تیرآهن اچ و تیرآهن آی از مهم‌ترین اجزای ساختمانی به کار رفته در ساخت‌و‌ساز هستند که پشتیبانی کافی از سازه‌ها و دیوارها را به عمل می‌آورند. در این مقاله، نگاهی بر تفاوت تیرآهن اچ و تیرآهن آی خواهیم داشت. تیرآهن اچ از انواع تیرآهن‌های ساختمانی است که از فولاد نورد ساخته می‌شود. این تیرآهن به طرز شگفت‌انگیزی محکم است و نام خود را از سطح مقطع خود که به شکل حرف H انگلیسی هست، گرفته است.
تیرآهن اچ چیست؟
تیرآهن اچ، بالهای پهن‌تری نسبت به تیرآهن آی دارد، اما تیرآهن آی گوشه‌های مخروطی‌شکل دارد. به پهنای این تیرآهن‌ها «بال» و به ارتفاع آنها «جان» می‌گویند. تفاوت تیرآهن‌های آی و اچ در نسبت اندازه‌ی بال به جان آنها می‌باشد. تیرآهن اچ، سنگین‌تر از تیرآهن آی است و به همین دلیل برخی اعتقاد دارند که تیرآهن اچ بهتر است. با مراجعه به صفحه می‌توانید از روند تغییرات قیمت این محصول اطلاع داشته باشید. تیرآهن آی به شکل حرف انگلیسی I است. این تیرآهن، شامل دو صفحه‌ی افقی (بال) می‌باشد که به یک جزء عمودی (جان)، متصل شده است. تیرآهن آی، لبه‌های مخروطی دارد و ارتفاع مقطع عرضی از پهنای بال‌ها بیشتر است. از انواع تیر آهن I می‌توان به تیر آهن‌های IPN و IPE اشاره داشت.
تفاوت تیرآهن اچ و تیرآهن آی در چه مواردی است؟
تیرآهن اچ و تیرآهن آی در پارامترهای مختلفی با هم تفاوت دارند که در ادامه به آنها اشاره خواهیم کرد. تفاوت از نظر کاربرد تیرآهن اچ از فولاد نوردشده ساخته شده است و به «تیرآهن بال‌‌پهن» نیز شناخته می‌شود. این تیرآهن از پُرکاربردترین اجزاء ساختمانی در ایالات متحده‌ی آمریکا می‌باشد. تفاوت از جهت شکل ظاهری از نظر ظاهری تیرآهن اچ بالهای پهن‌تر و سنگین‌تری نسبت به تیرآهن آی دارد، اما هر دوی این تیرآهن‌ها بیشتر مواقع می‌توانند به جای یکدیگر استفاده شوند. تفاوت از نظر مساحت سطح مساحت سطح مقطع عرضی تیرآهن اچ بیشتر است. تفاوت از جهت ضخامت از نظر ضحامت، جان تیرآهن اچ، ضخیم‌تر است و این یعنی استحکام بیشتری نیز دارد.
استحکام هر دو محصول فرآیند جوشکاری روی تیرآهن‌های اچ نسبت به تیرآهن‌های آی، ساده‌تر است. تیرآهن‌های آی معمولاً عمیق‌تر هستند و این موضوع آنها را برای استفاده در زیر کمانش موضعی، مناسب می‌سازد. به علاوه، تیرآهن‌های آی سبک‌تر از نوع اچ هستند و نمی‌توانند به اندازه‌ی تیرآهن‌های اچ نیروهای بالا را تحمل کنند. تفاوت از نظر کاربرد تیرآهن هاش، در سکوها، پلها و سایر سازه‌های مسکونی و تجاری معمول (به دلیل داشتن دیواره‌ها و بالهای ضخیم‌تر)، قابل استفاده است. تیرآهن‌های آی معمولاً در سازه‌های فولادی، پلها و سایر پروژه‌های عمرانی استفاده می‌شوند. همچنین از هر دوی این تیرآهن‌ها برای ساخت سازه‌ها و ستون‌های پشتیبان در ریل‌‌ها، آسانسورها، کامیون‌ها و تریلرها نیز استفاده می‌شود.
