یادگیری زبان کودکان پیش دبستانی
آیا درباره آموزش زبان به بچه های پیش دبستانی با لباس پلیس بچه گانه کنجکاوید ؟ به دوران کودکی خودتان فکر کنید. این سکوت و حیران ماندن شما احتمالاً به دلیل عدم آگاهیتان بوده و این دقیقاً همان چیزی است که باعث میشود کودکان پیش دبستانی چیزی را نفهمند، ساکت بمانند و گاهی عصبی شوند. هنگام آموزش زبان انگلیسی به این کودکان نباید آنها را بترسانید و چیزهای عجیب و غریب و سختی را بگویید بلکه لازم است اصول اولیه را بهدرستی بدانید و با روشهای امتحان شدهای آموزش به آنها را شروع کنید. اگر میخواهید در آموزش مانند یک حرفهای عمل کنید علاوه بر پر انرژی بودن باید فعالیتهای برنامهریزی شدهای داشته باشید و دانش آموزانتان را به حرکت و مشارکت به زبان انگلیسی وادار کنید. مراحل آموزش به این گروه سنی به شرح زیر است.
- تدریس زبان انگلیسی به بچه پیش دبستانی به یک روال احتیاج دارند
بچههای پیش دبستانی با داشتن یک روال مشخص احساس امنیت و اعتماد به نفس میکنند. برنامههای درسی باید ساختار یکسانی داشته باشند؛ بهعنوان مثال همیشه درسها با یک شعر شروع شوند، یک منطقه مشخص برای حل تمرین و یک منطقه دیگر برای بازی وجود داشته باشد. این کار باعث میشود تا آنها احساس کنند در فضای امنی هستند، کمتر شیطنت کنند، منعطف باشند، قوانین را رعایت کنند و فرایند آموزشی و مباحث درسی را درک کنند. مثال زیر یک روز درسی را به تصویر میکشد: این مرحله مهمترین مرحله تدریس زبان انگلیسی به بچههای پیش دبستانی است. اشتباه اکثر معلمان تازه کار این است که هنگام آموزش از زبان انگلیسی بیش از حد استفاده میکنند. عامل اصلی که آموزش زبان را به این گروه سنی دشوار کرده نداشتن هیچگونه دانش قبلی از زبان انگلیسی است.
- در شرایط مختلف شاگردانتان را ارزیابی کنید و سطح درکشان را بسنجید
اشتباه بعدی این است که برخی از معلمان فکر میکنند بعد از آموزش، تمام دانشآموزان موضوع درس را درک کردهاند! در بعضی از فرهنگها هنگامی که دانشآموزان چیزی را متوجه نمیشوند دستشان را بالا میبرند اما گاهی اوقات بچهها فکر میکنند با این کار به نادانی خودشان اعتراف کردهاند و از سؤال پرسیدن خجالت میکشند پس ترجیح میدهند سکوت کنند. شما بهعنوان یک معلم باید از طریق زبان بدن یا صحبت کردن متوجه شوید که آنها درس را بهدرستی فهمیدهاند یا نه. این تفکر اشتباهی است که انتظار داشته باشید بعد از چند جلسه شاگردانتان به زبان انگلیسی صحبت کنند. اگر آنها در طول کلاس ساکت هستند به این دلیل است که دائماً در حال پردازش زبانند پس شما بدون نگرانی به آموزشتان ادامه دهید.
- زمان زیادی را صرف تمرین کنید
شما نباید انتظار داشته باشید که دانشآموزان تمرینهای درسی را فوراً حل کنند. با توجه به موضوعات فرهنگی ، لباس پلیس راه ممکن است نمادهایی از میراثها و ارزشهای فرهنگی یک جامعه باشند . آنها برای درک مطالب جدید به زمان احتیاج دارند پس باید برای حل تمرین به آنها فرصت کافی بدهید. برای درک راحتتر زبان انگلیسی میتوانید از بچهها بخواهید تا بهصورت جداگانه یا گروهی مطالب درسی را تکرار کنند.
