نوع عفونت تنها به جواب تست آزمایش کشت ادرار اکتفا نمی‌کنند و موارد دیگری را نیز در نظر می‌گیرند. سابقه بیمار نیز از موارد با اهمیت در تشخیص محسوب میشود.
بیشتر عفونت‌ها ناشی از وجود باکتری «» است که اغلب در ادرار وجود دارد. و دو نوع دیگری از باکتری هستند که احتمالا سبب ایجاد عفونت ادراری می‌شوند.
گاهی نیز عفونت توسط قارچ ایجاد میشود و بعضی اوقات این عفونت ناشی از عفونت مقاربتی (STI) است.
شرایط آزمایش کشت ادرار
افراد سه روز قبل از تست نباید هیچ آنتی‌بیوتیکی مصرف کنند و اگر به طور کلی از داروی خاصی استفاده می‌کنید حتما این مورد را با پزشک معالج خود در میان بگذارید.
علاوه بر این دست‌ها و ناحیه تناسلی را قبل از پر کردن ظرف مخصوص به خوبی بشویید. اگر در مورد آزمایش و نتایج آن سوالی دارید با پزشک خود صحبت کنید. دیگر نیازی نیست تا برای انجام آزمایش به آزمایشگاه بروید. برای انجام آزمایش در منزل !
تست های مرتبط با آزمایش کشت ادرار
گاهی پزشک برای تایید و رد سایر احتمالات علاوه‌بر آزمایش کشت ادرار، را نیز تجویز خواهد کرد. این آزمایش‌های می‌توانند شامل موارد زیر باشند:
بیماری‌های تاثیرگذار بر نتیجه آزمایش UC
در واقع وقتی پزشک را برای مراجعه‌کننده می‌نویسد به مواردی شک کرده است و می‌خواهد بداند آیا درست تشخیص داده است یا خیر؟
برای این که موضوع برایتان واضح‌تر شود این‌طور در نظر بگیرید که اگر شخصی مبتلا به عفونت ادراری باشد یعنی در ادرارش گلبول سفید و باکتری دیده شود قطعا روی جواب نهایی آزمایش تاثیر می‌گذارد. در واقع منظور از گلبول سفید، بررسی است تا اگر مقدار آن بالا باشد، ابتلا به عفونت ادراری تا حدودی تایید میشود.
پزشک با توجه به جواب نهایی آزمایش و میزان باکتری‌های موجود جواب قطعی را از نظر عفونت ادراری بیان می‌کند و مطابق با آن برای مریض دارو تجویز خواهد کرد.
علاوه بر این در دوران بارداری، متخصص زنان و زایمان امکان دارد برای پیشگیری از اتفاقات احتمالی و انجام مراقبت‌های این دورانبنویسد.
روزنامه دنیای اقتصاد پر مخاطب ترین روزنامه اقتصادی ایران. روزنامه دنیای اقتصاد به شما قدرت پیش بینی می دهد.
اگر در دوران بارداری دچار عفونت ادراری شدید حتما باید درمان آن را جدی بگیرید. بروز عفونت‌های ادراری در این دوران شایع است و اگر مورد توجه قرار نگیرد و درمان نشود در نهایت منجر به زایمان زودرس خواهد شد. برای تفسیر آنلاین آزمایش خود توسط پزشک !
در چه صورت به آزمایش UC نیاز دارید؟
- درد و ناراحتی در ناحیه کمر و زیر شکم
- سوزش ادرار
- تب
- تکرار ادرار
- ادرار بد بو
افرادی که مبتلا به عفونت ادراری هستند، اغلب ادرار کدری دارند و در بعضی موارد در ادرار این افراد خون دیده میشود. در مواردی که عفونت جدی است امکان دارد فرد دچار لرز و حالت تهوع نیز شود.
برای انجام آزمایش کشت ادرار در منزل چکار کنیم؟
برای انجام آزمایش به هومکا اعتماد کنید. حفظ سلامتی شما برای ما مهم است. به همین دلیل برای ارائه خدمات درمانی، مراقبتی و آزمایشگاهی در منزل تمام تلاش خود را کرده‌ایم، تا شما تجربه‌ایی راحت داشت باشید.
