مالیات بر ارث چقدر است؟

مالیات بر ارث چیست؟

به نقل از بهترین وکیل در ارومیه؛ مالیات بر ارث یکی از انواع مالیات های مستقیم است که به دارایی افراد ( اعم از منقول و غیر منقول ) تعلق می گیرد. در حقوق ایران چنانچه در اثر فوت یک نفر، مالی به وراث وی انتقال یابد، این دارایی مشمول مالیات می باشد و وراث قبل از تقسیم ماترک ابتدا باید مالیات بر ارث را بپردازند. وراث متوفی موظفند ظرف مدت 1 سال از تاریخ وقوع فوت متوفی، فهرستی از اموال و دارایی های او را ضمن تکمیل اظهارنامه مالیات بر ارث به سازمان امور مالیاتی کشور ارائه نمایند برای تشکیل پرونده مالیاتی مدارک زیر مورد نیاز است :

    رونوشت یا تصویر گواهی شده اسناد مربوط به بدهی و مطالبات متوفی

    رونوشت یا تصویر گواهی شده کلیه اوراقی که مُثبت حق مالکیت متوفی نسبت به اموال و حقوق مالی است

    رونوشت یا تصویر گواهی شده آخرین وصیت نامه متوفی اگر وصیت نامه موجود باشد

    رونوشت یا تصویر گواهی فوت از مراجع ذی­ربط

    وراث متوفی یا نماینده قانونی آنها باید به منظور کسر هزینه های کفن و دفن و دیون متوفی از اموال متوفی، ظرف یک سال از تاریخ فوت اظهارنامه­‌ای حاوی کلیه اقلام ماترک متوفی همراه با تعیین ارزش روز زمان فوت و مشخص کردن مطالبات و بدهی­‌ها را همراه با مدارک زیر به اداره امور مالیاتی تسلیم کنند:

    رونوشت یا تصویر گواهی شده اسناد مربوط به بدهی و مطالبات متوفی

    رونوشت یا تصویر گواهی شده کلیه اوراقی که مُثبت حق مالکیت متوفی نسبت به اموال و حقوق مالی است

    رونوشت یا تصویر گواهی شده آخرین وصیت نامه متوفی اگر وصیت نامه موجود باشد

    رونوشت یا تصویر گواهی فوت از مراجع ذی ربط

بدین ترتیب پس از تشکیل پرونده متوفی، اداره مالیات مربوطه موظف است پس از ارزیابی موارد زیر میزان مالیات بر ارث محاسبه و از وراث دریافت می شود.

الف- در صورتی که ارزش روز کلیه ماترک متوفی کمتر از دیون محقق متوفی، واجبات مالی و عبادی و هزینه کفن و دفن باشد، اموال و دارایی‌های متوفی مشمول مالیات موضوع ماده 17 این قانون نخواهد شد و مالیات‌های پرداختی موضوع ماده 17 این قانون با ارائه اسناد و مدارک مُثبته به پرداخت کننده مسترد خواهد شد.

ب- در صورتی که ارزش ماترک بیشتر از دیون محقق متوفی، واجبات مالی و عبادی و هزینه‌های کفن و دفن باشد، در این صورت موارد مزبور به ترتیب از ارزش روز اموال و دارایی‌ها کسر و مازاد ماترک حسب مورد به مأخذ مقرر در ماده مزبور مشمول مالیات خواهد شد و اضافه مالیات های پرداختی موضوع ماده 17 این قانون با ارائه اسناد و مدارک مُثبته به پرداخت کننده مسترد خواهد شد.

ج- در صورتی که کل ماترک یا بخشی از آن مشمول مالیات نباشد، اداره امور مالیاتی موظف است گواهی لازم مبنی بر بلامانع بودن ثبت یا انتقال یا پرداخت یا تحویل اموال و دارایی غیر مشمول متوفی به وراث را حسب موارد مذکور در ماده 17 این قانون به عنوان مراجع ذیربط صادر نماید.

تبصره 1- در صورتی که بدهی متوفی مستند به مدارک و اسناد مُثبته قانونی بوده و اصالت آن مورد تأیید اداره امور مالیاتی صلاحیتدار قرار گیرد قابل کسر از ماترک خواهد بود.

سپس گواهینامه مالیات بر ارث صادر شده و به وراث تحویل می گردد. تا سال 1395 دریافت گواهینامه مالیات بر میراث یکی از شرایط مورد نیاز برای صدور گواهی انحصار وراثت بود. در حال حاضر صدور گواهی انحصار وراثت در صلاحیت شورای حل اختلاف است و نیازی به صدور گواهینامه مالیات بر ارث نیست.

مالیات بر ارث یکی از اقسام مالیات بر دارایی افراد است. این مالیات بر اموال انباشت شده، اموال پیدا شده و اموال به ارث رسیده تعلق می گیرد. وضع این نوع از مالیات به عنوان یکی از سازوکارهای دولت ها برای تعدیل ثروت شناخته می شود. بنابراین استفاده از این نوع مالیات بیشتر در جوامعی کاربرد دارد که اختلاف فاحش طبقاتی موجود است.  مالیات بر دارایی به طور کلی ممکن است در قالب استفاده از دارایی، انتقالات دارایی و مالکیت دارایی دریافت شود.

مالیات بر ارث ملک چند درصد است ؟

مالیات بر ارث ملک با توجه به کاربری ملک، طبقه وراث و سال فوت متوفی نرخ‌های متفاوتی دارد. همچنین معیار ارزش گذاری املاک نیز به نوع کاربری آن‌ها وابسته است. به طور کلی املاک تجاری و اداری از ملک مسکونی بیشتر است. اما در ادامه به طور دقیق‌تر به نرخ مالیات هر یک از املاک مسکونی، تجاری، اداری، زراعی، باغ، زمین بایر و … در قانون جدید می‌پردازیم.

