قطعات تشکیل دهنده پمپ آب خانگی
کاهش فشار آب در برخی از ساختمان‌های مسکونی و تجاری، یکی از دلایل استفاده از پمپ آب خانگی به شمار می‌رود. اصلی‌ترین کاربرد این پمپ‌های آب، تقویت فشار آب است. پمپ‌ها انواع گوناگونی دارند که متناسب با نوع نیاز مورد استفاده قرار می‌گیرند. اگر می‌خواهید پمپی خریداری کنید که بیشترین مقدار بازدهی را داشته باشد و تعداد دفعات نیاز به به حداقل برسد، باید به مواردی چون:
- متراژ ساختمان
- تعداد طبقات
- تعداد شیرهای آب موجود در ساختمان
- میزان آب مصرفی توسط ساکنین ساختمان
توجه داشته باشید تا پمپ آبی خریداری کنید که بیشترین میزان کاربرد را برایتان داشته باشد. قطعات تشکیل دهنده یک پمپ آب بسته به نوع آن متفاوت است. اما برخی از اجزای تشکیل دهنده هر پمپی عبارتنداز:
- بلبرینگ پمپ
- پوسته پمپ
- دیفیوز پمپ
- رینگ سایشی پمپ
- رینگ خنک کاری پمپ
- نوار گرافیتی پمپ
- سیل مکانیکی پمپ
- واشر کاغذی پمپ
- محفظه آب‌بندی پمپ
- کاسه نمد پمپ
- کلید اتوماتیک پمپ و یا ست کنترل پمپ
- مکانیکال سیل پمپ
- شافت پمپ
- دیسک کف گرد
- پیستون
- پایه پمپ
- دنده پمپ
- گیج فشار پمپ
- عینکی پمپ
- ست و بال پمپ
تمامی این موارد به علاوه برخی دیگر از اجزایی که ممکن است که فقط در برخی از پمپ‌های آب وجود داشته باشند، وظیفه تقویت فشار آب را بر عهده دارند. موضوع مورد بحث در این مقاله، آموزش تعویض بلبرینگ پمپ آب خانگی است؛ چراکه بلبرینگ یکی از قطعات اصلی پمپ به شمار می‌رود و در صورت خرابی می‌تواند مشکل ساز شود.
بلبرینگ پمپ آب چیست و چه کاربردی دارد؟
پمپ آب نیز مانند هر وسیله دیگری به صورت دوره‌ای نیاز به چک شدن دارد. چراکه قطعات یدکی وسیله‌های این چنینی به مرور زمان دچار فرسودگی شده و در صورت تعمیر نکردن، ممکن است هزینه زیادی بر روی دستتان بگذارند، به همین دلیل برای باید اقدامات لازم شود.
در کنار قطعات مهم یک پمپ مانند الکتروموتور، خازن و یا پروانه یکی دیگر از قطعاتی که از اهمیت بالایی برخوردار است، بلبرینگ پمپ اصلی‌ترین قطعه هر پمپ آب است. قبل از آنکه به سراغ آموزش تعویض بلبرینگ پمپ آب خانگی برویم، باید بدانیم که کاربرد و وظیفه این قطعه در پمپ آب چیست؟
احتمالا نام قطعه بلبرینگ را که در اغلب وسیله‌های برقی وجود دارد زیاد شنیده باشید. عمده کاربرد این قطعه چرخیدن است! شاید به نظر ساده باشد اما هر وسیله‌ای که به گردش در می‌آید، این قابلیت خود را مدیون قطعه‌ای به نام بلبرینگ است.
برای ساخت پمپ‌های آب خانگی نیز از دو عدد بلبرینگ استفاده شده است که در قسمت الکتروموتور قرار گرفته‌اند. این بلبرینگ‌ها در پمپ آب، از یکسو به الکتروموتور و از سوی دیگر به پروانه متصل شده‌اند.
علت خرابی بلبرینگ‌های پمپ آب
تا به اینجای مطلب متوجه شدید که بلبرینگ چیست و چه وظیفه‌ای بر عهده دارد؛ اما علت خرابی این قطعه چیست و چگونه می‌توان آن را تعمیر کرد؟ آیا خرابی بلبرینگ هزینه زیادی بر روی دستمان می‌گذارد؟ در صورت خرابی بلبرینگ، پمپ آب قادر به پمپاژ کردن آب نخواهد بود و این بدین معنی است که پمپ عملا از کار افتاده است!