کدام تیرآهن سنگین‌تر است؟
تیرآهن اچ معمولاQ بسیار سنگین‌تر از نوع آی می‌باشد و به همین دلیل، توانایی تحمل وزن بیشتری را نیز دارد. در برخی از سازه‌ها که وزن روی دیوار، مشکلات ساختاری ایجاد می‌کند، استفاده از تیرآهن آی گزینه‌ی بهتریست؛ چون همان طور که گفته شد، این نوع تیرآهن، وزن کمتری دارد. ساختمان: تیرآهن اچ در هر سایز و ارتفاعی قابلیت نصب‌شدن را دارد، اما تیرآهن آی تنها تا زمانی که تجهیزات فرزکاری اجازه دهند، قابلیت نصب‌شدن دارند.
دهانه‌ها: تیرآهن‌های اچ برای دهانه‌هایی با طول بیشتر از 330 فوت کاربرد دارند، در حالی که تیرآهن‌های آی برای دهانه‌هایی با طول بین 33 تا 100 فوت استفاده می‌شوند. تعداد قطعات: به نظر می‌رسد که تیرآهن اچ، تنها یک قطعه فلز است اما در پخ موجود در این تیرآهن، سه قطعه فلز به هم متصل شده‌اند؛ در حالی که تیرآهن آی از جوشکاری یا پرچ‌کردن صفحات فلزی حاصل نشده‌است و تنها یک قطعه فلز می‌باشد. اگرچه اصطلاحات تیرآهن آی و اچ در صنعت ساختمانی به جای یکدیگر استفاده می‌شوند، اما دانستن این که کدام یک بهتر است، به کاربرد و مصارف آنها بستگی دارد. هر دوی این تیرآهن‌ها به صورت گسترده‌ای در سازه‌های مسکونی و ساختمانی به عنوان تیرهای پشتیبان، استفاده می‌شوند. هر دو از بیرون، ظاهری شبیه به هم دارند اما با دقتی بیشتر می‌توان به تفاوت‌های هندسی آنها پی بُرد.
تفاوت تیرآهن اچ و تیرآهن آی در چه مواردی است؟ این دو محصول از نظر شکل ظاهری، میزان استحکام، کاربرد و ضخامت با هم متفاوت هستند. تیرآهن اچ چه ویژگی‌هایی دارد؟ اچ، سنگین‌تر از تیرآهن آی است و به همین دلیل برخی اعتقاسه محصول اصلی از این خانواده که در ایران بیشترین حجم خرید و فروش را دارند عبارتنداز: تیرآهن IPE هاش سبک و هاش سنگین . برای استعلام قیمت آهن آهن رسان و دیگر محصولات به لینک های زیر مراجعه کنید: در ادامه این مطلب توضیحاتی در خصوص تفاوت تیرآهن و هاش و سایر نکان مربوط به این مقاطع ارائه شده است. ویژگی اصلی تیرآهن و هاش مقاومت در برابر تنش های خمشی است. در ویدئو زیر ببینید تیرآهن چه عملکردی در تست خمش دارد:
فرآیند نورد تیرآهن و هاش چگونه صورت می‌گیرد؟
روش‌های نورد تیرآهن اساسا به دو فرآیند تقسیم می‌شود که بسته به نوع مواد مورد استفاده که فرم‌های H شکل یا اسلب های مستطیلی باشد متفاوت است. در مورد استفاده از فرم های H شکل به عنوان مواد اولیه، از آنجایی که مواد شباهت زیادی به محصول نهایی دارند فرم دهی محصول به طور یکنواخت انجام می‌شود در حالیکه در صورت استفاده از اسلب مستطیلی، محصولات سنگین‌تر با سایزهای متفاوت قابل تولید هستند بنابراین، روش استفاده از اسلب در حال حاضر بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرد، هر چند این فرآیند در فرم دهی نسبت به روش قبلی مزیتی ندارد زیرا میزان بالایی نورد جهت شکل دهی مورد نیاز است.
