شیوع فلج اطفال در غزه

«جنگ» و «بیماری» به طرز بی‌رحمانه‌ای در هم تنیده شده‌اند و این درهم‌تنیدگی آنجا شدت می‌یابد که انسان‌ها در میدان نبرد با یکدیگر روبه‌رو می‌شوند. همین درهم‌تنیدگی اکنون در نوار غزه به وضوح دیده می‌شود؛ جایی که اکنون «فلج اطفال» جمعیتی را که نزدیک به ۱۱ماه زیر بمباران بی وقفه بوده‌اند و بی امان از اینجا به آنجا می‌روند، به‌شدت متاثر ساخته است. «لارا جیکز» و «توماس فولر» در گزارشی در نیویورک‌تایمز در همین رابطه نوشتند، تحت فشار شدید بین‌المللی برای جلوگیری از شیوع این بیماری فلج‌کننده، اسرائیل که تا کنون بسیاری از انتقادات مربوط به مدیریت جنگ را رد کرده و نادیده گرفته است، با شتاب نسبی حرکت می‌کند. مقامات اسرائیلی این هفته با توقف «موقت» درگیری موافقت کردند تا به امدادگران سازمان ملل اجازه داده شود واکسن را به ۶۴۰هزار کودک برسانند.

در درگیری‌ای که طرف‌های متخاصم بر سر چیزی گرانبها به توافق رسیده‌اند، حماس می‌گوید که به توقف‌های سرسام‌آور درگیری‌هایی که قرار است از امروز یکشنبه (۱۱ شهریورماه) آغاز شود، پایبند خواهد بود. اما مقامات بهداشت هشدار می‌دهند که این طرح با چالش‌های عظیمی همراه است. بسیاری از زیرساخت‌های غزه ویران شده است، صد‌ها هزار فلسطینی در پناهگاه‌های موقت زندگی می‌کنند و امدادگران در تلاش برای تحویل آذوقه مورد حمله قرار گرفته‌اند. به گفته «آنِرا» (Anera)، یک سازمان غیرانتفاعی آمریکایی که کامیون‌های مربوطه را سازماندهی کرد، این خطرات روز پنج‌شنبه مورد تاکید قرار گرفت؛ یعنی زمانی که نیرو‌های اسرائیلی بخشی از کاروان کمک رسانی را در غزه هدف قرار داده و چهار نفر را کشتند. این سازمان غیرانتفاعی در بیانیه‌ای اعلام کرد که این کاروان مواد غذایی و سوخت را به یک بیمارستان اماراتی در جنوب غزه می‌برد و از قبل با مقامات اسرائیلی هماهنگ کرده بود.

به نوشته «جیکز- فولر»، گزارشگران نیویورک‌تایمز ارتش اسرائیل گفت «افراد مسلح» به یکی از خودرو‌های این کاروان ملحق شدند و به همین دلیل اسرائیل آن‌ها را هدف حمله قرار داد. توافق برای «کمپین واکسیناسیون» و توقف درگیری شش‌هفته پس از آن به‌دست آمد که «سازمان بهداشت جهانی» برای اولین بار اعلام کرد که آثاری از ویروس فلج اطفال در فاضلاب غزه پیدا شده است. دو هفته پیش تایید شد که یک پسر تقریبا یک ساله اولین مورد فلج اطفال غزه در ۲۵سال گذشته است که همین امر نیاز به واکسیناسیون گسترده برای این بیماری را که می‌تواند باعث فلج و مرگ شود، ضروری می‌کند. شیوع این بیماری به چالش‌های انسانی وخیم پیش روی ۲.۲میلیون فلسطینی در غزه می‌افزاید و به احتمال زیاد باعث محکومیت بیشتر بین‌المللی اسرائیل به‌دلیل محدودیت‌های سنگین زمان جنگ می‌شود که در این سرزمین اعمال کرده است.