توجه داشته باشید که کار نکردن پمپ صرفا به این معنا نیست که پمپ روشن نشود؛ گاهی اوقات مانند همین خرابی بلبرینگ‌ها پمپ روشن می‌شود اما هیچ نیروی جنبشی ایجاد نخواهد شد. چرا؟ زیرا با خرابی بلبرینگ‌ها شافت و یا محور پمپ نخواهد چرخید و در صورت نچرخیدن این قطعه، پروانه پمپ نیز بی حرکت باقی می‌ماند! آموزش تعویض بلبرینگ پمپ آب خانگی کمک می‌کند تا از خسارت‌های بیشتر جلوگیری کنید.
نشانه‌هایی که خبر از خرابی پمپ می‌دهند
چگونه متوجه شویم که بلبرینگ‌های پمپ خراب شده و از کار افتاده‌اند؟ دلایل متعددی می‌تواند بر خرابی بلبرینگ‌های یک پمپ آب موثر باشد. به عنوان مثال مواردی چون رطوبت، گرما و یا سرمای زیاد و … همگی از موارد خرابی بلبرینگ به شمار می‌روند. توجه به نشانه‌های زیر کمک می‌کند تا سریع‌تر متوجه خرابی بلبرینگ‌ها شوید.
- کاهش توان پمپ آب؛ اگر فشار و یا توان پمپ آب کم شده است، می‌تواند به دلیل فرسودگی پمپ آب باشد. برای حل آن از طریق ، این مشکل را برطرف کنید.
- به گوش رسیدن صدای غیرطبیعی از پمپ؛ یکی دیگر از نشانه‌های خرابی بلبرینگ‌های پمپ، شنیدن صدایی مشابه با ساییدگی از پمپ است.
- لرزش پمپ آب؛ لرزش پمپ دلایل متعددی دارد اما یکی از رایج‌ترین آن‌ها خرابی بلبرینگ است.
اگر به نشانه‌های ذکر شده در قسمت قبل توجه داشته باشید، می‌توانید به موقع متوجه خرابی بلبرینگ‌ها شده و اقدام به تعمیر و یا تعویض آن‌ها کنید.
دیدن آموزش تصویری تعویض بلبرینگ پمپ آب خانگی نیز کمک می‌کند تا راحت‌تر این کار را انجام دهید. اگر فکر می‌کنید مشکل پمپ آب از بلبرینگ‌های آن است، در ادامه به توضیح گام به گام مراحل تعویض بلبرینگ خواهیم پرداخت.
توضیح گام به گام مراحل تعویض بلبرینگ
گام اول؛ قطع جریان برق و باز کردن پروانه پمپ آب
اولین گامی که برای تعویض بلبرینگ باید بردارید، قطع جریان پمپ آب و باز کردن درپوش آن است. سپس پس از باز کردن پروانه‌های پمپ می‌توانید به راحتی به شافت پمپ دسترسی داشته باشید. این محور یا شفت نیز درپوشی دارد که با پیچ بسته شده است؛ درپوش این شفت را نیز باز کنید.
گام دوم؛ دسترسی به دینام پمپ آب
پس از طی کردن مرحله قبل و باز کردن درپوش محور پمپ، حال به دینام پمپ که بلبرینگ‌ها بر روی آن سوار شده‌اند دسترسی خواهید داشت. برای تعویض بلبرینگ‌ها باید دینام را بیرون آورده و بلبرینگ‌ها را از محور شفت جدا کنید.
اگر بلبرینگ‌ها جرم گرفته یا دچار زنگ زدگی شده باشند، این کار ممکن است کمی مشکل شود. راه حل کمک گرفتن از یک آچار فرانسه است.
گام سوم؛ بلبرینگ‌های فرسوده را با بلبرینگ جدید جایگزین کنید
در این مرحله باید بلبرینگ‌های قدیمی و فرسوده را خارج کرده و آن‌ها را با بلبرینگ‌های جدید تعویض کنید. برخی از افراد بعد از باز کردن درپوش شفت و مشاهده بلبرینگ‌ها تصور می‌کنند که سالم هستند. اما اگر احساس می‌کنید بلبرینگ‌ها به اندازه کافی عمر کرده‌اند بهتر است که آن‌ها را تعویض کنید چراکه ممکن است مجددا مشکل ساز شوند.