در حین نورد این محصول، عرض افزایش می‌کند. رسیدن به عرض مشخص با توجه به ابعاد محصول ضروری است به همین دلیل لزوم استفاده از روش‌های آماده سازی اسلب برای تولید محصولات با ابعاد مختلف ضروری است. در حال حاضر استفاده از این روش‌ها به دلیل پایدار نبودن فرآیند نورد در این روش مناسب نیست، لازمه استفاده از این روش هدایت دقیق اسلب فولادی در حین نورد است زیرا در غیر صورت منجر به ایجاد ضخامت نامتعادل در بال می‌شود. مرحله آخر، نورد برش محصول است که معمولا طبق استاندارد در شاخه‌های ۱۲ متری برش داده می‌شوند. روش تولید هاش فولادی نیز به همین ترتیب و به کمک نورد گرم می‌باشد و در شکل زیر شماتیک مراحل تولید تیرآهن دیده می‌شود: مراحل نورد تیرآهن و هاش با کلیک روی لینک زیر ویدئو مربوط را تماشا کنید تا با این فرآیند بیشتر آشنا شوید.
تفاوت تیرآهن و هاش از لحاظ هندسی
ابعاد بال تیرآهن کوچکتر از جان آن و معمولا برابر با نصف آن می‌باشد، در نوع هاش ابعاد بال برابر با جان آن می‌باشد. دسته هاش در مقایسه با تیرآهن‌های I شکل قابلیت تحمل بار بیشتری دارند. به دلیل مقاومت بالای هاش در برابر نیروهای برشی و استحکام بال‌ها در برابر خمش، کاربردهای سنگین‌تری نسبت به تیرآهن دارند. به دلیل بزرگتر بودن سطح مقطع تیرآهن‌های بال پهن (هاش) از آنها می‌توان به عنوان ستون و یا تکیه‌گاه عمودی استفاده نمود.با توجه به سطح مقطع بزرگتر هاش مقاومت خمشی آن افزایش می‌یابد. لذا از این نوع تیرآهن بال پهن (هاش) برای کاربردهای با طول‌های ۱۰۰ متر نیز می‌توان استفاده کرد در حالی که تیر آهن‌های I شکل تنها تا کاربردهایی با طول ۳۰ متر کاربرد دارند.
چالش اصلی در تولید تیرآهن و هاش
چالش اصلی در تولید تاین مقاطع، ایجاد تنش داخلی به دلیل اختلاف دما در حین فرآیند نورد و دمای محیط است که در پی آن احتمال ایجاد خمیدگی جان تیرآهن در هنگام کشش وجود دارد. برای حل این مسئله مهندسین روش‌هایی ابداع کردند که در آن امکان استفاده از فن آوری های جدید برای نورد جان و عرض تیرآهن با اندازه دلخواه و تنظیمات سفارشی با استفاده از تکنولوژی کنترل دمایی است. در روشی کارآمدتر برای تولید هاش پس از اینکه شمش فولادی در صفحات گرمایشی کوره گرم کننده قرار می‌گیرند به وسیله دو غلتک فشاری به هم فشرده می‌شوند و غلتک سایزکننده مشخصا برای لبه دهی نورد استفاده می‌شود در مرحله بعدی شمش فولادی به ضخامت مورد نظر تبدیل می‌شود،
انواع استاندارد تیرآهن و هاش
تیرآهن در دو استاندارد IPE و INP تولید می‌شود، این دو نوع از لحاظ هندسی تفاوت هایی دارند، این تفاوت ها در شکل زیر دیده می‌شود. استاندارد INP در ایران مورد استفاده قرار نمی‌گیرد و نوع IPE آن تولید و مصرف می‌شود. تفاوت هاش سبک و سنگین
جدول اشتال تیرآهن و هاش
جدول وزنی و استاندارد ابعادی دقیق این مقاطع در موجود می‌باشد. تیرآهن و هاش هر دو با سایز جان آنها بر حسب میلیمتر یا سانتیمتر شناخته می‌شود. ظبق جدول اشتال سایز معمول تیرآهن بین ۸ تا ۶۰ سانتیمتر می‌باشد و سایز معمول هاش بین ۱۰ تا ۱۰۰ سانتی متر می‌باشد. قیمت هاش با توجه به اینکه اکثر محصولات آن وارداتی می‌باشد گرانتر از قیمت تیرآهن می‌باشد. قیمت پرفروش‌ترین سایزهای هاش و تیرآهن، همچون ، و را در سایت آیرومارت مشاهده کنید. د دارند که تیرآهن اچ بهتر است.