بیدار شدن دوباره این بیماری که تقریبا در تمام جهان ریشه‌کن شده است، منعکس‌کننده خسارات بمباران‌های اسرائیل است که سیستم‌های فاضلاب و آب غزه را نابود کرده است. یک مقام ارشد آمریکایی گفت که به‌عنوان نشانه‌ای از نگرانی جهانی، آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه، از سفر هفته گذشته به اسرائیل استفاده کرد تا بنیامین نتانیاهو را وادار به موافقت با این توقف‌ها کند. این مقام گفت که نتانیاهو آماده «توقف کوتاه» و «محدود» بود و به صراحت اعلام کرد که «با آتش‌بس در غزه موافقت نخواهد کرد.» دکتر «ریک پیپرکورن» نماینده ارشد سازمان بهداشت جهانی در غزه، روز پنج‌شنبه درحالی‌که آژانس توافق بر سر وقفه‌ها را اعلام کرد، به خبرنگاران گفت: «من فکر می‌کنم این راهی به جلو است. انجام ندادن کاری واقعا بد خواهد بود. ما باید این انتقال را در غزه متوقف کنیم و باید از انتقال خارج از غزه هم جلوگیری کنیم.» به‌عنوان نشانه‌ای از نگرانی اسرائیل از شیوع این بیماری، مقامات این رژیم یک هفته پس از شناسایی این ویروس اعلام کردند که سربازان خود را در غزه واکسینه خواهند کرد. حماس نیز نشان داده است که رهبرانش ضرورت اساسی توقف در خصومت‌ها برای واکسیناسیون را می‌شناسند.

«باسم نعیم» یکی از مقامات حماس روز پنج‌شنبه گفت: «ما آماده همکاری با سازمان‌های بین‌المللی برای تامین امنیت این کمپین هستیم.» اسرائیل اعلام کرده که در طول روز به مسیر کمک‌رسانی در جنوب غزه حمله نمی‌کند تا فعالیت کاروان‌های امدادی را برای انتقال تدارکات بسیار مورد نیاز آسان‌تر کند. اما انتظار می‌رود که وقفه‌های کمپین‌های واکسن طولانی‌تر از وقفه‌های قبلی طول بکشد و مناطق جغرافیایی بزرگ‌تری را پوشش دهد. «دنیس راس» فرستاده سابق ایالات متحده در خاورمیانه که اکنون در «موسسه واشنگتن برای سیاست خاور نزدیک» فعال است، می‌گوید: «ترکیبی از نگرانی‌ها وجود دارد که واکنش اسرائیل به این وقفه را توضیح می‌دهد.» وی می‌افزاید: «شیوع ویروس فلج اطفال در غزه خطر سرایت به اسرائیل را به دنبال دارد و نمی‌توان آن را نادیده گرفت. اگر چنین به نظر برسد که فلج اطفال در غزه روندی روزافزون دارد و اسرائیل کار واکسیناسیون را دشوار می‌سازد، بی‌تردید فشار‌های بین‌المللی و به‌ویژه فشار‌های آمریکا بسیار بیشتر خواهد شد.»

دکتر پیپرکورن گفت که واکسیناسیون حدود ساعت ۶صبح روز یکشنبه (۱۱ شهریور) در مرکز غزه آغاز می‌شود و حداقل برای سه روز (و در صورت نیاز بیشتر) ادامه می‌یابد. هنگامی که این تلاش کامل شد، این اقدام به مدت سه روز به جنوب غزه و بعدا به مدت سه‌روز به شمال غزه منتقل می‌شود. بر اساس این توافق، قرار است جنگ در مناطق خاصی که واکسن در هر یک از سه منطقه غزه توزیع می‌شود، متوقف شود. «دُز دوم» ایمن‌سازی باید چهار هفته پس از اولین واکسیناسیون انجام شود و به گفته دکتر پیپرکورن، این بخشی از توافقی بود که در روز پنج‌شنبه حاصل شد. وی گفت: «ما انتظار داریم که همه طرف‌ها به آن پایبند باشند.»