قیمت بلبرینگ پمپ آب چقدر است؟
در قسمت‌های قبل سعی کردیم تا در سه گام به صورت خلاصه آموزش تعویض بلبرینگ پمپ آب خانگی را توضیح دهیم. همانطور که پیش‌تر گفتیم، اگر بلبرینگ‌ها عمر مفید خود را کرده‌اند باید آن‌ها را با بلبرینگ جدید تعویض کنید. قیمت بلبرینگ پمپ آب نیز به کیفیت این قطعه بستگی دارد.
برخی از افراد برای کاهش هزینه‌های تعویض بلبرینگ، اقدام به خرید قطعه استوک و یا دست دوم می‌کنند. توجه داشته باشید این اقدام ممکن است هزینه‌ها را کاهش دهد اما ممکن است بعد از مدتی دوباره مجبور به تعمیر پمپ آب شوید. بنابراین توصیه می‌کنیم برای تعویض قطعات پمپ آب حتما از قطعات باکیفیت استفاده کنید.
بلبرینگ پمپ آب خانگی چیست و چه نقشی در داخل پمپ آب خانگی دارد؟
بلبرینگ پمپ آب خانگی قطعه فلزی در داخل پمپ آب است که سبب حرکت محور یا شافت داخل پمپ آب شده و به قسمت پروانه پمپ آب نیز متصل است که با چرخیدن محور پمپ آب پروانه پمپ نیز شروع به حرکت می کند. در واقع پمپ آب را می توان به دو قسمت تقسیم کرد: بخش مکانیکی آن که شامل پروانه و کاسه نمد است که مستقیما با آب در تماس هستند و بخش الکتروموتور پمپ آب که با آب در تماس نبوده و قسمت برقی پمپ آب را تشکیل می دهد.
بلبرینگ نیز به همراه شافت یا محور در قسمت الکتروموتور پمپ آب خانگی قرار گرفته ولی در پمپ های صنعتی از بلبرینگ در قسمت مکانیکی آن نیز استفاده می کنند. این دو بلبرینگ در داخل پمپ آب خانگی یکی در قسمت بالای محور و دیگری در پایین محور قرار گرفته و با چرخش آن ها، محور نیز در داخل پمپ آب می چرخد.
در واقع می توان این طور توصیف کرد که اگر بلبرینگ در داخل پمپ آب نباشد عملا پمپ آب قادر به کار کردن نیست.چرا که کار کردن پمپ آب به چرخیدن محور داخل پمپ و پروانه آن بستگی دارد تا بتوان آب را به داخل لوله ساختمان پمپاژ کند. حال اگر بلبرینگ دچار مشکل شده و به نرمی حرکت نکند، می تواند باعث بروز مشکل در کل کارکرد پمپ آب خانگی شود.
از طرفی می توان گفت که تمامی بلبرینگ ها بعد از مدتی دچار فرسودگی شده و نیاز به تعویض دارند و بلبرینگ پمپ آب خانگی نیز از این قاعده مستثنا نمی باشد.
علائم نشان دهنده خرابی بلبرینگ در داخل پمپ آب خانگی
· صدای زیاد پمپ آب خانگی در زمان کار کردن
اصولا وجود صدا در وسایل مکانیکی از قبیل پمپ آب خانگی مسئله ای غیر قابل اجتناب است. اما مسئله مهم اینجاست که بتوان وجود صدای غیر عادی با صدای همیشگی و عادی در پمپ آب را تشخیص داد.
ما در بخش توصیه هایی را برای کم کردن صدای پمپ آب خانگی قرار داده ایم. شما می توانید برای مطالعه آن بخش روی آن کلیک کنید.
· لرزش شدید در پمپ آب خانگی در زمان کار کردن
وجود لرزش هم در پمپ آب خانگی تا حدی قابل پیش بینی و قابل قول است اما در صورتی که میزان لرزش در پمپ آب خانگی بیش از حد انتظار باشد باید به دنبال علت لرزش و رفع آن بود که یکی از علل ایجاد آن می تواند خرابی بلبرینگ در پمپ آب خانگی باشد.
