احتمال تغییر سیاست ترکیه در سوریه/ اردوغان دوباره چه خوابی دیده است؟

به گزارش رویداد برتر اندیشکده کارنگی در تحلیلی نوشت: در آستانه انتخابات شهرداری ترکیه، اردوغان به افزایش لفاظی های خود در مورد تهدیدهای امنیتی ناشی از مرزهای ترکیه پرداخته است و بیان کرده که فارغ از اینکه دیگران چه نظری داشته باشند، ما اقداماتی انجام خواهیم داد:«انشاءالله در ماه‌های آینده ما بدون توجه به اینکه چه کسی چه می‌گوید، گام‌های جدیدی در این مسیر برخواهیم داشت». شمال سوریه جایی است که جاه طلبی های منطقه ای ترکیه با واقعیت های میدانی روبرو می شود. ترکیه با چهار حمله به خاک سوریه در دوره ۲۰۱۶ تا ۲۰۲۰، مناطق وسیعی را با هدف خنثی کردن تهدید حزب کارگران کردستان (PKK)، اشغال کرده است.

در ماه گذشته، ۲۱ سرباز ترک در حملات مکرر پ‌ک‌ک در شمال عراق کشته شدند، جایی که ترکیه چندین پایگاه نظامی برای پیگیری مبارزه با گروه کرد در داخل خاک عراق ایجاد کرده است. ترکیه سال هاست شمال سوریه را بمباران می کند. اما در گذشته آنکارا اهداف نظامی را در شعاع ۱۰ کیلومتری از مرز ترکیه و سوریه هدف قرار داده بود. این استراتژی اکنون در حال تغییر است و بمباران های عمیق تر در خاک سوریه اهدافی در حسکه، حلب و رقه را هدف قرار می دهند.

حملات ترکیه اکنون نه تنها علیه اهداف نظامی بلکه زیرساخت‌های غیرنظامی مانند پالایشگاه‌های نفت و نیروگاه‌ها که درآمدزایی برای پ‌ک‌ک محسوب می‌شوند، انجام می‌شود. این استراتژی، چیزی است که ممکن است ترکیه را در مسیر برخورد با دیگر قدرت های ایفای نقش در سوریه – روسیه، ایران و ایالات متحده قرار دهد.

برای روسیه، احیای مجدد روابط بین دولت ترکیه و رژیم سوریه یک اولویت باقی مانده است. اما با طولانی شدن جنگ در اوکراین، روابط بین مسکو و آنکارا در حال توسعه است. حضور نیروهای ایرانی در سوریه حامی حکومت بشار اسد، یکی دیگر از موانع برای حضور قوی تر ترکیه در این کشور بوده است.

در حالی که اختلافات میان آنکارا و تهران همچنان ادامه دارد، در نشست اخیر ترکیه و ایران، رهبران دو کشور با حمایت از فلسطینیان در غزه، از هم گرایی فزاینده منافع منطقه ای خود خبر دادند.

در نهایت، خروج احتمالی نیروهای آمریکایی از شمال شرقی سوریه می تواند برگ برنده دیگری برای ترکیه باشد. این اقدام نه تنها وتوی واشنگتن در مورد عملیات دیگر ترکیه در منطقه را از بین می برد؛ بلکه موقعیت پ ک ک را که حامی اصلی خود را از دست داده و با تهدید سه گانه گروه داعش، رژیم اسد و ترکیه مواجه خواهد شد، تضعیف می کند.

شایعه عقب نشینی از سوی منابع غیر رسمی تایید شده است، اما ویکتوریا نولاند، معاون وزیر امور خارجه آمریکا در سفر اخیرش به ترکیه رسما آن را تکذیب کرد. نولاند در عوض به منافع مشترک آمریکا و ترکیه در مبارزه با داعش در سوریه اشاره کرد و گفت که این دو می توانند در منطقه با یکدیگر همکاری کنند.

در جبهه داخلی ترکیه، بسیج تلاش‌ها علیه پ‌ک‌ک مزایای انتخاباتی را برای رهبری ترکیه به همراه خواهد داشت. در گذشته، عملیات نظامی در شمال سوریه به عنوان ابزاری برای برانگیختن احساسات ملی گرایانه بود. شعارها در مورد مسائل ضد تروریستی، و همچنین در مورد نیاز به ایجاد مناطق امن در داخل خاک سوریه برای بازگرداندن میلیون ها سوری آواره در ترکیه، در پایگاه ائتلاف حاکم طنین انداز خواهد شد.

با نزدیک شدن به انتخابات محلی، طبیعی است که انتظار داشته باشیم که دولت ترکیه روایت ضد کردی خود را افزایش دهد. با این حال این نمونه دیگری است که در آن ممکن است شاهد اولین نشانه های تغییر استراتژی باشیم. با توجه به محاسبات انتخاباتی خود، رهبری ترکیه ممکن است خواستار بخشی از رای دهندگان کرد باشد. وقایع اخیر، مانند امتیازاتی که به صلاح‌الدین دمیرتاش، رهبر زندانی کرد، و درخواست‌های رهبران ارشد کرد برای از سرگیری روند صلح، به نظر می‌رسد در همین راستا باشد.

اخیرا، تصمیم حزب اصلی مخالف کرد DEM (حزب دموکراتیک خلق ها، که مخفف قبلی آن HDP بود)برای به میدان آوردن نامزد خود برای انتخابات شهرداری در استانبول یک تغییر دهنده بازی بود. یک جبهه مخالف تقسیم شده شانس پیروزی اکرم امامقلی شهردار فعلی را کم می کند. اردوغان برای افزایش شانس انتخاباتی حزب عدالت و توسعه می تواند سیاست کردی عملگراتری را در ترکیه و فراتر از آن اتخاذ کند.

311311