مقاله نویسی به روش ونکوور

مقاله نویسی به روش ونکوور : راهنمایی ساده و کاربردی

وقتی وارد دنیای نوشتن مقالات علمی می شویم شاید اولین چالش برای بسیاری از ما انتخاب و پیاده سازی صحیح استنادها و منابع باشد. در این مسیر روش های مختلفی برای ارجاع دادن به منابع وجود دارد اما یکی از متداول ترین و معتبرترین روش ها روش ونکوور است. این روش که بیشتر در رشته های پزشکی علوم زیستی و بهداشت کاربرد دارد دارای قواعد خاص خود است که اگر به درستی رعایت شوند مقاله شما در میان مقالات علمی معتبر و قابل استناد قرار خواهد گرفت.

در این مقاله به بررسی این روش پرداخته ایم و به شما خواهیم گفت که چگونه می توانید از آن استفاده کنید. این را هم در نظر داشته باشید که برای نوشتن یک مقاله با ارجاع صحیح نیاز به تمرین مداوم و توجه به جزئیات دارید. پس بیایید گام به گام به روش ونکوور بپردازیم.

روش ونکوور چیست؟

در ساده ترین حالت روش ونکوور یک سیستم ارجاع عددنگاری است که در آن منابع مختلف مقاله به صورت عدد در متن آورده می شوند. این اعداد در داخل پرانتز و یا به صورت بالا (بالای خط) ذکر می شوند و در فهرست منابع نیز به طور دقیق و بر اساس ترتیب ذکر در متن به تفصیل آورده می شوند.

این روش برای مقالات علمی و پزشکی کاربرد بسیاری دارد چرا که ساختار منظم و دقیق آن به خوانندگان کمک می کند تا به سرعت به منابع اصلی مراجعه کنند. در اینجا به برخی از اصول اصلی روش ونکوور می پردازیم.

اصول اولیه روش ونکوور

قبل از اینکه آموزش مقاله نویسی را شروع کرده و وارد جزئیات شویم؛ بیایید اصول کلیدی روش ونکوور را با هم مرور کنیم :

1. ارجاع دادن به منابع : در این روش منابع به طور عددی در متن ذکر می شوند. به عنوان مثال اگر از یک منبع خاص استفاده می کنید شماره آن منبع را در داخل پرانتز می آورید : (۱).
2. ترتیب منابع : منابع باید بر اساس ترتیب ذکر شده در متن در فهرست منابع آورده شوند.
3. استفاده از شماره ها در متن : شماره های منابع در متن به ترتیب در متن آورده می شوند و پس از هر نقل قول یا اشاره به منبع باید شماره مربوط به آن ذکر شود.
4. فهرست منابع : در انتهای مقاله یک بخش به نام فهرست منابع قرار می دهید که تمامی منابع به ترتیب شماره گذاری شده در متن آمده اند.

مراحل نوشتن مقاله به روش ونکوور

حالا که با اصول کلی روش ونکوور آشنا شدیم بیایید با هم مراحل دقیق نوشتن مقاله به این روش را بررسی کنیم. هر مرحله می تواند به عنوان یک قدم کوچک در نوشتن مقاله علمی به حساب بیاید.

۱. انتخاب منابع معتبر

اولین گام برای نوشتن مقاله به هر روشی انتخاب منابع معتبر است. در روش ونکوور نیز انتخاب منابع علمی و معتبر مهم ترین بخش کار است. برای این کار می توانید از پایگاه های داده معتبر مانند PubMed Google Scholar و Scopus استفاده کنید.

۲. ارجاع دادن به منابع در متن

برای ارجاع دادن به یک منبع در متن به سادگی باید شماره منبع را در داخل پرانتز بیاورید. مثلاً :

• در تحقیق اخیر (۱) نشان داده شده است که…
• یکی از مطالعات جالب (۲) اشاره به این نکته دارد که…

۳. نوشتن فهرست منابع

در انتهای مقاله فهرست منابع خود را بر اساس ترتیب ارجاع داده شده در متن قرار می دهید. در این بخش تمامی اطلاعات مربوط به منابع باید به صورت کامل و دقیق ذکر شوند. این اطلاعات شامل نام نویسندگان عنوان مقاله نام نشریه سال انتشار و شماره صفحات است. به عنوان مثال :

