علم فارماکوژنتیک پایه و اساس درمان های فردمحور آینده خواهد بود
داریوش فرهود، رئیس نخستین کنگره بین المللی فارماکوژنتیک، با بیان این که این علم به معنای درمان موثرتر، کم هزینه و با طول عمر بیشتر بیمار بر پایه ژن درمانی است، گفت: با فراگیر شدن این علم، تحولی در درمان ایجاد می شود و بیمار، سیستم بهداشت و درمان و نظام سلامت سود می برند.
به گزارش رویداد برتر، داریوش فرهود، در نشست خبری نخستین کنگره حضوری بین المللی فارماکوژنتیک ۱۶ تا ۱۸ آبان ۱۴۰۳ در سالن همایش های بین المللی رازی دانشگاه علوم پزشکی ایران، با تأکید مجدد بر این که بیماران با این شیوه درمانی افزون بر نتایج مطلوب، احساس رضایت بیشتری هم دارند، در ادامه اظهار کرد: پزشکی فردمحور یا شخصی سازی درمان به معنای سرمایه گذاری در حوزه پیشگیری و درمان است.
وی، فراگیر شدن این علم در کشور را مستلزم حمایت های همه جانبه بیمه ای، و وجود آزمایشگاه های ژنتیک توانمند و مجهز دانست و خاطرنشان کرد: هم اکنون برای درمان عفونت ادراری آنتی بیوگرام درخواست می شود تا آنتی بیوتیک موثر بر میکروارگانیسم شناسایی شود که این به معنای نوعی شخصی سازی درمان یا درمان فردمحور است.
در حال حاضر درمان بیماری ها براساس آزمون و خطاست
پدر علم ژنتیک ایران، با بیان این که در حال حاضر به کمک آزمایش ها و نتایج آن، درمان از حیطه آزمون و خطا خارج و هدفمند شده است، در ادامه تصریح کرد: در فارماکوژنتیک هم، درمان برپایه ژنتیک بیماری هدفمندتر است و به عبارتی پیش از این هم، درمان ها تا حدودی فردمحور بوده اما با علم فارماکوژنتیک درمان ها به طور سیستماتیک و سازماندهی شده شخصی سازی می شود.
فرهود، در ادامه توضیح داد: چنان چه از داروی موثر بر درمان بیماری در فردی مطلع نباشیم پزشک ناگزیر است در ابتدا دارویی به فرد بدهد و در صورت موثر نبودن، دارو را تغییر دهد اما مشخص نیست که آیا این داروها در داخل بدن فرد بیمار اینتراکشن دارویی دارند یا خیر؟ حال آن که با استفاده از علم فارماکوژنتیک، درمان با عوارض جانبی کمتر و اثربخشی بیشتری انجام می شود.
رئیس نخستین کنگره بین المللی فارماکوژنتیک، با بیان این که ۴ گروه بیماری سبب افزایش معلولیت ها، بیماری ها و صرف هزینه های هنگفت برای فرد و کشور می شود، در ادامه افزود: این ۴ گروه بیماری شامل بیماری های قلب و عروق، انواع سرطان ها، بیماری های متابولیک، و اعصاب و روان است که در ابتلا به همه این بیماری ها ژن نقش دارد.
پروفسور فرهود، در ادامه با ارائه مثالی گفت: در نظر بگیرید فردی مبتلا به سرطان است شیمی درمانی آغاز می شود بیمار برای ۱ حداکثر ۲ سال احساس بهبودی نسبی می کند اما بعد از مدتی دوباره علایم و تظاهرات بیماری برمی گردد درمان از سر گرفته می شود اما حتی پس از فروکش موقت و مجدد بیماری پس از چندی بیماری دوباره شعله ور می شود در آن زمان سرطان به کل بدن متاستاز داده است، اما روند درمان سرطان با فارماکوژنتیک بسیار مناسب تر و موثرتر است.
