بانکداری اسلامی چیست؟ – رویداد برتر

برای درک این دانش، جدی صحبت کردم. تمام مباحث مورد نیازی که طلاب حوزه علمیه در مقاطع مختلف با استاد و بدون استاد تحصیل می کنند را مطالعه کرده ام. گاهی در علیمه حسین مرتب با طلایی دست می دادم و درباره موضوعاتی بحث می کردم. علاوه بر این معارف سنتی اسلامی، دستاوردهای جدید بشری در زمینه علوم انسانی را در دانشگاه و کتاب نیز دنبال کردم. ذهن انسان هنگام مواجهه با پدیده ها رویکرد مقایسه و تقابل را در پیش می گیرد. یکی از موضوعات مهم در حوزه مربوط به بحث امروز ما، کتاب مکاسب شیخ مرتضی انصاری (1214-1281ق) بود. این مهم ترین و اساسی ترین موضوع در حوزه اقتصاد اسلامی است. در این کتاب مضامین حکمیه در قالب عبارات عربی از روابط زیستی-اقتصادی مسلمانان تدوین شده است. این کتاب نقطه آغازی برای همه حقوقدانان در مسائل اقتصادی است. حتي در مسائل جديدي كه با روي كار آمدن حكومت مطالبه گر اسلامي، شرايط بازار، بانك و بانك، بيمه و حتي خريد و فروش اعضا و جواهرات از منظر دفتر سود مورد توجه قرار مي گيرد. پس از این کتاب، محمدباقر صدر کتاب ((اقتصاد)) را نوشت که به موضوع اساسی سود، تقابل انتقادی و شخصی با اقتصاد امروز می پردازد و برتری اقتصاد اسلامی را اثبات می کند. مرحوم مرتضی مطهری نیز کتابی با عنوان اقتصاد اسلامی تألیف کرد که در این زمینه نیز باید به آن توجه کرد. ضرورت ترسیم طرح اقتصاد اسلامی و انتظار از حوزه علمیه برای برنامه ریزی آن، مؤسسات زیادی در کوم تأسیس شد که شعبه های آن را در مؤسسات اقتصادی کشور می توان دید. در آن زمان که در جستجوی دانش بودم، به این مؤسسات رفتم، جزوه ها، نوشته های محققین را به دست آوردم و مطالعه کردم. اکنون که قانون اداره و ساختار بانک مرکزی در مجلس تثبیت شده و تقویت قوه قضائیه در این نهاد مهم پولی و مالی کشور در دستور کار قرار گرفته است، فرض را بر این گذاشتم که باید یک سوال مطرح شود. اقتصاد اسلامی و توسعه آن در بخش بانکداری و کنترل توجه کنید ما به بازار یا حق سرمایه دار و سرمایه گذار یا حق کار و کارگر و آنچه اسلام می گوید نیاز داریم.
اقتصاد اسلامی:
در جمله آغازین که حاکی از نتیجه است – من می گویم – از اقتصاد مکاسب به اقتصاد اقتصاددان و اسلامی مطهری – تغییری از مبانی زیست شناسی کلاسیک به زیست شناسی چپ را می توان مشاهده کرد. در حوزه حکومت داری، اقتصاد یک علم است، تا زمانی که وسط اقتصاد راست و چپ ایستادند، چیزی حاصل نشد. هر دولتی که از زمان دولت میرحسین موسوی و با تکیه بر اقتصاد سوسیالیستی، اقتصاد سرمایه داری هاشمی و خاتمی، معنویت گرایی نئولیبرال چپ بی اساس و پوپولیستی احمدی نژاد و حالا آقای رئیسی، اقتصاد اسلامی متکی است. ادامه خشونت و بی روحی سیاست نئولیبرال را می توان با نام اسلام دید. حال سوال این است که اقتصاد اسلامی این وسط چیست؟ کدام دولت مدعی ایجاد اقتصاد مبتنی بر عدالت اسلامی است؟
برای درک موضوع به سیستم بانکداری اسلامی پیشنهادی و در حال حاضر اجرا شده در کشور می پردازیم، در بحث قانون بانکداری مجلس، آقای قالیباف به مخالفت با طرح سرقت بانک پرداختند و به نقش فقه اشاره کردند. مشاوره در مورد نظارت بر عملیات بانکی در نهایت عملیات ربوی در انتهای عملیات بانکی و به صورت جزئی مورد بحث قرار گرفت. در پاسخ فقط می توانیم بگوییم که به خوبی می دانید که هر عملیات بانکی در زمینه تسهیلات و ارتباط مشتری محور با نام بردن از کار قراردادی و موارد مختلف سود کلانی از جیب مردم می بیند. وام 60 میلیون تومانی مسکن و بازپرداخت 120 تا 150 میلیونی که در بانک مسکن گرفته شده با چه معیار سود یا اقتصاد اسلامی قابل توجیه است. می توان آن را اجرت سالیانه یا هر چیز دیگری نامید، بنابر بحث شیخ مرتضی انصاری در مورد سود محرمه، عملی بر اساس ربا و حرام است. هشدار آقای عاملی جوادی در مورد بانک ها را دانشجویان اقتصاد فراموش نکردند.
در سمینار در بسیاری از جلسات خارجی شرکت کردم، برخی از دانشمندان شرکت کننده در جلسات اقتصادی ابتدا کلیه عملیات بانکی را حرام اعلام کردند و سپس از سر ناچاری ایده خرید و فروش خودکار و برخی دیگر را به رئیس بانک پیشنهاد کردند. . انجام می دهند؛ این ایده برای دانشجویان خارجی کاملا آشناست. امروزه با این ساختار اقتصادی مستمری، زندگی سخت مردم را مستاصل کرده است.
* دکترای علوم سیاسی، گرایش اندیشه سیاسی
6565