مالیات بر ارث املاک مسکونی و تجاری و اداری

بسیاری از اشخاص ملک تجاری و اداری ندارند ولی ملک و آپارتمان مسکونی از مواردی است که تقریباً تمام وراث با مالیات آن سر و کار دارند. بنابراین املاک مسکونی از این لحاظ حائز اهمیت هستند. نرخ مالیات بر ارث ملک مسکونی 7.5% ارزش معاملاتی می‌باشد. خوشبختانه ارزش معاملاتی ملک که توسط سازمان امور مالیاتی تعیین می‌شود از قیمت واقعی آن کمتر است. بنابراین مبلغ مالیات آن از سایر انواع املاک بسیار کمتر است.

مالیات بر ارث املاک تجاری

وراثی که با املاک تجاری سر و کار دارند تقریباً با مبالغ بالای مالیات مواجه هستند. مالیات بر ارث ملک تجاری 3% ارزش روز (ارزش واقعی) ملک است. با توجه به قیمت بالای مغازه و سایر املاک تجاری و ارزش گذاری بر مبنای قیمت واقعی، 3% ارزش ملک مبلغ زیادی می‌باشد.

مالیات بر ارث املاک اداری

مالیات ملک اداری عموماً از املاک تجاری کمتر و از ملک مسکونی بیشتر است. نرخ مالیات ملک و آپارتمان اداری نیز دقیقاً مشابه ملک تجاری یعنی 3% ارزش روز می‌باشد.

مالیات بر ارث ملک زراعی، باغ و زمین بایر

خوشبختانه مالیات بر ارث این دسته از املاک نیز بر اساس ارزش معاملاتی، و مشابه ملک مسکونی به نرخ 7.5% محاسبه می‌شود.

چند تذکر مهم:

1. نرخ‌های بالا برای وراث طبقه اول بیان شده است. برای وراث طبقه دوم و سوم، نرخ‌های مربوطه به ترتیب 2 و 4 برابر وراث طبقه اول است.
2. ارزش گذاری املاک مسکونی، زراعی، باغ و زمین بایر بر اساس ارزش معاملاتی ملک مورد نظر انجام می‌شود. به طور مختصر ارزش معاملاتی، قیمتی است که سازمان امور مالیاتی برای مناطق مختلف در نظر می‌گیرد. این قیمت‌ها از ارزش واقعی ملک بسیار پایین‌تر است.
3. معیار ارزش گذاری املاک تجاری و اداری، قیمت واقعی ملک به تاریخ روز می‌باشد. قیمت ملک توسط کارشناس اداره امور مالیاتی تعیین می‌شود. طبیعتاً این ارزش گذاری ممکن است گاهی از قیمت واقعی ملک بیشتر شود.

مشمولین قانون قدیم

اگر تاریخ فوت متوفی سال 1394 یا قبل از آن باشد، وراث مشمول قانون قدیم خواهند شد. در این شرایط نرخ‌ها متفاوت است. در قانون قدیم نرخ مالیات بر ارث ملک (مسکونی، اداری، تجاری و …) برای وراث طبقه اول 35% و برای وراث طبقه دوم و سوم 45% و 55% لحاظ می‌گردد. همانطور که ملاحظه نمودید نرخ‌ها برای مشمولین قانون قدیم بسیار بالاتر است. در سال 1395 نرخ مالیات‌های مربوط به ارث تغییر کرد و تعدیل شد. وراث متوفای سال 1395 و بعد از آن مشمول نرخ‌های قانون جدید هستند.

برخی سوالات شما

مالیات بر ارث املاک مسکونی چقدر است؟

نرخ مالیات بر ارث ملک مسکونی 7.5% ارزش معاملاتی می‌باشد. خوشبختانه ارزش معاملاتی ملک که توسط سازمان امور مالیاتی تعیین می‌شود از قیمت واقعی آن کمتر است. بنابراین مبلغ مالیات آن از سایر انواع املاک بسیار کمتر است

مالیات بر ارث املاک تجاری چقدر است؟

مالیات بر ارث ملک تجاری 3% ارزش روز (ارزش واقعی) ملک است. با توجه به قیمت بالای مغازه و سایر املاک تجاری و ارزش گذاری بر مبنای قیمت واقعی، 3% ارزش ملک مبلغ زیادی می‌باشد.

مالیات بر ارث املاک اداری چقدر است؟

مالیات ملک اداری عموماً از املاک تجاری کمتر و از ملک مسکونی بیشتر است. نرخ مالیات ملک و آپارتمان اداری نیز دقیقاً مشابه ملک تجاری یعنی 3% ارزش روز می‌باشد.

مالیات بر ارث باغ و زمین کشاورزی چقدر است؟

خوشبختانه مالیات بر ارث این دسته از املاک نیز بر اساس ارزش معاملاتی، و مشابه ملک مسکونی به نرخ 7.5% محاسبه می‌شود.

مالیات مشمولین قانون قدیم چقدر است؟

اگر تاریخ فوت متوفی سال 1394 یا قبل از آن باشد، وراث مشمول قانون قدیم خواهند شد. در این شرایط نرخ‌ها متفاوت است. در قانون قدیم نرخ مالیات بر ارث ملک (مسکونی، اداری، تجاری و …) برای وراث طبقه اول 35% و برای وراث طبقه دوم و سوم 45% و 55% لحاظ می‌گردد.