1. Smith J, Johnson M. The impact of climate change on health. Journal of Environmental Medicine. ۲۰۱۹;۱۲(۳) : ۴۵-۵۰.

۴. استفاده از نرم افزارهای مدیریت منابع

برای راحتی بیشتر پیشنهاد می کنیم از نرم افزارهای مدیریت منابع مانند EndNote یا Zotero استفاده کنید. این نرم افزارها می توانند منابع شما را به طور خودکار شماره گذاری کرده و فهرست منابع را به شکل استاندارد تنظیم کنند.

نکات کلیدی در نوشتن به روش ونکوور

برای اینکه مقاله شما مطابق با استانداردهای جهانی باشد باید به چند نکته خاص توجه داشته باشید :

1. دقت در ارجاع دهی : یکی از مهم ترین نکات دقت در ارجاع دادن به منابع است. حتی یک اشتباه کوچک در شماره گذاری می تواند اعتبار مقاله شما را زیر سوال ببرد.
2. حفظ ترتیب شماره ها : شماره ها باید دقیقاً بر اساس ترتیب ذکر در متن بیایند. یعنی اگر منبع اول را در ابتدای مقاله ارجاع داده اید شماره آن باید در فهرست منابع هم به عنوان اول بیاید.
3. توجه به جزئیات : در هنگام نوشتن فهرست منابع به تمام جزئیات توجه کنید. مثلا در ذکر نام مجله باید به ایتالیک بودن آن توجه داشته باشید.

جدول نمونه برای ارجاع منابع

در اینجا یک جدول ساده برای توضیح نحوه ارجاع دادن به منابع به روش ونکوور آورده ایم :

شماره ارجاع	نام نویسنده	عنوان مقاله	نام نشریه	سال انتشار	صفحات
۱	Smith J, Johnson M	The impact of climate change on health	Journal of Environmental Medicine	۲۰۱۹	۴۵-۵۰
۲	Lee A, Kim S	Climate change and its effects on public health	Environmental Health Journal	۲۰۲۰	۱۰۰-۱۰۵

چطور مقالات خود را اصلاح کنیم؟

همه ما می دانیم که اولین پیش نویس مقاله هیچ گاه کامل نیست! پس بعد از نوشتن باید مقاله خود را با دقت بخوانید و اصلاح کنید. به نکات زیر توجه کنید :

• بررسی ارجاعات : ابتدا ارجاعات داخل متن و فهرست منابع را بررسی کنید. آیا شماره ها با ترتیب متن مطابقت دارند؟
• تطابق اطلاعات : مطمئن شوید که اطلاعات منابع (نام نویسندگان عنوان مقاله نشریه و غیره) صحیح و کامل هستند.
• استفاده از ابزارهای بررسی سرقت علمی : برای اطمینان از عدم کپی برداری از منابع از ابزارهای آنلاین بررسی سرقت علمی استفاده کنید.

نتیجه گیری

مقاله نویسی به روش ونکوور یکی از مهم ترین بخش های نگارش مقالات علمی در رشته های پزشکی و بهداشت است. رعایت اصول این روش باعث می شود که مقاله شما استانداردهای علمی را رعایت کرده و به راحتی در مجلات معتبر پذیرفته شود. با تمرین مداوم شما می توانید این روش را به خوبی فرا بگیرید و در نوشتن مقالات علمی خود از آن بهره ببرید.

پرسش های متداول

1. چطور منابع را به طور صحیح شماره گذاری کنم؟ منابع را باید به ترتیب ذکر در متن شماره گذاری کرده و شماره ها را در فهرست منابع نیز به همین ترتیب وارد کنید.
2. آیا روش ونکوور فقط برای رشته های پزشکی است؟ نه هرچند این روش در رشته های پزشکی کاربرد بیشتری دارد اما در سایر رشته ها نیز قابل استفاده است.
3. چطور فهرست منابع را به طور خودکار ایجاد کنم؟ می توانید از نرم افزارهایی مانند EndNote و Zotero برای ایجاد فهرست منابع به طور خودکار استفاده کنید.