یک تلسکوپ چینی، رقیب تلسکوپ هابل میشود!/عکس
تینا مزدکی_چین در حال آمادهسازی یک پروژه بزرگ است که نه تنها برنامه تحقیقاتی نجومی کشورش را افزایش میدهد، بلکه استفاده از مجموعه ایستگاه فضایی کشورش را نیز تقویت میکند. این فضاپیما «Xuntian» نام دارد که به تلسکوپ فضایی بررسی چینی یا تلسکوپ ایستگاه فضایی چین (CSST) معروف است. نام «Xuntian» را میتوان به معنای واقعی کلمه به عنوان «بررسی از آسمان» ترجمه کرد.
CSST که برای راه اندازی در سال آینده برنامهریزی شده است، یک آینه اولیه با قطر دو متر را در خود جای داده است. این تلسکوپ فضایی نوری فرابنفش قرار است با ایستگاه فضایی تیانگونگ این کشور در مدار قرار گیرد. طول عمر ماموریت این رصدخانه 10 سال است، اما وظایف فضایی این رصدخانه میتواند تمدید شود. Xuntian برای پیشی گرفتن از تلسکوپ فضایی هابل ناسا طراحی شده است. این تاسیسات مداری بزرگ قرار است در نزدیکی ایستگاه فضایی چین بچرخد.
از این رصدخانه انتظار میرود پیشرفتهایی در کیهان شناسی، ماده تاریک و انرژی تاریک، کهکشان راه شیری و دیگر کهکشان های همسایه، تشکیل ستارهها و تکامل و سیارات فراخورشیدی ایجاد کند. گفته شده است که این تلسکوپ با وضوح بالا مشاهدات میدانی عمیق با مساحت 17500 درجه مربع و همچنین مشاهدات دقیق انواع مختلف اجرام آسمانی را انجام خواهد داد. Xuntian دارای یک دوربین 2.5 میلیارد پیکسلی است.
Xuntian که انتظار میرود سال آینده بر فراز موشک Long March 5B به مدار زمین پرتاب شود، میتواند نماهای پانوراما با وضوح بالا از کیهان را با وضوح فضایی تقریباً مشابه تلسکوپ فضایی هابل به دست آورد. با این حال، چشم چرخنده چین، بیش از 300 برابر بزرگتر از هابل میدان دید دارد. توجه داشته باشید که میدان دید ناحیهای از آسمان است که یک تلسکوپ میتواند در یک زمان ببیند.
کارشناسان برای درک راحت تر تفاوت این تلسکوپ با تلسکوپ هابل، از قیاس تصویربرداری یک گله گوسفند برای اشاره به قابلیتهای CSST استفاده کردند؛ به این صورت که هابل ممکن است یک گوسفند را ببیند، اما CSST هزاران گوسفند را با وضوح یکسان، میبیند. علاوه بر این، این ابر اسکوپ برای پروازها و مشاهدات مستقل طولانی مدت در همان مدار ایستگاه فضایی خواهد ماند که این موضوع برای اتصال موقت به ایستگاه فضایی در جهت تامین، نگهداری و ارتقاء عملی، توسط فضانوردان تیانگونگ طراحی شده است.
تلسکوپ Xuntian مهمترین پروژه علمی از زمان راه اندازی برنامه ایستگاه فضایی کشور چین بوده است. این مرکز، مرکزیاست که جامعه نجومی چین مشتاقانه پیشبینی کرده بود، یک مرکز علمی است که نشان دهنده فناوری پیشرفته در سطح دولتی در نجوم است. این تلسکوپ از نظر توانایی در تولید تصاویر در طیف فرابنفش و بین تمام پروژههای تحقیقاتی تلسکوپ در حال انجام در جهان، پیشرفتهترین است. به گفته کارشناسان این کشور، انتظار میرود که توسعه نجوم را تا حد زیادی تقویت کند، تحقیقات نجوم کشور چین را به سطح بین المللی پیشرو برساند و به ستارهشناسان چینی کمک کند تا به یک نیروی پیشرو در این زمینه تبدیل شوند.
