جامعه بین المللی نسبت به خطرات ناشی از تداوم بی ثباتی در سوریه هوشیار باشد

نوید کمالی کارشناس ارشد مسائل راهبردی و سیاست خارجی در گفت وگو با خبرنگار بین الملل خبرگزاری رویداد برتر در مورد اتفاقات در سوریه گفت: تحولات اخیر در سوریه به ویژه حملات گسترده به حلب نشان دهنده پیچیدگی و چند وجهی بودن بحران امنیتی اخیر در این کشور است. با وجود اینکه این حملات تا حدی غافلگیر کننده بود اما ارزیابی آمادگی نیروهای ارتش سوریه و مقاومت نیازمند توجه چند نکته است.

وی افزود: به نظر می رسد  علی رغم هشدارهای قبلی و تحرکات آشکار گروه های تروریستی سطح آمادگی نیروهای دفاعی و امنیتی سوریه به اندازه کافی بالا نبوده است و این مسئله را می توان در ترکیبی پیچیده از عوامل داخلی و خارجی جستجو کرد که طی سال ها شکل گرفته و اکنون به نقطه بحرانی رسیده است. 

این کارشناس مسائل راهبردی با بیان اینکه  از منظر داخلی ضعف ساختاری دولت سوریه در کنترل مناطق شمالی و غربی کشور به ویژه پس از یک دهه درگیری مداوم زمینه ساز اصلی بازگشت گروه های تروریستی بوده است؛ عنوان کرد: این ضعف ناشی از چند عامل کلیدی است که مهمترین آنها عبارتند از فرسودگی نیروهای نظامی و امنیتی سوریه پس از سال ها جنگ فرسایشی که توان عملیاتی و انگیزه آنها را برای مقابله با تهدیدات جدید کاهش داده است؛ تخریب گسترده زیرساخت های کشور که امکان کنترل موثر دولت بر مناطق دوردست را محدود کرده است؛ بحران اقتصادی ناشی از تحریم های بین المللی و هزینه های جنگ که توانایی دولت برای بازسازی و تامین نیازهای اساسی مردم را کاهش داده و نارضایتی عمومی را افزایش داده است؛ و شکاف های اجتماعی و مذهبی که طی سال های جنگ عمیق تر شده و همبستگی ملی را تضعیف کرده است.

کمالی ادامه داد: علاوه بر این غفلت اطلاعاتی و عدم توجه کافی به تحرکات گروه های تروریستی و خوش بینی بیش از حد به توافقات صلح گذشته با گروه های معارض و حامیان منطقه ای و فرامنطقه ای آنها موجب غافلگیری نیروهای سوری در برابر تهاجم برق آسای اخیر شد. این خوش بینی نظام سوریه و به تبع آن نیروهای امنیتی ناشی از چند عامل بود که مهمترین آن امید به عادی سازی روابط با کشورهای منطقه و کاهش فشارهای بین المللی بود که منجر به کاهش هوشیاری نسبت به تهدیدات امنیتی بازیگران وابسته به این کشورها خصوصاً ترکیه شد و اعتماد بیش از حد به توافقات آتش بس و مناطق کاهش تنش در عمل به گروه های تروریستی فرصت تجدید قوا و اقدام مجدد علیه حاکمیت سوریه را داد. 

وی همچنین گفت: با این حال واکنش سریع نیروهای ارتش سوریه و گروه های مقاومت از جمله اعزام لشکر 25 نیروهای ویژه آموزش دیده توسط روسیه به حلب نشان می دهد که ظرفیت واکنش سریع در مقابل بازیگران تهدید آفرین در سوریه همچنان وجود دارد. همچنین گزارش های مبنی بر وارد کردن خسارات سنگین به گروه های تروریستی و سرنگونی تعداد قابل توجهی از پهپادهای آنها حاکی از توانمندی های پدافندی قابل توجه نیروهای ارتش سوریه است. 

این کارشناس مسائل سیاست خارجی بیان کرد: با این وجود پیشروی گروه های تروریستی تا داخل شهر حلب نشان می دهد که هنوز شکاف های جدی در سیستم های دفاعی و امنیتی سوریه وجود دارد که این مسئله نیازمند رسیدگی فوری است.

کمالی با اشاره به نقش آمریکا اسرائیل و ترکیه در این تحولات بیان کرد: این کشورها هر یک به نوعی در تشدید بحران سوریه نقش دارند. آمریکا با حضور نظامی در شمال شرق سوریه و حمایت از گروه های کُرد همچنان به عنوان یک عامل بی ثبات کننده عمل می کند. 

وی افزود: گزارش های مبنی بر حضور نیروهای فرانسوی در کنار نیروهای آمریکایی نشان می دهد که ناتو همچنان سوریه را به عنوان یک جبهه مهم در رقابت با روسیه می بیند. اسرائیل نیز با حملات مکرر به مواضع مقاومت در سوریه و حمایت غیرمستقیم از گروه های تروریستی به دنبال تضعیف محور مقاومت است. هشدار اخیر نتانیاهو به بشار اسد مبنی بر توقف حمایت از حزب الله نیز نشان دهنده نگرانی اسرائیل از تقویت این محور است.

این کارشناس ارشد مسائل راهبردی  در این زمینه ادامه داد: ترکیه نیز علی رغم مذاکرات اخیر با دولت سوریه همچنان از گروه های مسلح مخالف دولت حمایت می کند. حضور گروه هایی مانند گروه تروریستی جیش الوطنی در عملیات اخیر نشان می دهد که آنکارا هنوز به طور کامل از سیاست های قبلی خود در سوریه دست نکشیده است. این رویکرد دوگانه ترکیه چالش های جدی برای روند صلح و ثبات در سوریه ایجاد می کند.

کمالی مطرح کرد: حضور و فعالیت گروه های تروریستی با مشارکت نیروهای تروریستی از کشورهای آسیای میانه مانند حزب اسلامی ترکستان نشان دهنده ابعاد فراملی این بحران است. این امر می تواند پیامدهای امنیتی گسترده ای برای منطقه و حتی فراتر از آن داشته باشد.

وی عنوان کرد: به طور کلی وضعیت کنونی در سوریه نشان می دهد که علی رغم پیشرفت های قابل توجه در حوزه مهار بحران و تثبیت شرایط با ثبات در سرتاسر کشور هنوز چالش های جدی برای دستیابی به ثبات پایدار در این کشور وجود دارد. 

این کارشناس  مسائل سیاست خارجی در پایان خاطرنشان کرد: نیاز به بازنگری در راهبردهای نظامی و امنیتی تقویت همکاری های منطقه ای برای مبارزه با تروریسم و تلاش برای یافتن راه حل های سیاسی پایدار از جمله اقداماتی است که می تواند به بهبود وضعیت کمک کند. همچنین جامعه بین المللی باید نسبت به خطرات ناشی از تداوم بی ثباتی در سوریه هوشیار باشد و اقدامات لازم برای جلوگیری از تبدیل این کشور به کانون جدید بحران های منطقه ای و بین المللی را اتخاذ کند.

انتهای پیام/