- مطالب آموزشی را به جای گفتن، نشان دهید
نشان دادن مطالب آموزشی به جای گفتن بخش مهمی از به بچه های پیش دبستانی است؛ به عبارت دیگر شما میتوانید به جای گفتن کلمات آنها را در قالب تصاویر یا حرکات مختلف نشان دهید.
- بچهها را متحرک نگه دارید
کودکان ۳ تا ۶ ساله به تحرک زیاد شهرت دارند پس بهتر است هنگام آنها را متحرک نگه دارید؛ بهعنوان مثال هنگام سؤال پرسیدن از بچه بخواهید پاسخهایشان را در قالب ایستادن، نشستن یا پریدن نشان دهند. بهترین راه آموزش زبان به کودکان پیش دبستانی استفاده از تخیلشان است؛ بهعنوان مثال از آنها بخواهید تا موضوعی را وانمود کنند، این کار آموزش و یادگیری را هم برای شما و هم برای آنها سادهتر میکند.
- همیشه از تقویت مثبت استفاده کنید
اگر کودکان هنگام سؤال پرسیدن جواب غلطی دادند نباید با صدای بلند به آنها بگویید که اشتباه کردهاند؛ این کار نه تنها باعث شرمندگی و خجالتشان میشود بلکه خاطره بدی از کلاس را در ذهنشان ثبت میکند و احتمال دارد برای همیشه از انگلیسی متنفر شوند. در عوض میتوانید با تعریف، تمجید یا لحن بهتری آنها را متوجه اشتباهشان کنید بهعنوان مثال در صورت تلفظ نادرست یک کلمه آن را مجدداً بهصورت صحیح تکرار کنید و از او بخواهید تا این کار را انجام دهد. جایزه دادن بهترین راه تشویق کودکان پیش دبستانی برای مشارکت کردن است. شما میتوانید بهصورت هفتگی یا ماهانه به شاگردانتان جایزه دهید و از آنها بخواهید برای دریافت جایزه قوانینی را رعایت کند بهعنوان مثال برای سؤال پرسیدن دستشان را بلند کنند، در طول کلاس با یکدیگر دعوا نکنند یا تمرینهای گفته شده در هر جلسه را بهدرستی انجام دهند.
- خودتان را با روشهای اشتباه خسته نکنید
به بچههای پیش دبستانی کار دشوار و طاقت فرسایی نیست. قیمت لباس بسیجی نوجوان ممکن است با توجه به تورم بازار افزایش یابد . شما میتوانید در قالب بازیهای مختلف و متناسب با علایق زبان آموزانتان این مهارت را به آنها یاد دهید. معمولاً هیچ کاری کسل کننده تر از خواندن کتابهای درسی نیست و مربی خوب کسی است که پر انرژی باشد و برای هر جلسه فعالیتهای زیادی را از قبل آماده کرده باشد بهعنوان مثال:
- به یوتیوب مراجعه کنید و به کانالهای Fun Kids English و Little Treehouse Nursery Rhymes و Kids Songs سری بزنید. این کانالها اشعار و آهنگهای مختلفی دارند که به دانش آموزان کمک میکنند عبارات ساده انگلیسی را در زمینه حیوانات، کارهای روزمره یا روزهای هفته بهآسانی یاد بگیرند.
گاهی اوقات در فرایند آموزش معلمان به حدی درگیر بازیها، فعالیتها و کار دستیها میشوند که هدف آموزشی پشت این کار را فراموش میکنند. شما باید همیشه هدفتان را در نظر داشته باشید و برای راحتتر کردن آن از فعالیتهای گفته شده استفاده کنید. بچهها را گروه بندی کنید. یک نفر را انتخاب کنید و از او بخواهید تا فلش کارتی را بر دارد سپس بدون صحبت کردن و با انجام حرکات مختلف آن واژه را نشان دهد؛ بهعنوان مثال اگر «فلش کارت توپ» را برداشت باید در مدت زمان ۱ یا ۲ دقیقه این کلمه را به همگروهیهایش بفهماند. حالا از بچهها بخواهید در کلاس قدم بزنند، بچههای دیگری را که در هر دسته قرار میگیرند پیدا کنند و نامشان را روی کاغذ بنویسند. هرکس زودتر این کار را انجام دهد برنده بازی است. این بازی مهارت گفتاری، شنیداری، خواندن و نوشتن بچهها را بهخوبی تقویت میکند.