وی، با بیان این که هم اکنون به کمک دستگاه NGS نمونه بافت سرطانی به همراه نمونه خون برای تعیین ژن بیماری مورد آزمایش قرار گرفته و در سیستم دیگری داروی اثربخش با طول عمر بیشتر برای بیمار به وی تجویز می شود، در ادامه خاطرنشان کرد: هم اکنون ۵۰ درصد بیماران سرطانی تحت آزمون و خطا درمان و منجر به گسترش سرطان در بدن (متاستاز) می شود این در حالی است که با فارماکوژنتیک درمان تا ۹۰ درصد اثربخش است.
بانک اطلاعاتی ژن های قومیت های ایرانی تهیه می شود
پدر علم ژنتیک ایران، با اشاره به تنوع ژنتیکی قومیت ها در کشور گفت: هر قومیتی ژنتیک خاص خود را دارد به عنوان مثال واریانتهای ژنی موجود در کردستان متفاوت از سیستان و بلوچستان است از این رو بر آن شدیم تا بانک اطلاعاتی از ژن های قومیتهای مختلف ایرانی را تهیه کنیم.
پروفسور فرهود، با بیان این که در کشورهای منطقه، ایران کشوری پیشرو درعلم فارماکوژنتیک است در ادامه با اظهار تأسف از نبود برخی تجهیزات کاربردی در این علم در کشور اشاره کرد: امیدواریم با افزایش آگاهی در مورد این علم و کاربردهای گسترده آن در حوزه درمان موثر، مسئولان تلاش بیشتری برای رفع نواقص تجهیزات و مواد آزمایشگاهی کنند.
وی، پزشکی ایران و پزشکان ایرانی را مطلوب و با توان علمی مناسب دانست و خاطرنشان کرد: مخاطب این کنگره همه پزشکان، داروسازان، رشته علوم پایه پزشکی، زیست شناسی، ژنتیک، و… در رشته های مختلف هستند که به تناسب مدرک تحصیلی حداکثر امتیاز بازآموزی را کسب خواهند کرد.
رئیس نخستین کنگره بین المللی فارماکوژنتیک، با بیان این که هم اکنون تشخیص و متعاقب آن درمان بیماری ها براساس آزمایش های عادی انجام می شود، گفت: اما در فارماکوژنتیک تشخیص و درمان ها براساس آزمایش های ژنتیک است.
فرهود، با اشاره به سرعت پیشرفت علم ژنتیک در دنیا در ادامه آشنایی پزشکان با این علم، وجود آزمایشگاه های تشخیصی مجهز و صنعت داروسازی قوی را برای بهره مندی بیماران و سیستم بهداشت و درمان کشور ضروری برشمرد و افزود: استفاده از این روش، درمانی موثر، با هزینه کمتر بوده و طول عمر بیمار بیشتر می شود.
در ادامه این نشست دکتر علیرضا بیگلری، عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران، و دبیر علمی نخستین کنگره بین المللی فارماکوژنتیک با بیان این که آزمایشگاه های ژنتیک خوبی اما نه کافی در ایران وجود دارد، گفت: البته برای استفاده از این علم صعنت داروسازی کشور هم باید وارد این مقوله و هم زمان با افزایش دانش ژنتیک و تجهیز آزمایشگاه ها این صنعت هم به روز شود تا الگوی درمانی بیماران موثرتر، کارآمدتر و هزینه اثربخش تر باشد.
کارآیی فارماکوژنتیک در درمان سرطان ها در کشور
وی، با بیان این که استفاده از این علم به اقتصاد سلامت کشور هم کمک می کند، در ادامه تصریح کرد: هم اکنون استفاده از فارماکوژنتیک در درمان سرطان ها در کشور کاربرد دارد و این رشته در درمان فردمحور سرطان جای خود را باز کرده است.
