رژیم فستینگ یا روزه‌داری متناوب در حال حاضر به یکی از محبوب‌ترین و معروف‌ترین رژیم های غذایی در دنیا تبدیل شده‌است. رژیمی که می‌توان گفت به نوعی یک الگوی غذاخوردن است و مزایای زیادی برای سلامتی دارد. البته این رژیم فستینگ تفاوت‌های زیادی با آنچه به عنوان روزه‌داری می‌شناسیم دارد و آن این است که الگوهای مختلفی برای این رژیم وجود دارد و ساعات آن می‌تواند متغیر باشد.
آیا رژیم فستینگ خوب است؟ در قدم اول باید همه چیز در مورد نحوه رژیم فستینگ را بدانید، پس شما باید به یک متخصص تغذیه مراجعه کنید تا پزشک بعد از بررسی شرایط شما بهترین و مناسب‌ترین رژیم را برای شما طراحی کند. در دکترتو شما می‌توانید با بهترین متخصصین تغذیه آشنا شوید، با آنها به‌صورت اینترنتی یا تلفنی مشورت کنید و در صورت نیاز برای دریافت نوبت ویزیت حضوری اقدام کنید. مشاوره تلفنی دکتر تغذیه برای شما در دسترس است.
رژیم فستینگ چیست؟
در رژیم فستینگ شما بین ساعات روزه داری و ساعاتی که می‌توانید غذا بخورید در تناوب هستید. ایده رژیم روزه‌داری این است که در ساعاتی که شما غذا نمی‌خورید و بدن شما کالری دریافت نمی‌کند، به جای قند از چربی به عنوان منبع انرژی استفاده می‌کند و این اتفاق باعث می‌شود که لاغر شویددر مورد این رژیم ادعا می‌شود که محدود کردن دریافت کالری به ویژه شب‌ها می‌تواند التهاب، مقاومت به انسولین و چاقی را کاهش دهد.
این رژیم برنامه‌های مختلفی دارید که در این مطلب از دکترتو آنها را به شما معرفی می‌کنیم و مزایا و معایب آنها را با هم بررسی می‌کنیم.هرچند سبک‌های مختلفی از روزه داری برای لاغری وجود دارد، اما انواعی از آن هم در ادیان اسلام، یهودیت و مسیحیت وجود دارد که جنبه معنوی دارد.
رژیم لاغری فستینگ برای چه افرادی مناسب است؟
کسانی که بیماری‌های زمینه‌ای نداشته‌باشند و قبلا تجربه‌ی روزه داری داشته باشند و آسیبی به آنها نرسیده باشد می‌توانند از این رژیم برای لاغری استفاده کنند.توجه داشته‌باشید که برای انتخاب بهترین رژیم غذایی و همچنین رژیم غذایی مناسب برای شما، بهتر است که با دکتر تغذیه مشورت کنید. در صورتیکه رژیم غذایی فستینگ برای شما مناسب نباشد، دکتر تغذیه به شما هشدار خواهد داد.
۱. رژیم فستینگ برای زنان مناسب است؟
بعضی‌ها می‌گویند رژیم روزه‌داری به قدری که برای مردان مفید است برای زنان مفید نیست. در برخی مطالعات حیوانی مشخص شد که این رژیم می‌تواند تأثیر بدی روی باروری، حجم ماهیچه‌ها و وزن آنها داشته‌باشد. در یک مطالعه هم مشخص شد که با شروع این رژیم چرخه قاعدگی در برخی خانم‌ها متوقف می‌شود.
به این دلایل بهتر است خانم‌ها در گرفتن این رژیم کمی محتاط‌تر باشند و قبل از شروع رژیم حتما با متخصص تغذیه مشورت کنند. اگر مشکلات باروری دارید یا می‌خواهید باردار شوید، فعلا از گرفتن رژیم فستینگ خودداری کنید. اگر باردار هستید یا در دوران شیردهی هستید، این الگوی غذایی احتمالا ایده بدی است.
۲. کیا با رژیم فستینگ لاغر شدن؟
اگر دوست دارید نظرات کسانی که با این رژیم لاغر شده‌اند بدانید و ببنید چه کسانی با این رژیم لاغر شده‌اند، در ادامه به نظراتی که افراد آورده‌اند توجه کنید:
دریا: من یک دختر ۲۴ ساله هستم که وزنم ۶۳ کیلو بوده است. بعد از گرفتن رزیم فستینگ ۳ کیلو در یک ماه کم کردم.
