ماجراهای ۴۲۰۰ تومانی لعنتی – رویداد برتر

در آن زمان «4200 تومان لعنتی» را «ارز جهانی» می نامیدند و امروز این غول سه ساله به نام «ارز ممتاز» به چالش بزرگ بودجه 1401 بین دولت و مجلس تبدیل شده است.
موافقان حذف ارز ترجیحی بر این باورند که این نوع ارز با چنین اختلاف نرخی نسبت به بازار آزاد، کانون شکار مستمری و فساد است و آثار آن در سفره مردم به چشم نمی خورد.

با این حال، مخالفان معتقدند که حذف ارز ترجیحی بدون در نظر گرفتن اثرات تورمی آن، قیمت ها را سر به فلک می کشد و منجر به تورم وحشتناک می شود.
گوشت 300 هزار تومن مرغ 100 هزار تومن بنزین 20 هزار تومن و …. اگر ارز ترجیحی حذف شود.

اگر نظرات موافقان و مخالفان لغو ارز ترجیحی را به دقت بررسی و ارزیابی کنیم، متقاعد خواهیم شد که به نوعی حق با هر دو طرف است. ارز ترجیحی در طول سه سال گذشته منبع فساد بزرگی بوده است و قدرتمندترین و ثروتمندترین و برخی افراد با نفوذ و دارای امضای طلا را به ثروت زیادی رسانده است، البته هرگز بهترین – 4200 نفر. یک “تومان لعنتی” و یک لیوان آب سرد روی او نوشید و آب تکان نخورد – او آزاد نشد و در هیچ دادگاهی محکوم یا مجازات نشد. آنها فعالیت می کنند و بازار سکه خواری سقوط می کند. به جز «تک نرخ ارز». به افراد فاسد و کسانی که به دنبال اجاره مسکن نامطمئن هستند، برنامه ای مکتوب ارائه نمی شود و جزئیات ارائه نمی شود. چه تضمینی وجود دارد که ارز چند صرافی در اقتصاد اژدها دوباره ایران ظاهر نشود!

در مقابل، مخالفان حذف ارز ترجیحی معتقدند در حالی که فساد در این حوزه غیرقابل انکار است، به هر حال بخشی از ارزش ۴۲۰۰ تومانی وارد چرخه اقتصادی کشور شده وگرنه شاهد جهش بودیم. قیمت کالاهای اساسی به عنوان مثال قیمت مرغ با ارز ترجیحی باید 10 هزار گوجه باشد اما الان 30 هزار گوجه است اما با حذف کامل ارز ترجیحی، پیش بینی می شود مرغ 70 تا 100 هزار گوجه باشد. با توجه به اینکه بخشی از ارز ترجیحی در چرخه اصلی قرار دارد، قیمت ها نسبتاً کنترل شده است، بنابراین حذف ارز ترجیحی باید با راهکارهای جدی برای جلوگیری از تأثیر منفی آن بر اقتصاد کشور همراه باشد.

بدون شک مخالفان و موافقان لغو ارز ترجیحی هم از سر دلسوزی صحبت می کنند و هم نگران پیامدهای منفی این اقدام. واضح است که حفظ و حذف ارز ترجیحی عواقب جدی در پی خواهد داشت، بنابراین یادآور می شوم:

1- از تصمیم گیری های عجولانه در این باره پرهیز کنید و از اقتصاددانان و کارشناسان دلسوز برای چاره جویی کمک بگیرید تا این عملیات عمیق اقتصادی کمترین آسیب را به معیشت مردم وارد کند.

2- تبعات تورمی خروج ارز ترجیحی در صورت عدم اتخاذ تدابیری برای جلوگیری از گرانی های ناشی از آن، نه تنها برای اقشار آسیب پذیر و ذی نفعان، بلکه معیشت اقشار متوسط ​​و گنجاندن آنها در بازار را با مشکل مواجه خواهد کرد. دهک های فقیرتر جامعه اجتناب ناپذیر خواهد بود.

برخی از قیمت‌های پیش‌بینی‌شده نشان می‌دهند که خط فقر می‌تواند از ۱۰ میلیون گوجه‌فرنگی فعلی، بدون توجه به ۴ تا ۵ میلیون گوجه‌فرنگی خط فقر، به بیش از ۲۰ میلیون گوجه‌فرنگی برسد. بنابراین پیش‌بینی می‌شود حداقل 8 دهم جامعه نیاز به حمایت داشته باشند و اقداماتی مانند افزایش ذی‌نفعان کافی نخواهد بود، بلکه باید فهرستی از ذی‌نفعان به چند دهک جامعه اضافه شود یا فهرستی ملموس و مشخص. برای مهار اثرات تورم باید تدابیر معتبری در نظر گرفته شود.
مردم انتظار دارند ماجراهای «لعنتی 4200 تومان» به تعامل دولت مردم و مجلس انقلاب ختم شود تا اقتصاد کشور به بن بست دیگری نرسد و سفره مردم کوچکتر، کوچکتر نشود.

* منتشر شده در سرمقاله روزنامه خراسان 1400/10/28