- کسی که بستنی را دوست دارد!
- کسی که رنگ آبی را دوست دارد!
- کسی که مدرسه را دوست ندارد!
- کسی که کیک دوست ندارد!
- کسی که خواندن را دوست ندارد!
در این بازی یک موضوع مانند «حیوانات» را مشخص کنید. از یکی بخواهید تا اسم یک حیوان را بگوید، نفر بعدی باید با آخرین حرف حیوان گفته شده نام یک حیوان جدید را بگوید. این بازی محدودیت سنی ندارد و روش خوبی برای آموزش زبان به بچه های پیش دبستانی است. از بچهها بخواهید تا بایستند سپس بهطور تصادفی دانشآموزی را انتخاب کنید و سؤالی در رابطه با موضوع درس جلسه پیش از او بپرسید؛ اگر درست پاسخ داد، میتواند بنشیند. این کار را آنقدر تکرار کنید تا کل کلاس سر جایشان بنشینند. برای شروع یک نفر را انتخاب کنید و از او بخواهید فردی دیگر را انتخاب کند سپس به نوبت فعالیت مورد علاقهشان را به زبان انگلیسی بگویند و با یکدیگر سنگ کاغذ قیچی بازی کنند، بازنده باید پشت برنده بایستد.
این کار برای دو نفر دیگر انجام میشود تا تمام بچه در قطارهای دو نفره قرار بگیرند. اکنون قطارها با هم بازی میکنند و این کار آنقدر ادامه پیدا میکند تا کل کلاس یک قطار را تشکیل دهند. این بازی به انرژی زیادی احتیاج دارد. دانشآموزان باید با پخش موسیقی یک شیء مانند توپ را بین هم جابهجا کنند و به محض توقف موسیقی هر دانشآموزی که تو در دستش است باید به انگلیسی صحبت کند بهعنوان مثال خودش را معرفی کند، یک دانش آموز دیگر را معرفی کند، به سؤال خاصی پاسخ دهد یا از یک فرد دیگر سؤال بپرسد. کتاب خواندن راهکار خوب، جذاب و سرگرم کنندهای برای تدریس زبان انگلیسی به بچههای پیش دبستانی است. این بازی برای تقویت مهارت گفتاری و شنیداری کودکان پیش دبستانی خوب است ولی به فضای بزرگی احتیاج دارد.
کلام آخر
تدریس زبان انگلیسی به بچههای پیش دبستانی کار دردسرسازی نیست. شما میتوانید با راهکارهای گفته شده آموزش را سرگرم کننده تر کنید فقط یادتان نشود که همیشه دانشآموزان را تحسین کنید تا هیچ گاه از یادگیری زبان دلسرد نشوند. اغلب بچهها از زبان انگلیسی میترسند و اعتماد به نفس کافی برای صحبت کردن ندارند پس صبور باشید و با آنها مدارا کنید تا این مهارت را از ابتدا بهدرستی یاد بگیرند. همچنین شما می توانید برای راحت تر یاددادن به کودکان از استفاده کنید. شما میتوانید هر روز برای بچهها متناسب با موضوعی که آموزش میدهید کتاب بخوانید و از آنها بخواهید در طول این مدت به تصاویر نگاه کنند. بعد از پایان کتاب میتوانید پرسش و پاسخ داشته باشید و از دانش آموزانتان در رابطه با موضوع گفته شده سؤال بپرسید. این کار فرصت مناسبی است تا مطالب آموزشی در ذهن بچهها به خوبی ثبت شود.