مریم: من یک زن ۴۵ ساله هستم که از وزن ۶۰ کیلوگرم به ۵۳ کیلوگرم رسیده‌ام. فستینگ رژیم فوق‌العاده‌ای است. البته من مصرف شیرینی و چربی را به خوبی کنترل کردم و این نتیجه را گرفتم.
۳. رژیم فستینگ برای چه کسانی مناسب نیست؟
اما این رژیم غذایی برای چه کسانی مناسب نیست؟ هر کسی نمی‌تواند از این رژیم غذایی استفاده کند. این رژیم برای کسانی مفید است که بیماری‌های زمینه‌ای ندارند. یکی از بیماری‌هایی که برای رژیم فستینگ اصلا مناسب نیست، بیماری‌های گوارشی است. زمانی‌که شما بیماری‌های گوارشی داشته‌باشید، به هیچ عنوان نباید برای مدت طولانی گرسنه بمانید. این مسئله می‌تواند برای معده و روده‌ی شما آسیب‌زننده باشد.
از طرفی، کسی که رژیم فستینگ را به کار می‌گیرد، نباید بیماری زمینه‌ای دیگری هم داشته‌باشد. بیماری‌های زمینه‌ای مانند بیماری‌های قلبی و عروقی و یا بیماری‌های دیگر، ممکن است که در این رژیم بدتر شوند. بنابراین برای اینکه آسیبی به بدن شما نرسد و دچار مشکلات جدی نشوید، باید به دکتر تغذیه مراجعه کنید. دکتر تغذیه می‌تواند به شما کمک کند تا بهترین رژیم غذایی را انتخاب کنید و اگر توانایی رژیم گرفتن ندارید، از روش‌های دیگر مانند انواع عمل‌های لاغری استفاده کنید.
در رژیم فستینگ چه بخوریم؟
در رژیم فستینگ چی بخوریم؟ تأکید این رژیم روی زمان غذاخوردن است نه غذایی که باید بخورید. با این حال در طول این مطلب بارها و بارها تأکید کردیم که بعد از اتمام دوره فستینگ نباید در غذاخوردن زیاده‌روی کنید و یک روتین غذایی سالم داشته‌باشید.در مواقعی که غذا نمی‌خورید، مصرف آب و نوشیدنی‌های بدون کالری مانند قهوه سیاه و چای مجاز است.
در این رژیم از خوردن غذاهای پرچرب، پرکالریف فرآوری‌شده و ناسالم پرهیز کنید. مزیت این رژیم این است که شما می‌توانید طیف وسیعی از غذاهای مختلف را بخورید.اکثر متخصصان تغذیه توصیه می‌کنند که در این مدت از رژیم غذایی مدیترانه‌ای هم تبعیت کنید. مصرف کربوهیدرات‌های پیچیده و تصفیه‌نشده مثل غلات کامل، سبزیجات برگدار، چربی‌های سالم و پروتئین بدون چربی را در رژیم خود بگنجانید.
غذاهای مجاز در رژیم فستینگ کدامند؟
وقتی که قرار است رژیم فستینگ بگیرید، باید توجه کنید که چه مواد غذایی بخورید و از خوردن چه مواد غذایی اجتناب کنید. دقت کنید که این که چه چیزی بخورید هم به اندازه‌ی این که غذا نخورید در رژیم فستینگ اهمیت دارد و می‌تواند در کاهش وزن تعیین‌کننده باشد.
در مواردی که قرار است غذا بخورید و سپس مجددا به روزه‌داری وارد شوید، باید بهترین غذا را بخورید تا مشکلی برای شما پیش نیاید. مواد غذایی که می‌توانند انتخاب‌های خوبی باشند شامل موارد زیر هستند:
- سیب زمینی
- آووکادو
- سبزیجات برگ سبز
- ماهی
- غذای دریایی
- غلات کامل
- آجیل‌ها
- آب به مقدار زیاد.
این مواد غذایی تنها مواد غذایی مجاز در رژیم فستینگ نیستند اما از بهترین مواد غذایی هستند که می‌توانید آنها را در برنامه‌ی غذایی خود جای دهید.
بعد از رژیم فستینگ چی بخوریم؟
پس از تکمیل یک رژیم روزه داری، برای جلوگیری از افزایش وزن، روی وعده‌های غذایی متعادل و مغذی که شامل پروتئین‌های بدون چربی، چربی‌های سالم، کربوهیدرات‌های پیچیده، میوه‌ها، سبزیجات و مقدار زیادی آب هستند، تمرکز کنید.