برای استفاده از خدمت هومکا کافی است بر روی دکمه ثبت درخواست کلیک کنید تا سفارش به طور موقت ثبت شود. کمی منتظر بمانید تا کارشناسان ما با شما تماس بگیرید. ما می‌خواهیم قبل از ارائه خدمت تمام جزییات را در اختیار شما قرار دهیم. همچنین وظیفه خود می‌دانیم تا در ابتدا به تمامی سوالات شما پاسخی شفاف و دقبرای تشخیص بسیاری از بیماری‌ها، از آزمایش‌های گوناگونی مانند آزمایش خون، ادرار و مدفوع استفاده میشود. هر یک از این آزمایش‌ها اطلاعات و پارامترهای متفاوت و خاصی را در مورد بدن انسان نشان می‌دهند و به پزشکان در شناسایی و درمان أنواع مختلف اختلال‌ها و بیماری‌ها کمک می‌کنند. به عنوان مثال، کاربرد اصلی آزمایش ادرار در تشخیص عفونت‌ها، مشکلات کلیوی، بارداری و دیابت است. با بررسی مواردی مانند غلظت، رنگ و بوی ادرار، می‌توان اطلاعات زیادی درباره سلامت بدن بدست آورد.
از این جهت داشتن دانش کافی و آشنایی با علائم اختصاری در برگه آزمایش ادرار، به شما کمک می‌کند تا بتوانید بهتر و با دقت بیشتری آزمایش خود را قبل از کمک گرفتن از پزشک ارزیابی کنید.
ما در این مقاله تصمیم داریم به‌طور کامل درباره تفسیر آزمایش ادرار برای شما توضیح دهیم. با ما همراه باشید.
آزمایش ادرار برای ارزیابی و شناسایی علت بسیاری از بیماری‌ها و اختلال‌ها کاربرد دارد. وجود برخی مشکلات در اندام‌هایی مانند کلیه، مجاری ادراری و مثانه، کبد و ریه‌ها روی عملکرد کلیه‌ها و فرایند دفع اثر می‌گذارد؛ به همین دلیل، آزمایش ادرار می‌تواند در شناسایی این مشکلات مفید باشد.
در بیشتر موارد تست ادرار در کنار بقیه آزمایش‌ها تجویز میشود. به‌عنوان مثال، برای تشخیص بیماری‌های دیابت، مشکلات کلیوی، کبدی و عفونت‌های مجاری ادراری و همچنین بررسی دلیل وجود علائمی مثل دردهای شکمی، وجود خون در ادرار، احساس سوزش هنگام ادرار و درد کمر، از آزمایش ادرار استفاده میشود. بررسی محتوای ادرار، رنگ، بو، شفافیت، وزن و میزان اسیدی بودن آن در تشخیص علت اختلال و پیدا کردن درمان آن موثر است. همچنین برای تست اعتیاد و بارداری نیز آزمایش ادرار تجویز میشود.
چگونه آزمایش ادرار گرفته می شود؟
برای انجام آزمایش ادرار ابتدا لازم است که شما از آزمایشگاه ظرف‌های پلاستیکی مخصوص نمونه‌گیری را تهیه کنید و بعد در داخل خانه یا آزمایشگاه نمونه ادرار خود را در آن بریزید. برای اینکه نتیجه آزمایش شما دقیق باشد بهتر است به نکات زیر توجه کنید:
- قبل از رفتن به آزمایشگاه ۱ یا ۲ لیوان آب بخورید تا بتوانید به‌مقدار کافی نمونه ادرار جمع‌آوری کنید.
- دست‌های خود را به‌خوبی بشویید و از لمس بخش داخلی ظرف نمونه‌گیری امتناع کنید.
- قبل از جمع‌آوری نمونه، ناحیه تناسلی خود را بشویید و خشک کنید.
- برای آزمایش ادرار لازم نیست که ناشتا باشید؛ مگر اینکه بخواهید همزمان آزمایش‌های دیگری نیز بدهید.