علت های معمول در ایجاد صدا و لرزش توسط بلبرینگ را می توان این طور بیان کرد:
- عدم استفاده از صافی در پمپ آب خانگی
- وجود نقص در نقاط تماس یا اتصال بلبرینگ با محور داخل پمپ آب
- جرم گرفتن بلبرینگ
- استفاده از روان کننده های نامناسب
حال اگر بلبرینگ های داخل پمپ آب را هرچه زودتر تعویض نکنیم می تواند باعث ایجاد خسارت به سایر قسمت های داخل پمپ آب شود و هزینه های بالایی را برای شما ایجاد کند.
نحوه تعویض بلبرینگ پمپ آب خانگی
ابتدا وسایل مورد نیاز برای تعویض بلبرینگ های داخل دینام پمپ آب خانگی را آماده می کنیم. این وسایل شامل:
مراحل باز کردن پمپ آب و نحوه تعویض بلبرینگ پمپ آب خانگی به این صورت است:
- ابتدا با استفاده از پیچ گوشتی و آچار مخصوص پیچ های روی بدنه دینام، پمپ آب را باز می کنیم.
ممکن است این کار به دلیل فرسوده شدن و یا زنگ زدن پیچ ها به سختی صورت بگیرد. شما می توانید برای تسهیل در کار از روغن های روان کننده استفاده کنید.
(اگر قصد تهیه آچار دارید بر روی بزنید و بعد از خرید درب منزل تحویل بگیرید)
- در زیر درپوش دینام پروانه پمپ قابل مشاهده است که برای در آوردن محور داخلی پمپ باید پروانه پمپ نیز باز شود. در مقاله بعدی در مورد نیز توضیحاتی ارائه خواهیم داد.
- بعد از باز کردن پیچ های بدنه باید به محور داخل پمپ برسیم به این منظور درپوش بالای محور را نیز باز می کنیم.
- درپوش بالای محور دارای سه پیچ بلند است که از سه طرف بدنه پمپ تا پایین آن قرار می گیرد.
در این بین مراقب هستیم که پیچ و قطعات باز شده را در محلی مطمئن قرار دهیم.
- حال می توانیم محور دینام و پمپ آب را از داخل آن خارج می کنیم.
- همانطور که در عکس بالا می بینید، در داخل محور پمپ آب دو عدد بلبرینگ وجود دارد که یکی در بالای محور و دیگری در قسمت پایینی محور است.
- در این قسمت حتما متوجه جرم ها و زنگ زدگی های داخل بلبرینگ خواهید شد.
همانطور که گفتیم یک عامل بسیار مهم در خرابی بلبرینگ این است که جرم گرفته و به علت زنگ زدگی خشک شده باشد.
- چون بلبرینگ دچار زنگ زدگی شده باید با استفاده از یک جسم نوک تیز مانند پیچ گوشتی زنگ های اطراف بلبرینگ را پاک کنید تا بتوانید بلبرینگ ها را از داخل محور خارج کنید.
مراقب باشید در این قسمت به محور پمپ آب ضربه ای وارد نشود.
- گاهی میزان زنگ زدگی بلبرینگ ها آنقدر زیاد است که باید از گیره مخصوص فلزی یا فولی کش برای درآورن آن استفاده کرد.
- در این مواقع گیره را به بلبرینگ متصل کرده و با آچار فرانسه شروع به پیچاندن گیره می کنیم تا با چرخش آن بلبرینگ نیز باز شود.
- بعد از خارج کردن بلبرینگ های قدیمی از داخل پمپ آب آن را بررسی می کنیم اگر هنوز قابل استفاده بودند و علت عدم چرخش آن ها فقط به دلیل زنگ زدگی و خشکی آن ها بود، می توانیم دوباره از آن ها استفاده کنیم.
البته شرط مهم استفاده دوباره از بلبرینگ قدیمی این است که کاملا از آلودگی ها پاک شده و آغشته به روغن شده باشد.
- در صورتی که بلبرینگ ها کاملا فرسوده شده بود، آن ها را به کناری گذاشته و یک جفت بلبرینگ نو از فروشگاه های لوازم یدکی پمپ آب خانگی تهیه کرده و جایگزین بلبرینگ های قدیمی می کنیم.