در رژیم لاغری فستینگ چه غذاهایی نخوریم؟
نکته‌ی جالبی که درباره رژیم فستینگ وجود دارد این است که شما هر غذایی که دوست دارید می‌توانید بخورید و نیازی نیست که چیزی را سانسور و یا حذف کنید. اما به خاطر داشته‌باشید که در بازه‌ای که غذا می‌خورید، در خوردن شیرینی‌ها و چربی‌ها زیاده‌روی نکنید.زیرا این کار باعث می‌شود که در ادامه به خوبی نتوانید وزن کم کنید و بدن شما از انرژی‌های ذخیره‌شده از چربی‌ها و کربوهیدرات‌هایی که مصرف کرده‌اید، مصرف کند. به همین خاطر وزن شما خیلی دیر تغییر می‌کند. سعی کنید مواد غذایی سالم بخورید و بیشتر شکم خود را با میوه‌ها و سبزیجات و پروتئین‌ها پر کنید. زیاده‌روی کردن فقط مسیر رژیم گرفتن را برای شما طولانی‌تر می‌کند.
نمونه رژیم فستینگ رایگان
نمونه برنامه غذایی رژیم فستینگ و اصول و الگوی غذایی فستینگ، بسیار متنوع هستند. یک نمونه از رژیم فستینگ وجود دارد که در آن دو روز در هفته را به مدت ۲۴ ساعت فست هستید و در ۵ روز دیگر هفته می‌توانید مواد غذایی بخورید و ساعت های رژیم فستینگ متفاوت هستند
. با این رژیم می‌توانید نتایج دلخواهی بگیری و کمتر اذیت شوید. البته توجه داشته‌باشید که در دو روزی که روزه هستید می‌توانید آب و نوشیدنی‌هایی که کالری ندارند مانند قهوه و چای میل کنید.برای این رژیم یا نمونه رژیم فستینگ متناوب، می‌توانید دو روز در هفته مانند شنبه و دوشنبه را روزه بگیرید و روزهای دیگر برگر سبزیجات، اسنک دارچین، اسموتی‌های سبز، سالمون و سبزیجات بخورید و احساس خوبی داشته‌باشید.
نکات برنامه غذایی رژیم فستینگ که باید بدانید
نکات زیر به شما کمک می‌کند تا بتوانید راحت‌تر این رژیم را بگیرید و مزایای رژیم روزه‌داری متناوب را به حداکثر برسانند:
- به اندازه کافی آب بنوشید: در طول روز مقدار زیادی آب و نوشیدنی‌های بدون کالری مانند چای، قهوه و دمنوش گیاهی بنوشید.
- حواستان را پرت کنید: سعی کنید کارهایی انجام بدهید که حواس شما را از غذا و گرسنگی پرت کنید، فیلم ببینید، کارهای باقی‌مانده خود را انجام دهید، گل بکارید و هزار مشغله کوچک دیگر که می‌تواند گذراندن دوره فستینگ را راحت‌تر کند.
- در دوره‌های فستینگ زیاد فعالیت نکنید: البته ورزش‌های سبک مثل یوگا می‌تواند مفید باشد.
- کالری مصرفی را بشمارید: در بعضی مدل‌های این رژیم شما باید مقدار محدودی کالری مصرف کنید پس بهتر است این مقدار کالری را با غذاهای غنی از مواد مغذی پر کنید. غذاهایی را انتخاب کنید که سرشار از پروتئین، فیبر و چربی سالم هستند. می‌توانید از لوبیا، عدس، تخم‌مرغ، ماهی، آجیل و آووکادو استفاده کنید.
- غذاهایی با حجم بالا بخورید: غذاهای سیر‌کننده و کم کالری را انتخاب کنید، ذرت بو‌داده، سبزیجات خام و میوه‌هایی با محتوای آب بالا مانند انگور و خربزه انتخاب خوبی هستند.
- غذها را طعم‌دار کنید: غذای خود را با سیر، سبزی، ادویه، ترشی یا سرکه مزه‌دار کنید. این چاشنی‌ها طعم زیاد و کالری کمی دارند که باعث کاهش احساس گرسنگی می‌شود.
- انتخاب غذاهای غنی از مواد مغذی بعد از دوره ناشتا: خوردن غذاهای سرشار از فیبر، ویتامین، مواد معدنی و سایر مواد مغذی به ثابت نگه‌داشتن سطح قند خون و جلوگیری از کمبود مواد مغذی کمک می‌کند، در طول این رژیم مفید خواهد بود. یک رژیم غذایی متعادل همچنین به کاهش وزن و سلامت کلی بدن کمک می‌کند.