- قبل از انجام آزمایش، پزشک و مسئول آزمایشگاه را درباره داروهایی که مصرف می‌کنید مطلع کنید. زیرا برخی داروها مثل مکمل‌های ویتامین C، آنتی‌بیوتیک‌ها، ریبوفلاوین، مترونیدازول، متوکاربامول و آنتراكینون روی نتیجه آزمایش اثر می‌گذارد.
- برای نمونه‌گیری ادرار، بهتر است اول صبح این کار انجام شده و از وسط ادرار نمونه جمع‌آوری شود.
- بعد از نمونه‌گیری، ظرف را داخل محفظه‌های مشخص در سرویس بهداشتی آزمایشگاه قرار دهید. در صورتی که در خانه هستید، می‌توانید آن را حداکثر تا ۸ ساعت در یخچال نگهداری کنید.
تفسیر کامل آزمایش ادرار
در آزمایش ادرار ویژگی‌های فیزیکی، شیمیایی و میکروسکوپی ادرار بررسی میشود. تفسیر آزمایش ادرار بسیار مهم است و باید توسط متخصص انجام شود. در ادامه در مورد علائم اختصاری و خصوصیات مورد ارزیابی در برگه آزمایش توضیح خواهیم داد.
بررسی خصوصیات فیزیکی ادرار
در تفسیر آزمایش ادرار، خصوصیات فیزیکی شامل رنگ، وزن، شفافیت و میزان اسیدی بودن (PH) ادرار است.
رنگ
رنگ طبیعی ادرار زرد کمرنگ تا کهربایی تیره است و به دلیل وجود رنگدانه‌ای به نام Urochrome، این رنگ‌ها ایجاد میشود. بسته به نوع تغذیه و غلظت ادرار، رنگ آن نیز تغییر می‌کند. هرچه آب بیشتری مصرف شود، ادرار رقیق‌تر و رنگ آن روشن‌تر میشود. بطور کلی مواد غذایی مانند چغندر و لوبیا، داروها، مصرف مایعات و عفونت ادراری رنگ ادرار را تغییر می‌دهد.
شفافیت
ادرار به‌صورت طبیعی شفاف است؛ ولی عواملی مثل مواد غذایی چرب، عفونت‌های ادراری، انگل، قارچ، اسپرم و گلوبول‌های قرمز و سفید خون موجب تغییر شفافیت ادرار میشود.
وزن
وزن ادرار شامل مواد دفعی و املاح موجود در ادرار است. هرگاه ادرار به‌دلیل وجود مشکلاتی مثل اسهال، استفراغ و تب بالا غلیظ شود، وزن آن نیز بالا می‌رود؛ در حالی که برخی بیماری‌های کلیوی، مصرف زیاد مایعات و دیابت بی‌مزه، می‌تواند وزن ادرار را کاهش دهد.
PH
عدد PH طبیعی ادرار بین ۴.۶ تا ۸ است. تعیین میزان اسیدی بودن ادرار در شناسایی سنگ‌های کلیه موثر است. مشکلاتی مانند دیابت و اسهال PH را بالا می‌برد و همچنین عفونت‌های مجاری ادرای و استفراغ موجب کاهش PH ادرار میشود.
بررسی ویژگی‌های شیمیایی ادرار
ویژگی‌های شیمیایی ادرار شامل بررسی پروتئین، گلوکز و اجسام کتونی در ادرار است.
پروتئین
در حالت طبیعی در ادرار نباید پروتئین وجود داشته باشد. التبه عواملی مثل ورزش شدید، بارداری و تب می‌تواند روی مقدار این پارامتر اندکی تاثیر بگذارد. در حالت کلی اگر میزان پروتئین ادرار بالا باشد، احتمال وجود بیماری‌های کلیوی، عفونت مجاری ادراری، فشار خون بالا و دیابت افزایش می‌یابد.
گلوکز
مانند پروتئین، در ادرار گلوکز نیز نباید وجود داشته باشد، مگر اینکه وجود بیماری‌های کلیوی و دیابت شیرین باعث افزایش قند یا گلوکز ادرار شده باشد.