دبیر علمی نخستین کنگره بین المللی فارماکوژنتیک، با بیان این که کاربرد فارماکوژنتیک تنها در درمان های سرطان نیست، ادامه داد: درمان فردمحور(شخصی سازی درمان) برای انواع بیماری های ژنتیکی از قبیل بیماری های پوست، قلبی عروقی، بیماری های گوارشی، کودکان، غدد و متابولیسم و بیماری های مغز و اعصاب و … کاربرد دارد.
بیگلری، با تأکید مجدد بر این که باید صنعت داروسازی کشور سهم خود را در این شیوه درمانی مشخص و تقویت کند، گفت: در ایران قومیت های متعدد با تنوع ژنتیکی زندگی می کنند اما این شیوه درمانی بر روی تنوع ژنتیکی افراد تأکید دارد به عنوان مثال می توان گفت تنوع ژنتیکی اعضای یک خانواده از ۰ تا ۱۰۰ متغیر است از این رو فارماکوژنتیک به معنای کار بر روی ژنتیک افراد(درمان فردمحور) است.
وی، سیاستگذاری و همکاری بیمه ها را برای نهادینه کردن این علم در کشور ضروری برشمرد.
ضرورت پیوند میان مراقبت های بهداشتی اولیه با فن آوری های مبتنی بر هوش مصنوعی
دکتر امیرحسین تکیان، عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران و رئیس پنل سیاستگذاری و اقتصاد سلامت فارماکوژنتیک، گفت: مراقبت های بهداشتی اولیه باید به درمان های نوین، فن آوری های مبتنی بر هوش مصنوعی پیوند بخورد.
وی، در ادامه افزود: باید به فارماکوژنتیک نگاه پیشگیری از ابتلا به بیماری و سرمایه گذاری در اقتصاد سلامت داشت تا در این راستا دولت، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، شورای عالی بیمه و سیاستگذاری بیمه ای کشور خود را برای سرمایه گذاری در این علم برای تشخیص و درمان بیماری های ژنتیک موظف بدانند.
وی، با اعتقاد به این که مسئولان اعم دولت، نمایندگان مجلس شورای اسلامی، سازمان برنامه و بودجه اگر نگران نظام سلامت هستند باید در گسترش علم فارماکوژنتیک در حیطه پیشگیری و درمان بکوشند، گفت: براساس مطالعات جهانی فارماکوژنتیک از جهت پیشگیرانه و درمان، کاری مقرون به صرفه است.
فارماکوژنتیک فرآیند لوکس و تزئینی نیست بلکه نوعی سرمایه گذاری است
رئیس پنل سیاستگذاری و اقتصاد سلامت فارماکوژنتیک، با اعتقاد به این که همه اندیشه های بلند باید به فن آوری های نوین دسترسی داشته باشند، گفت: باید سازمان های بیمه گر را متقاعد کرد که برای شهروندان ایران زمین فارماکوژنتیک فرآیند لوکس و تزئینی نیست بلکه نوعی سرمایه گذاری هزینه اثربخش است.
تکیان، با بیان این که سیاستگذاری نظام سلامت باید فارماکوژنتیک را در ساختار خود قرار دهد، در ادامه افزود: در نظام سلامت کشور باید الگوریتم و گایدلاینی خاص برای آن تعریف شود.
وی، بر بعد پیشگیرانه این علم تأکید کرد و افزود: براساس اصل ۲۹ قانون اساسی کشور موظف است به سلامت افراد اهمیت دهد و باید این تکنولوژی سراسری شود تا میزان امید به زندگی افزایش یابد و با بحث استفاده از علم ژنتیک، هوش مصنوعی و دیگر فن آوری ها امکان رسیدن عدالت در سلامت را محقق کنند.
نخستین کنگره فارماکوژنتیک ایران ۱۶ تا ۱۸ آبان ۱۴۰۳ به صورت حضوری در سالن همایش های رازی دانشگاه علوم پزشکی ایران، با حضور پزشکان، داروسازان و آزمایشگاهیان برگزار می شود.
انتهای پیام