تلسکوپ ایستگاه فضایی چین و تلسکوپ فضایی هابل ناسا به یک فاصله طول موج مشابه حساس هستند. اما Xuntian میدان دیدی را پوشش میدهد که حدود 5 تا 8 برابر وسیعتر از هابل است. تلسکوپ فضایی نسل اول Xuntian از پنج ابزار رصدی شامل ماژول Xuntian، ماژول تراهرتز، تصویربردار چند کاناله، طیفنگار میدان انتگرال و تاجنگار تصویربرداری سیارهای فراخورشیدی تشکیل شده است.
این تلسکوپ فضایی در طول رصدهای عادی خود به طور مستقل در همان مدار ایستگاه فضایی چین، اما در فاصلهای دور پرواز خواهد کرد. گفته میشود آنها هنوز در حال توسعه نمونه اولیه هستند، در حال حاضر، توسعه همه زیرسیستمها، اجزا و واحدها را تکمیل کردهاند و برای آزمایش پس از مونتاژ آماده میشوند. پس از این، آنها توسعه نمونه تلسکوپ و تحقیقات قطعات پرنده را آغاز خواهند کرد، سپس آزمایش مشترک با سکوی Xuntian و آزمایش در پایگاه پرتاب را قبل از پرتاب انجام خواهند داد.
STScI یک مرکز عملیات علمی چند ماموریتی برای رصدخانههای شاخص ناسا و یک مرکز تحقیقاتی نجومی در سطح جهانی است. STScI پایگاه اصلی برنامههای علمی شگفتانگیز با استفاده از تلسکوپ فضایی جیمز وب، تلسکوپ فضایی هابل است و مرکز عملیات علمی تلسکوپ فضایی رومی نانسی گریس خواهد بود که در اواسط دهه 2020 پرتاب میشود. این مؤسسه در محوطه دانشگاه جانز هاپکینز در بالتیمور، مریلند واقع شده است و توسط انجمن دانشگاهها برای تحقیقات در نجوم برای ناسا اداره میشود.
در حالی که رهبران آژانس فضایی چین در حال حاضر در مورد تواناییهای Xuntian به خود میبالند، برخی از محققان تردیدهای خود را دارند. تام براون، اخترشناس و رئیس دفتر مأموریت هابل در STScI، گفت:«برای امکاناتی که در دسترس جامعه علمی بینالمللی است، مانند هابل یا وب، ما اسناد و نرمافزار قابل توجهی ارائه میکنیم تا محققان بتوانند برنامههای علمی برجسته را برنامهریزی کنند.»
به گفته او، اطلاعات زیادی در مورد قابلیتهای خاص تلسکوپ ایستگاه فضایی چین در دسترس نیست، بنابراین قضاوت در مورد چگونگی انجام تحقیقات مشابه دشوار است. اما با توجه به اطلاعات اندک، به نظر میرسد که تلسکوپ ایستگاه فضایی چین میدان دید بزرگتری نسبت به هابل خواهد داشت، اما آینه کوچکتری با منطقه جمع آوری و وضوح فضایی کمتر خواهد داشت. همینطور به نظر میرسد وضوح طیفی به طور قابل توجهی کمتر از وضوح موجود در هابل داشته باشد، و CSST تا فرابنفش ، یعنی زیر 200 نانومتر گسترش نمییابد.
بیشتر بخوانید:
براون میگوید:«در این مرحله سؤالات زیادی وجود دارد، از جمله اینکه آیا تلسکوپ فضایی میتواند با موفقیت پرتاب شود، آیا میتوان آن را در محیط ایستگاه فضایی نگهداری کرد، چگونه زمان رصد توسط همتایان بررسی و به آنها اهدا میشود و چگونه داده ها کالیبره خواهند شد.» او در ادامه گفت:«هابل به رهبری این حوزه از همه راههایی که ارزش یک مرکز تحقیقاتی در سطح جهانی را میسنجید، ادامه میدهد و پروژههای پیشگامانه را در تمام زمینههای اخترفیزیک دنبال میکند. کنجکاو هستم ببینم داستان تلسکوپ ایستگاه فضایی چین چگونه پیش میرود.»
منبع: livescience
227323