اجسام کتونی
در فرایند سوخت‌وساز بدن، زمانی که چربی‌ها مصرف شده و تبدیل به انرژی می‌شوند، کتون‌ها به وجود می‌آیند و ممکن است در ادرار ترشح شوند. در حالت طبیعی نباید در ادرار کتونی وجود داشته باشد. اگر مقدار کتون در ادرار بالا رود، نشان‌دهنده ی وجود بیماری‌های کلیوی، دیابت کنترل‌نشده، مصرف زیاد الکل، بیماری آنورکسیا، استفراغ و تب شدید است.
بررسی آزمایش میکروسکوپی ادرار
در آزمایش میکروسکوپی ادرار، با بررسی قطرات ادرار توسط میکروسکوپ وجود مشکلاتی مثل تومور، عفونت‌های مجاری ادراری، مشکلات کلیوی، سنگ کلیه و سرطان مثانه بررسی میشود.
تفسیر آزمایش کشت ادرار
آزمایش کشت ادرار (UC) برای تشخیص احتمال ابتلا به عفونت ادراری تجویز میشود. در صورتی که باکتری یا مخمر وارد مجاری ادراری شود، منجر به ایجاد عفونت شده که اگر به‌موقع درمان نشود، احتمال بروز بیماری‌های کلیوی و امکان ورود عفونت به خون افرایش می‌یابد.
در آزمایش کشت ادرار، بخشی از ادرار را در محیطی قرار می‌دهند که باکتری‌ها بتوانند به‌خوبی رشد کنند و از همین طریق می‌توان از وجود و حجم عفونت اطلاعاتی کسب کرد. در تفسیر این آزمایش اگر مقدار باکتری موجود بیشتر از ۱۰۰ هزار کلونی باشد، جواب تست مثبت اعلام میشود.
تفسیر و بررسی علائم اختصاری در برگه آزمایش ادرار
در این قسمت در مورد علائم اختصاری موجود در برگه آزمایش ادرار توضیح می‌دهیم.
رنگ (Color)
رنگ ادرار را با موارد زیر تعیین می‌کنند. همان طور که گفتیم، رنگ طبیعی ادرار زرد کمرنگ تا کهربایی تیره است.
ادرار در حالت طبیعی باید شفاف باشد
بو (Odor)
ادرار در حالت طبیعی نباید بو داشته باشد و در صورت وجود بو غیرطبیعی احتمال وجود عفونت ادراری افزایش می‌یابد.
محدوده طبیعی وزن ادرار در حدود ۱.۰۰۳ تا ۱.۵۳۰ است.
PH
همان طور که اشاره کردیم، بازه طبیعی میزان اسیدی بودن ادرار در حدود ۴.۶ تا ۸ است.
پروتئین (Protein)
محدوده طبیعی مقدار پروتئین موجود در ادرار بین ۵۰ تا ۸۰ میلی‌گرم است.
گلوکز (Glucose)
در حالت طبیعی نباید در ادرار گلوکز وجود داشته باشد.
کتون (Ketone)
مقدار کتون نیز در حالت طبیعی باید صفر باشد.
در صورت نبود عفونت یا بیماری، مقدار کریستال در ادرار باید کم باشد یا اصلا وجود نداشته باشد.
گلبول‌های سفید و قرمز خون (WBC, RBC)
در حالت طبیعی نباید گلبول‌های قرمز و سفید در ادرار وجود داشته باشد و مقدار این پارامترها باید صفر باشد.
و در آخر ..
آگاهی از نحوه تفسیر آزمایش ادرار می‌تواند به ما در اطلاع از نتایج آزمایشمان کمک کند. آزمایش ادرار هم مانند آزمایش‌های خون و مدفوع در تشخیص بیماری‌های گوناگون مثل عفونت، دیابت، مشکلات مجاری ادراری مفید است و همچنین برای تست اعتیاد و بارداری نیز تجویز میشود. همچنین حواسمان باشد هنگام آزمایش دستمان را با داخل ظرف نمونه گیری نزنیم.
منابع
مطالب فوق توسط سید مصطفی زمانی و عرفان باروتچی، دانشجویان پزشکی، گردآوری و صحت علمی آن بررسی شده است.